«Η φωτογράφιση ενός αρχαιολογικού χώρου ενέχει πάντοτε μια σύγκρουση» πιστεύει ο ιταλός φωτογράφος Πάολο Μορέλο. «Μια σύγκρουση ανάμεσα σε αυτό που έχουμε μελετήσει και αυτό που βλέπουμε. Ανάμεσα στις επιστημονικές μας γνώσεις, την ορθολογιστική μας αντίληψη και τα υπάρχοντα ερείπια, μερικές φορές πολύ φτωχά, που προσφέρονται μπροστά από τον φακό μας. Ανάμεσα στην έντονη συγκίνηση που μας προκαλεί καρδιοχτύπι, τη μαγεία που μας κατακλύζει και την επιθυμία να τα αποτυπώσουμε όλα αυτά σε μια εικόνα. Αυτή η σύγκρουση είναι ένα είδος πρόκλησης και αυτό ακριβώς αναμένεται να αντιπροσωπεύσει ένας φωτογράφος».


Στη θεωρία του ιταλού φωτογράφου αντανακλάται η φιλοσοφία της έκθεσης που έχουν ετοιμάσει για αυτόν το Επιγραφικό και Νομισματικό Μουσείο και το Ιταλικό Μορφωτικό Ινστιτούτο Αθηνών, σε συνεργασία με το Κέντρο Αρχιτεκτονικής Μεσογείου (ΚΑΜ). Σύμφωνα με την επιμελήτρια της έκθεσης Αφροδίτη Οικονομίδου, η έκθεση, τίτλος της οποίας «Περιήγηση στην Τελειότητα», είναι «ένας εικαστικός φόρος τιμής στο μεγαλείο του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού». Θα πραγματοποιηθεί στην αίθουσα περιοδικών εκθέσεων του Επιγραφικού Μουσείου (Τοσίτσα 1) από τις 21 Σεπτεμβρίου ως τις 26 Οκτωβρίου 2017.
Γεννημένος στο Παλέρμο της Σικελίας και μεγαλωμένος, όπως ο ίδιος αρέσκεται να λέει, με τα Επη του Ομήρου στη σκιά των αρχαίων ναών της Μεγάλης Ελλάδας, ο Μορέλο το 2014 αποφάσισε να αφιερώσει ένα μεγάλο κεφάλαιο της φωτογραφικής δουλειάς του στην τεκμηρίωση των σημαντικότερων ελληνικών αρχαιολογικών χώρων. Η έρευνά του στόχο είχε την επανεξέταση των μυθικών (και θεμελιωδών για τον ίδιο) τοποθεσιών του ευρωπαϊκού πολιτισμού. Ως ιστορικός τέχνης, επέλεξε σαν συντρόφους του ταξιδιού του τον Ομηρο και τον Παυσανία και φρόντισε να αποτίσει φόρο τιμής στα υπέροχα αρχαία μνημεία της Μεγάλης Ελλάδας που βρίσκονται σε ιταλικό έδαφος.
Οι αρχαιολογικοί χώροι της Ελλάδας όπου ο Μορέλο δούλεψε είναι της Αθήνας, της Ολυμπίας, των Δελφών, της Κορίνθου, της Νεμέας, των Μυκηνών, του Αργους, της Τίρυνθας, του Αρκαδικού (μυκηναϊκή γέφυρα Καζάρμας), της Επιδαύρου, της Αίγινας (Αφαία), του Σουνίου, της Βραυρώνας και των Μεγάρων. Σε ό,τι αφορά τη Μεγάλη Ελλάδα στην Ιταλία, ο φακός του Μορέλο πέρασε από την Ποσειδωνία, τον Κρότωνα, το Μεταπόντιο, τον Σελινούντα, την Εγεστα και τον Ακράγαντα.
Και κάπως έτσι, ύστερα από μακρά και επίπονη εργασία, δημιουργήθηκε μια σειρά 200 φωτογραφιών, από τις οποίες 30 επιλεγμένες εικόνες παρουσιάστηκαν για πρώτη φορά στην Ελλάδα στο Αρχαιολογικό Μουσείο Χανίων (3-23 Ιουλίου εφέτος) και τώρα παρουσιάζονται στην Αθήνα στο Επιγραφικό Μουσείο. Στη συνέχεια, η έκθεση θα μεταφερθεί τον Νοέμβριο στο Αρχαιολογικό Μουσείο Δελφών και τον Δεκέμβριο στη Θεσσαλονίκη, στον εκθεσιακό χώρο του βιβλιοπωλείου του ΜΙΕΤ.
«Υπάρχουν τόποι των οποίων το «μέγεθος» υπερβαίνει τον χώρο που καταλαμβάνουν στην πραγματικότητα» λέει ο Μορέλο. «Είναι τόποι που αποτελούν σύμβολα, πνευματικές προεκτάσεις, εικόνες που η συλλογική μνήμη επεξεργάστηκε εδώ και αιώνες, καταστάλαγμα ιστορικών αναφορών, τολμηρών περιηγήσεων και ακούραστων αρχαιολογικών ερευνών». Για τον Μορέλο γύρω από μια πέτρα, γύρω από έναν άμορφο σωρό ερειπίων συγκεντρώνονται συχνά συμβολικές αξίες τόσο ισχυρές ώστε να καθιστούν αυτά τα αρχαία ίχνη, που μόλις μετά βίας είναι ορατά, ένα εξαίσιο μνημείο. Και η Αρχαία Ελλάδα είναι το κατ’ εξοχήν έμβλημα αυτού του φαινομένου.
«Στην Αρχαία Ελλάδα βυθίζονται οι πολιτιστικές και πολιτικές ρίζες της Δύσης» καταλήγει ο φωτογράφος. «Με αίσθηση ευγνωμοσύνης και σεβασμού συνεχίζουμε να θυμόμαστε ότι ο πολιτισμός μας οφείλει στην Ελλάδα τα δώρα της δημοκρατίας και της φιλοσοφίας».


n
Επιγραφικό Μουσείο (Τοσίτσα 1), από τις 21 Σεπτεμβρίου ως τις 26 Οκτωβρίου.

HeliosPlus