Τη Δευτέρα το βράδυ ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Νεοχημικής Λ. Β. Λαυρεντιάδης κ. Λαυρ. Λαυρεντιάδης μπορεί να ανέβηκε στο βήμα κουτσαίνοντας αλλά ήταν φανερό σε όλους τους παρευρισκομένους στην αίθουσα εκδηλώσεων του Μεγάρου Μουσικής ότι πετούσε από χαρά. Μόλις είχε αναγορευθεί «Επιχειρηματίας της Χρονιάς» από την Ernst & Young, την ελεγκτική εταιρεία που διοργάνωσε για πρώτη φορά στην Ελλάδα τον ομώνυμο, διεθνούς φήμης, διαγωνισμό που διεξάγει κάθε χρόνο σε 40 χώρες. Πρόκειται για την επιβράβευση μιας σύντομης, πλην όμως εντυπωσιακής πορείας η οποία τον έφερε από τη μικρή εταιρεία χημικών των 24 ανθρώπων που ανέλαβε κληρονομιά από τον πατέρα του πριν από 10 χρόνια επικεφαλής ενός διεθνούς ομίλου 1.300 εργαζομένων που δραστηριοποιείται στον κλάδο διανομής και εμπορίας χημικών προϊόντων και στον τομέα παρασκευής απορρυπαντικών και προϊόντων οικιακού καθαρισμού.


Ως «εθνικός» νικητής ο κ. Λαυρεντιάδης θα έχει σύντομα την ευκαιρία για μία ακόμη μεγαλύτερη διάκριση: θα εκπροσωπήσει την Ελλάδα στον διεθνή διαγωνισμό της Ernst & Young για την ανάδειξη του «Παγκόσμιου Επιχειρηματία της Χρονιάς» που πρόκειται να γίνει τον Ιούνιο στο Μόντε Κάρλο. Αν και δεν είναι γνωστός στο ευρύ κοινό, στόχος του βραβείου της εταιρείας είναι ακριβώς αυτός: να αναδείξει τους μελλοντικούς πρωταγωνιστές του κόσμου των επιχειρήσεων, και μάλιστα σε διεθνές επίπεδο. Είναι χαρακτηριστικό ότι αρκετοί από τους προηγούμενους νικητές του διαγωνισμού ηγούνταν επιχειρήσεων που σήμερα είναι πασίγνωστες: εταιρείες όπως τα Starbucks, η Oracle, η Dell Computers, η Amazon και η Yahoo!


Η επιτυχία του οφείλεται στην έγκαιρη διάγνωση των αναγκών της αγοράς. Προτού ακόμη ολοκληρώσει το διδακτορικό του στο μάρκετινγκ, ο κ. Λαυρεντιάδης αντιλήφθηκε ότι θα μπορούσε να παράγει και να διανέμει στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Ευρώπης προϊόντα για λογαριασμό πολυεθνικών επιχειρήσεων. Σήμερα η θυγατρική του στον τομέα των απορρυπαντικών Lamda Detergent παράγει απορρυπαντικά για λογαριασμό κάποιων εκ των μεγαλύτερων εταιρειών του κλάδου, όπως οι Henkel, Unilever, Sara Lee αλλά και σουπερμάρκετ. Εκτός των παραγωγικών μονάδων που διαθέτει στην Ελλάδα η εταιρεία αναζητεί ή διαπραγματεύεται εργοστάσια σε Σερβία, Βουλγαρία, Ρουμανία και Ουκρανία.


* Υψηλοί στόχοι


Δεν είναι περίεργο λοιπόν που ο κ. Λαυρεντιάδης έλαβε επίσης τη διάκριση του «Διεθνώς Αναπτυσσόμενου Επιχειρηματία». Από το 2000 έχει εισέλθει επίσης στην παραγωγή και εμπορία βιολογικών προϊόντων με την ίδρυση «ως χόμπι»(!) της – επίσης εισηγμένης στο Χρηματιστήριο και με 200 πλέον σημεία πώλησης – ΕΒΙΚ. Ως το τέλος του έτους εξάλλου προβλέπεται η συγχώνευση της Lamda Detergent με τη Lamda Cosmetics με στόχο τη δυναμικότερη είσοδο του ομίλου και στον τομέα των καλλυντικών.


Προσγειωμένος και μάλλον συνεσταλμένος ως άνθρωπος, όταν μιλάει για τη δυναμική ανάπτυξη των επιχειρήσεών του αλλάζει πρόσωπο, εκπέμπει δυναμισμό και υπερηφάνεια. Αναφέρεται στις πωλήσεις της Νεοχημικής που αναμένονται στα 300 εκατ. ευρώ εφέτος, στην οργανική της ανάπτυξη που αγγίζει το 110%, στους στόχους του για ετήσια οργανική ανάπτυξη της τάξεως του 50% την επόμενη πενταετία. Αντλώντας κεφάλαια από τη διεθνή αγορά – ξένοι θεσμικοί συμμετέχουν στο μετοχικό της κεφάλαιο σε ποσοστό 60% – η Νεοχημική έχει ξεκινήσει από τις αρχές του έτους την παραγωγή πρώτων υλών για τη βιομηχανία χρωμάτων και βερνικιών με την εξαγορά της Celanese και με τη λειτουργία ενός ακόμη εργοστασίου, ενώ ενδεικτική είναι και η πρόσφατη συνεργασία της με τη Lukoil για τη διανομή χημικών στην ελληνική αγορά.


Ο κ. Λαυρεντιάδης δεν κρύβει ότι το επιχειρηματικό περιβάλλον στην Ελλάδα «δεν είναι θετικό, πρέπει να έχεις πάθος για να ασχοληθείς με τις επιχειρήσεις». Οπως τονίζει χαρακτηριστικά, «κάθε ημέρα είναι μια περιπέτεια» λόγω του ασταθούς θεσμικού περιβάλλοντος, της γραφειοκρατίας και της διαφθοράς. Επικεντρώνεται στην τελευταία: «Η διαφθορά αποτελεί μάστιγα που πλήττει ιδιαίτερα τις μικρές επιχειρήσεις διότι είναι πιο ευάλωτες». Μιλάει εξ ιδίας πείρας επισημαίνοντας ότι «όταν μεγαλώνεις δεν μπορεί να σε αγγίξει γιατί πλέον έχεις επαφές και γνωριμίες». Αν και αναγνωρίζει ότι υπάρχει διαφθορά στις περισσότερες χώρες όπου δραστηριοποιείται, προσθέτει ότι στην Ελλάδα «τα κασέ είναι ασύλληπτα».


Την ίδια στιγμή ωστόσο αναγνωρίζει τις ευκαιρίες όπου τις βλέπει. Οπως υπογραμμίζει, «η Νοτιοανατολική αλλά και γενικότερα η Ανατολική Ευρώπη προσφέρει μοναδικές προοπτικές ανάπτυξης για τους έλληνες επιχειρηματίες», ενώ εκτιμά ότι η θέση της χώρας είναι εξαιρετική ώστε να αναδειχθεί «logistics hub» της ευρύτερης περιοχής. Ποιος είπε ότι οι επιχειρήσεις δεν είναι για τους τολμηρούς;


* Η επιλογή του νικητή


Ο νικητής επελέγη με βάση μια σειρά αυστηρά κριτήρια: την οικονομική απόδοση, το επιχειρηματικό πνεύμα, τον στρατηγικό προσανατολισμό, το μοντέλο διοίκησης, την καινοτομία αλλά και τον κοινωνικό αντίκτυπο των δραστηριοτήτων του. Και κάτι ακόμη: όπως δήλωσε ο πρόεδρος της κριτικής επιτροπής κ. Στ. Χατζηιωάννου (φιναλίστ ο ίδιος του αντίστοιχου βρετανικού διαγωνισμού στην κατηγορία «Νέος Επιχειρηματίας»), ο κ. Λαυρεντιάδης ξεχώρισε χάρη στις ισχυρές εξαγωγές, οι οποίες ήδη αποτελούν το 30% των πωλήσεων και αναμένεται να ανέλθουν στο 50% το 2007, και στο ισχυρό του πείσμα. Από το τελευταίο ιδιαίτερα φαίνεται ότι έχει μεγάλα αποθέματα καθώς κατάφερε να ξεπεράσει μια ασθένεια που φάνταζε ανίκητη και πλέον χαίρεται όχι μόνο τη ζωή και την επαγγελματική επιτυχία αλλά και την κόρη που απέκτησε πολύ πρόσφατα με τη σύζυγό του κυρία Κατερίνα Νικολίτση.


Αν και πριν από ένα έτος είχε λάβει μια διάκριση από τον πρωθυπουργό κ. Κ. Καραμανλή, ο μόλις 34 ετών επιχειρηματίας θεωρεί σημαντικότερο αυτό το βραβείο διότι «ήρθε από ανθρώπους που γνωρίζουν από μέσα τον κόσμο των επιχειρήσεων» – δηλαδή, τους ελεγκτές, επιχειρηματίες και πανεπιστημιακούς που αποτελούσαν την κριτική επιτροπή. Οπως είπε, κατά τη διάρκεια της συνέντευξης , οι ερωτήσεις ήταν παρόμοιες με εκείνες που κάνουν οι θεσμικοί επενδυτές που σκέπτονται να επενδύσουν στην εταιρεία του.


Την υποψηφιότητά του υποστήριξε και η διευθύντρια της Εθνικής Πινακοθήκης κυρία Μαρίνα Λαμπράκη-Πλάκα καθώς ο κ. Λαυρεντιάδης δεν είναι μόνο φιλότεχνος αλλά και χορηγός πολλών εκθέσεων που έχει πραγματοποιήσει η Πινακοθήκη. «Στο πρόσωπο του κ. Λαυρεντιάδη η Πινακοθήκη έχει βρει όχι μόνο έναν χορηγό αλλά έναν ιδανικό χορηγό» δήλωσε η κυρία Λαμπράκη-Πλάκα. Το βράδυ του διαγωνισμού, μάλιστα, στο τραπέζι του βρισκόταν όχι μόνο εκείνη αλλά και ο ζωγράφος κ. Αλ. Φασιανός.


Οι «αρνητικές ιδεοληψίες» σκίασαν την τελετή


Στον διαγωνισμό της Ernst & Young για τον «Επιχειρηματία της Χρονιάς» βραβεύθηκαν τέσσερις επιτυχημένοι, κοινωνικά ενεργοί και υπεύθυνοι επιχειρηματίες σε μια τελετή στην οποία δεν είχε προσκληθεί ούτε ένας πολιτικός. Ωστόσο, «η γιορτή της επιχειρηματικότητας», όπως χαρακτηρίστηκε η βραδιά της απονομής των βραβείων, ανέδειξε μια σειρά δυσκολίες που εμποδίζουν την ανάδειξη της επιχειρηματικής δράσης σε κοινωνική αξία – και δη τις «αρνητικές ιδεοληψίες», οι οποίες σύμφωνα με τον πρόεδρο του ΣΕΒ κ. Δ. Δασκαλόπουλο εξακολουθούν να επικρατούν στη χώρα.


Την αρχή έκανε ο πρόεδρος της κριτικής επιτροπής κ. Στ. Χατζηιωάννου, ο οποίος είπε ότι το αρχικό κεφάλαιο για την ίδρυση της Easyjet τού το έδωσε ο εφοπλιστής πατέρας του, υπό μία προϋπόθεση: να μην επενδύσει στην Ελλάδα! «Ηταν η εποχή των διαδηλώσεων στον Πειραιά, όπου τα συνθήματα που ακούγονταν ήταν του τύπου «εφοπλιστής ίσον ληστής». Το κλίμα τότε δεν ήταν καλό για τις επιχειρήσεις» εξήγησε. Παρά τη συμβουλή του πατέρα του, ο κ. Χατζηιωάννου προφανώς θεωρεί (ή ελπίζει) ότι τα πράγματα έχουν αλλάξει καθώς σταδιακά δραστηριοποιείται στην ελληνική αγορά: έχει υπογράψει προσύμφωνο με τη Νεώριον Holdings για την κατασκευή έξι κρουαζιεροπλοίων, το ερχόμενο καλοκαίρι δρομολογεί ταξίδια της easyCruise στο Αιγαίο, ενώ εξετάζει το ενδεχόμενο εισόδου στον ξενοδοχειακό κλάδο με τα easyHotels.


Οταν ήλθε όμως η ώρα να απονείμει το βραβείο του «Επιχειρηματία της Χρονιάς» στον κ. Λ. Λαυρεντιάδη, ο πρόεδρος του ΣΕΒ εξέφρασε μία αντίθετη άποψη: «Εσύ, Στέλιο, λείπεις καιρό από την Ελλάδα και δεν γνωρίζεις ότι οι λέξεις μπορεί να έχουν αλλάξει, αλλά δυστυχώς η αρνητική ιδεοληψία ακόμη επικρατεί». Οπως τόνισε ο κ. Δασκαλόπουλος, πρέπει «να σηκώσουμε τη σημαία της σύγχρονης επιχείρησης που παράγει κοινωνικό μέρισμα». Ο κ. Δασκαλόπουλος σκιαγράφησε το προφίλ τού «υπεύθυνου επιχειρηματία» ως του ιδιώτη που αναλαμβάνει κινδύνους και παράγει πλούτο για το ευρύτερο κοινωνικό σύνολο. Οπως ανέφερε χαρακτηριστικά, οι σύγχρονοι επιχειρηματίες δεν κρίνονται μόνο από τη δράση και την επιτυχία τους αλλά επίσης από την κοινωνική ευθύνη που επιδεικνύουν.


Με αυτά τα κριτήρια, εξάλλου, επελέγησαν επίσης ο διευθύνων σύμβουλος της Γένεσις Φάρμα κ. Κ. Ευριπίδης ως «Δυναμικά αναπτυσσόμενος επιχειρηματίας», ο διευθύνων σύμβουλος της Apivita κ. Ν. Κουτσιανάς ως «Αυτοδημιούργητος επιχειρηματίας» και ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Isomat κ. Στ. Τζιρίτης ως «Επιχειρηματίας Βορείου Ελλάδος». Κατά την εκδήλωση, ωστόσο, έγινε μία ακόμη σημαντική παρατήρηση: εκτός από την αναγνώριση της επιτυχίας, η οποία φυσικά δημιουργεί ικανοποίηση και χαρά, εξίσου σημαντικό είναι να αναγνωρίζεται και η ίδια η προσπάθεια. Εγινε μάλιστα ιδιαίτερη αναφορά στο παράδειγμα των Ηνωμένων Πολιτειών, όπου αποτελεί τιμή για τον επιχειρηματία να έχει προσπαθήσει και να έχει αποτύχει.


Η αλλαγή νοοτροπίας απέναντι στις αποτυχίες θεωρείται κρίσιμη για την τόνωση της επιχειρηματικότητας, καθώς ένας άνθρωπος είναι περισσότερο έτοιμος να αναλάβει το επιχειρηματικό ρίσκο αν ξέρει ότι δεν θα στιγματισθεί από πιθανή αποτυχία. Πόσο μάλλον που, όπως σημειώθηκε, δεν είναι οι μεγάλες επιχειρήσεις που δημιουργούν τις νέες θέσεις εργασίας – αυτές συνήθως προσπαθούν να μειώσουν το κόστος τους ώστε να είναι ανταγωνιστικές – αλλά οι μικρές που αναπτύσσονται με μεγάλες ταχύτητες.