H ατολμία της γαλλογερμανικής ηγεσίας της Ευρώπης να δρομολογήσει δραστικά μέτρα για την υπέρβαση της πανευρωπαϊκής πλέον – όπως έδειξαν οι επιπτώσεις της στη γερμανική οικονομία – κρίσης χρέους επιβεβαιώθηκε χθες στο Παρίσι κατά τη συνάντηση Μέρκελ-Σαρκοζί με φυσικό επακόλουθο την παράταση της αβεβαιότητας στις αγορές. Σύσσωμος ο ξένος τύπος κάνει λόγο για «ημίμετρα», για «αοριστολογίες» και βεβαίως για «απογοήτευση», που φαίνεται πως θα αποτυπωθεί και σήμερα στους δείκτες των αγορών.
Οι πιέσεις στις μετοχές και στο ευρώ ενδεχομένως να μην έχουν σήμερα την ίδια ένταση με χθες. Η «χαλάρωση» αυτή, όμως, δεν σημαίνει και πολλά, καθώς μεσούντος του Αυγούστου ο όγκος των συναλλαγών είναι περιορισμένος και δεν προσφέρεται για ασφαλή συμπεράσματα. Εν πάση περιπτώσει, η νευρικότητα κυριαρχεί από το πρωί σήμερα τόσο στα ευρωπαϊκά χρηματιστήρια που την πρώτη μισή ώρα των συναλλαγών κατέγραφαν ήδη απώλειες από 1,28% (το Παρίσι) έως 1,86% (η Φραγκφούρτη) όσο και στις αγορές συναλλάγματος.
Οι διακυμάνσεις του ευρώ ήταν έντονες από τα ξημερώματα, όταν το ευρώ έπεσε προς στιγμήν στα 1,4353 δολάρια από το επίπεδο των 1,4407 δολαρίων που είχε «τερματίσει» την χθεσινή ημέρα. Περί τις 8 το πρωί, ώρα Ελλάδος, η ισοτιμία του ευρωπαϊκού νομίσματος εκτινάχθηκε στα 1,4417 δολάρια για να κάνει λίγα λεπτά αργότερα μια θεαματική βουτιά στα 1,4325 δολάρια και να επανέλθει κατά τις 10.30′ στα 1,4380 δολάρια.
Το ευρώ έχασε έδαφος και έναντι του γεν και του ελβετικού φράγκου, το οποίο οι ελβετικές αρχές φαίνεται πως άρχισαν να… υπονομεύουν. Διότι θορυβημένες από τον αντίκτυπο της τρελής κούρσας του εθνικού τους νομίσματος στις εξαγωγές και στην ανταγωνιστικότητα της ελβετικής οικονομίας (εν προκειμένω το ελβετικό φράγκο και ο χρυσός θεωρούνται τα ασφαλέστερα καταφύγια για τους επενδυτές σε περιόδους κρίσεων και αβεβαιότητας, όπως η σημερινή) η κυβέρνηση και η Τράπεζα της Ελβετίας ανακοίνωσαν μέτρα τόνωσης της ρευστότητας με στόχο την αποδυνάμωση του φράγκου.
Είναι αλήθεια ότι στις πρωτοβουλίες αυτές της Ελβετίας οφείλεται κατά ένα μεγάλο ποσοστό η γενικευμένη νευρικότητα που παρατηρείται σήμερα στις αγορές συναλλάγματος.
Δυσπιστία για Μέρκελ και Σαρκοζί
«Θα επιστρέψουμε το Σεπτέμβριο και αυτοί θα συζητούν ακόμη αν θα πρέπει να αυξήσουν τα κονδύλια του EFSF στο 1,5 ή στα 2 τρισεκατομμύρια ευρώ, αν θα πρέπει να εκδώσουν ευρωομόλογο το 2013 ή αν θα πρέπει να το διαλύσουν το μαγαζί. Είναι φανερό ότι οι πολιτικοί έχουν ακόμη το κεφάλι τους στην άμμο», δήλωσε προσφυώς στο Bloomberg ένας οικονομολόγος της Jefferies International Ltd στο Λονδίνο ονόματι Μαρσέλ Αλεξάντροβιτς.
Η δήλωση του αναλυτή αποτελεί μια εξαιρετική απάντηση στις διαβεβαιώσεις των ηγετών με τη μεγαλύτερη επιρροή στην ευρωζώνη ότι είναι «απολύτως αποφασισμένοι να υπερασπιστούν το ευρώ».
Οπως αναφέρει σήμερα, άλλωστε, ο ευρωπαϊκός τύπος, η εφαρμογή κάποιων από τα μέτρα που ανακοίνωσαν χθες οι Μέρκελ και Σαρκοζί, όπως είναι η υιοθέτηση αυστηρότερων κανόνων για τα ελλείμματα και η συνταγματική κατοχύρωση της δημοσιονομικής ευταξίας έχει ήδη δρομολογηθεί από τις Βρυξέλλες.
Οσο για τη φορολόγηση των χρηματιστηριακών συναλλαγών, η πρώτη αντίδραση των παραγόντων από τις αγορές είναι ότι δεν την παίρνουν και τόσο στα σοβαρά…
«Η έκκληση για ενότητα στην ευρωζώνη ίσως δεν αρκεί για να ικανοποιήσει τις αγορές», είναι ο πρωτοσέλιδος τίτλος των New York Times, ενώ η Wall Street Journal διαπιστώνει στο πρωτοσέλιδό της ότι «η γαλλογερμανική πρόταση απογοητεύει» – η εφημερίδα αναφέρεται κυρίως στις διατυπώσεις των δύο ηγετών για μια οικονομική διακυβέρνηση. Είναι προφανές ότι «η ανάκτηση της εμπιστοσύνης των αγορών βήμα βήμα», όπως ήταν επί λέξει η δήλωση του Σαρκοζί, «δεν θα καθησυχάσει τους επενδυτές», εκτιμά η εφημερίδα και αναφέρει την παραδοχή της Μέρκελ: «Δεν μπορούμε να λύσουμε τα προβλήματα με ένα μπιγκ μπανγκ»!
Στο ίδιο μήκος κύματος οι Financial Times μπαίνουν στην ουσία της χθεσινής γαλλογερμανικής συνάντησης κορυφής και εξηγούν ότι αυτή απογοήτευσε διότι δεν πέτυχε τον βασικό σκοπό της – αυτόν που περίμεναν οι αγορές για να πειστούν για τη βούληση της ευρωζώνης να τακτοποιήσει τα του οίκου της και να προχωρήσει μπροστά – που είναι η έκδοση ευρωομολόγου.
Ο γαλλικός τύπος εμφανίζεται κάπως εσωστρεφής. Η κεντροαριστερή Monde επικεντρώνεται στην κριτική που άσκησε το Σοσιαλιστικό Κόμμα στις «αόριστες», όπως αναφέρει, ανακοινώσεις των δύο ηγετών, ενώ «οι κεντρώοι παραμένουν σκεπτικοί». Η κεντροδεξιά Figaro υιοθετεί την άποψη Σαρκοζί για «βήμα βήμα πρόοδο», εκτιμά ότι «Παρίσι και Βερολίνο αναζητούν την χρυσή τομή για τη ζώνη του ευρώ» και αφιερώνει ολόκληρη ανάλυση-απάντηση στους δύσπιστους με τίτλο «Γιατί τα ευρωομόλογα κερδίζουν έδαφος».
Αναλόγως εσωστρεφής είναι και ο γερμανικός τύπος – και είναι μάλλον εύλογη η εσωστρέφεια των γαλλικών και γερμανικών εντύπων, αφού κρίνουν πρωτίστως την «απόδοση» των δύο ηγετών και την προώθηση των παγίων θέσεών τους στη σύνοδο κορυφής και δευτερευόντως τις επιπτώσεις στην υπόλοιπη Ευρώπη.
Η Sueddeutsche Zeitung, ωστόσο, δεν «χαρίζεται» στην καγκελάριο, σημειώνοντας στον πρωτοσέλιδο τίτλο της ότι «Μέρκελ και Σαρκοζί τρομάζουν τα χρηματιστήρια». Η Frankfurter Allgemeine, αντίθετα, προτάσσει την ιδέα της οικονομικής διακυβέρνησης, στηρίζει την καγκελάριο αναφέροντας ότι προώθησε την πρότασή της για να τεθούν συνταγματικά όρια για το χρέος και το έλλειμμα από τα κράτη-μέλη της ευρωζώνης (συνταγματικά όρια έχει ήδη θέσει η Γερμανία) και επίσης ότι «πέρασε» η πάγια θέση του Βερολίνου για τη μη έκδοση ευρωομολόγου.
