«Η ελληνική οικονομία αναμένεται να ξεκολλήσει από τον πάτο το δεύτερο εξάμηνο του 2011». Αυτό επισημαίνει το ΔΝΤ στην αναλυτική έκθεση που έδωσε την Τετάρτη στη δημοσιότητα ένα μήνα μετά τον τελευταίο έλεγχο της οικονομίας. Στην έκθεση που υπογράφει ο κ. Πόουλ Τόμσεν το ταμείο στηρίζει την πρόβλεψη του για τη σταθεροποίηση και ανάπτυξη της οικονομίας στο τέλος του έτους στην αναμενόμενη αύξηση του τουρισμού και των εξαγωγών.
Ωστόσο το ταμείο κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για τις καθυστερήσεις που παρατηρούνται στις διαρθρωτικές αλλαγές στην οικονομία κι αποτελούν εμπόδιο στην ανάκαμψη και τη «σφιχτή» χρηματοδότηση της από τις τράπεζες.
Στο δημοσιονομικό πεδίο που μέχρι σήμερα έχει επικεντρωθεί η προσοχή το ΔΝΤ επισημαίνει την πρόοδο που έχει σημειωθεί αλλά υπενθυμίζει με σαφή τρόπο ότι για να μειωθεί εφέτος το έλλειμα της γενικής κυβέρνησης από 9,5% του ΑΕΠ που έκλεισε το 2010 στο 7,5% του ΑΕΠ στο τέλος του έτους, απαιτούνται μέτρα ύψους 3,5% του ΑΕΠ – ή 8 δισ. ευρώ σε απόλυτα μεγέθη – άλλα από τα οποία έχουν ήδη νομοθετηθεί (όπως η αύξηση των συντελεστών του ΦΠΑ από την 1η Ιανουαρίου) κι άλλα που προετοιμάζονται (όπως η καθιέρωση του νέου μισθολογίου στο δημόσιο, η κατάργηση φορέων και οργανισμών).
Ολα τα μέτρα του 2011, αλλά και του 2012 περιγράφονται στην πολυσέλιδη έκθεση και είναι τα εξής:
ΤΑ ΜΕΤΡΑ ΤΟΥ 2011
-ΔΕΚΟ: Αυξήσεις τιμολογίων το β΄εξάμηνο, μείωση του μιθολογικού κόστους και των επιδομάτων στα επίπεδα ομοειδών επιχειρήσεων του ιδιωτικού τομέα
-ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ ΚΑΙ ΦΟΡΕΙΣ ΤΟΥ ΔΗΜΟΣΙΟΥ: Κλείσιμο με μεταφορά αρμοδιοτήτων στα υπουργεία ή συγχωνεύσεις
-ΦΟΡΟΙ: Αναδιάρθρωση του εισπρακτικού μηχανισμού,
Διεύρυνση της φορολογικής βάσης
Μείωση των συντελεστών απόσβεσης για τις επιχειρήσεις
Εκπόνηση σχεδίου για τις φοροαπαλλαγές
ΤΑ ΜΕΤΡΑ ΤΟΥ 2012
-ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ ΕΠΙΔΟΜΑΤΑ: Μείωση επιδομάτων στα νοικοκυριά που βρίσκονται πάνω από τα όρια της φτώχειας
-ΜΙΣΘΟΛΟΓΙΟ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΥΠΑΛΛΗΛΩΝ: Περαιτέρω σφίξιμο των μισθών
Περιορισμός προαγωγών και αυξήσεων λόγω ωριμάνσεων
-ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΣ ΑΡΙΘΜΟΥ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΥΠΑΛΛΗΛΩΝ
-ΚΑΘΙΕΡΩΣΗ ΟΚΤΑΩΡΟΥ ΣΤΟ ΔΗΜΟΣΙΟ
-ΑΜΥΝΤΙΚΕΣ ΔΑΠΑΝΕΣ: Περικοπές ώστε να υποχωρήσουν στο μέσο όρο της Ευ6ρωπαικής Ενωσης.
-ΥΓΕΙΑ: Μέτρα για τον περιορισμό στις «ανεπίσημες αμοιβές», δηλαδή στο «φακελάκι» και διοχέτευση τους στη συγχρηματοδότηση «κάρτους – ασθενών» του συστήματος.
Εισαγωγή του συστήματος γενικού παθολόγου για κάθε πολίτη.
Τα μέτρα αυτά αναμένεται να περιληφθούν στο μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα για την οικονομία για το οποίο η κυβέρνηση δεσμεύθηκε να φέρει στη Βουλή και να ολοκληρώσει την ψήφιση του έως τον Μάιο – οπότε και θα πραγματοποιηθεί η επόμενη αποστολή του ΔΝΤ στην Ελλάδα.
Στην έκθεση του ΔΝΤ επισημαίνονται αναλυτικά και οι κίνδυνοι – τα ρίσκα – στην υλοποίηση του προγράμματος. Οπως περιγράφονται οι κίνδυνοι είναι οι εξής:
ΟΙ ΚΙΝΔΥΝΟΙ ΓΙΑ ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ
1. Καθυστερήσεις στην εφαρμογή των αναγκαίων δημοσιονομικών θεσμικών και διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων που αποδίδεται σε «πολιτικές δεσμεύσεις» είτε σε προβλήματα του διοικητικού μηχανισμού. Η καθυστέρηση στις αλλαγές εμποδίζει την ανάπτυξη.
2. Το έλλειμμα έχει «κολλήσει» σε μη διατηρήσιμο επίπεδο.
3. Η αδυναμία επιστροφής στις αγορές παρά την πρόοδο του προγράμματος λόγω των προβλημάτων της ευρωζώνης.
Σε ό,τι αφορά τον τραπεζικό τομέα επισημαίνεται ότι συνεχίσθηκε με μέτριους ρυθμούς η εκροή κεφαλαίων, ενώ άρχισαν να περιορίζονται οι πιστώσεις. Πάντως, η σταθερότητα του τραπεζικού συστήματος διατηρήθηκε με την παροχή ρευστότητας από την ΕΚΤ. Η έκθεση αναφέρει ότι έχουν σημειωθεί καθυστερήσεις σε ό,τι αφορά την ανασυγκρότηση του τραπεζικού χώρου, αλλά προχωρούν μεταρρυθμίσεις σε άλλους τομείς.
Το σκληρό ευρώ και τα spread
Σύμφωνα με το ΔΝΤ, η Ελλάδα προχωρά μέσα σε «πολύ δύσκολο εξωτερικό περιβάλλον» καθώς το ευρώ είναι για την Ελλάδα υπερτιμημένο, σε ένα ποσοστό που τώρα κυμαίνεται μεταξύ 20% – 34%, ενώ πέρυσι τον Μάιο το ποσοστό αυτό κυμαινόταν μεταξύ 20%-30%.
Στην ίδια έκθεση εκτιμάται ότι τα spreads των ελληνικών ομολόγων θα μπορούσαν να διευρυνθούν ραγδαία εάν οι αγορές δεν πειστούν για την αποτελεσματικότητα των χειρισμών της ΕΕ στην κρίση χρέους στην περιφέρειά της, κάτι βέβαια που απομακρύνθηκε μετά τη Σύνοδο Κορυφής της περασμένης Παρασκευής και τις αποφάσεις ειδικά για τη χώρα μας.
«Το κλίμα στην αγορά παραμένει εύθραυστο και υπάρχει μεγάλο περιθώριο για δημοσιονομικές, χρηματοοικονομικές και διαρθρωτικές προσαρμογές», αναφέρει το Ταμείο και προσθέτει ότι «σε αυτό το περιβάλλον υπάρχει κίνδυνος μετάδοσης και τα spreads των κρατικών ομολόγων θα μπορούσαν να σημειώσουν ραγδαία άνοδο αν ενταθούν οι αμφιβολίες των αγορών για την απάντηση στην κρίση της ευρωζώνης».
Σημειώνεται μάλιστα ότι «ο αυξημένος κίνδυνος της διεύρυνσης των spreads θα είχε έμμεσες επιπτώσεις στην ρευστότητα του τραπεζικού συστήματος και θα οδηγούσε σε αποτυχία τις προσπάθειες τόνωσης της επιχειρηματικής εμπιστοσύνης και των επενδύσεων».
Με προσοχή για τα 50 δισ. ευρώ
Ειδική αναφορά, αλλά προσεκτική, γίνεται στο πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων μετά τη θύελλα των αντιδράσεων που προκάλεσαν οι δηλώσουν της τρόικας για την ανάγκη ιδιωτικοποιήσεων και πώλησης περιουσιακών στοιχείων 50 δισ. ευρώ. Χαρακτηριστικά αναφέρεται ότι «στον τελευταίο έλεγχο εξετάσθηκαν τα επόμενα βήματα σε ό,τι αφορά θεσμικού χαρακτήρα δημοσιονομικές μεταρρυθμίσεις, όπως και η επίσπευση των ιδιωτικοποιήσεων και του προγράματος αξιοποίησης ακινήτων και γης (real estate)».
Διαβάστε όλη την έκθεση του ΔΝΤ