Ανακοινώθηκαν την Δευτέρα από το υπουργείο Πολιτισμού οι βραχείες λίστες των υποψηφίων για τα Κρατικά Λογοτεχνικά Βραβεία Μυθιστορήματος, Διηγήματος-Νουβέλας, Ποίησης, Δοκιμίου-Κριτικής, Χρονικού-Μαρτυρίας και Πρωτοεμφανιζόμενου Συγγραφέα.
Οι βραχείς κατάλογοι συνοδεύονται από αιτιολογημένη έκθεση της επιτροπής των βραβείων (Αλέξανδρος Ζήρας, Γιώργος Ανδρειωμένος, Δημήτρης Καργιώτης, Έλλη Λεμονίδου, Μαρία Σκιαδαρέση, Λίλυ Εξαρχοπούλου, Λίνα Πανταλέων, Νένα Κοκκινάκη, Χαράλαμπος Γιαννακόπουλος), στην οποία εξετάζονται οι τάσεις της λογοτεχνικής παραγωγής και αποτιμάται η στάθμη των λογοτεχνικών έργων της υπό κρίση περιόδου (εκδόσεις 2014).
Σύμφωνα με τον Αλέξανδρο Ζήρα, πρόεδρο της επιτροπής, «παρά το ότι το βιβλίο αντιμετωπίζεται ευλόγως ως ελαστική δαπάνη εκ μέρους του αναγνωστικού κοινού, σε περιόδους όπως αυτή, είναι αλήθεια ότι ούτε η σοβαρή μείωση του συντελεστή κόστους, ούτε η κατακόρυφη πτώση των πωλήσεων εκ μέρους των εκδοτών, ούτε η συνειδητή ή αναγκαστική αποχή πολλών συγγραφέων από τη διεκδίκηση των νόμιμων δικαιωμάτων τους, εκμηδένισαν τη βιβλιοπαραγωγή».
Όπως σημειώνει για το σκεπτικό της επιτροπής ο κ. Ζήρας, παρά τον περιορισμό του, το πεδίο της λογοτεχνικής παραγωγής του 2014 δεν διαφέρει σημαντικά, τουλάχιστον ως προς το ποιοτικό μέρος του, από τα πεδία άλλων εκδοτικών ετών.
«Από τυχαίους λόγους, μάλλον, άλλες κατηγορίες βιβλίων είναι πιο καρποφόρες και άλλες πιο ασθενικές. Μπορεί λ.χ. η ποίηση και το διήγημα στην Ελλάδα να κινούνται στο δημιουργικό πεδίο από μία αυθορμησία μεγαλύτερη από άλλα λογοτεχνικά είδη, μπορεί να παρουσιάζουν τυπικά ένα πιο περιορισμένο θεματικό ή γλωσσικό ορίζοντα προσδοκίας για τον αναγνώστη, σε σύγκριση με το μυθιστόρημα ή τη μελέτη, όμως, ενδεχομένως, λόγω της αλλαγής βλέμματος στη σύγχρονη λογοτεχνία (πολύ περισσότερο στη λογοτεχνία που γράφεται εν ώρα κρίσης) το επιμέρους, το κεραυνοβόλα στιγμιαίο, το ονειρικό, αποκτούν μία υπόσταση πιο ανθρώπινη και κερδίζουν απέναντι στο πολυσύνθετο και το ευρύ. Έτσι, πιο σταθερές, λίγο ως πολύ, ως προς το επίπεδο της αξίας τους είναι οι κατηγορίες του διηγήματος και της ποίησης, ενώ πιο ασταθείς και με σημαντικές, ενίοτε, διαφορές από χρόνο σε χρόνο είναι οι κατηγορίες του μυθιστορήματος και του δοκιμίου-κριτικής», αναφέρει ο πρόεδρος της επιτροπής.
Οι βραχείς κατάλογοι:
ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ
- Ανέστιος-Ημερολόγια, Αλεξάνδρα Δεληγιώργη, Εκδόσεις Άγρα
- Τελευταία έξοδος. Στυμφαλία, Μιχάλης Μοδινός, Βιβλιοπωλείον της Εστίας
- Ο άσος στο μανίκι, Γιάννης Πλιάγκος, Εκδόσεις Κέδρος
- Ο κηπουρός κι ο καιροσκόπος, Δημήτρης Φύσσας, Βιβλιοπωλείον της Εστίας
- Νίκη, Χρήστος Χωμενίδης, Εκδόσεις Πατάκη
ΔΙΗΓΗΜΑ-ΝΟΥΒΕΛΑ
- Η εξαίσια γυναίκα και τα ψάρια, Ανδρέας Μήτσου, Εκδόσεις Καστανιώτη
- Το καλό θα ‘ρθει από τη θάλασσα, Χρήστος Οικονόμου, Εκδόσεις Πόλις
- Γκιακ, Δημοσθένης Παπαμάρκος, Εκδόσεις Αντίποδες
- Ο δάσκαλος αγαπούσε το βωβό σινεμά, Λάκης Παπαστάθης, Εκδόσεις Πόλις
- Νοέμβριος, Γιώργος Σκαμπαρδώνης, Εκδόσεις Πατάκη
ΠΟΙΗΣΗ
- «Terrarium, Το πείραμα του Ward», Γαλάνη Ελένη, Εκδόσεις Μελάνι
- Η σπηλιά με τα βεγγαλικά, Δαράκη Ζέφη, Εκδόσεις Νεφέλη
- Μνήμη σχεδόν πλήρης, Κακάρογλου Λεωνίδας, Βιβλιοπωλείον της Εστία
- Επί ανέμων, ασπαλάθων κι απήγανων, Ντάντος Χρήστος, Εκδόσεις Οροπέδιο
- Κρύβε λόγια, Παπαγεωργίου Χρίστος, Εκδόσεις Κίχλη
ΔΟΚΙΜΙΟ-ΚΡΙΤΙΚΗ
- Μετά θάρρους ανησυχίαν εμπνέοντος. Η κριτική πρόσληψη του Γ.Μ. Βιζυηνού (1873-1896), Λάμπρος Βαρελάς, Εκδόσεις University Studio Press
- Ανιχνεύοντας την «αόρατη γραφή». Γυναίκες και γραφή στα χρόνια του ελληνικού διαφωτισμού-ρομαντισμού, Σοφία Ντενίση, Εκδόσεις Νεφέλη
- «Σαν κι εμένα καμωμένοι», Ο ομοφυλόφιλος Καβάφης και η ποιητική της σεξουαλικότητας, Δημήτρης Παπανικολάου, Εκδόσεις Πατάκη
- Καλή και ανάποδη. Ο πολιτισμός του πλεκτού, Κατερίνα Σχινά, Εκδόσεις Κίχλη
- Κουλτούρα και λογοτεχνία. Πολιτισμικές διαθλάσεις και χρονότοποι ιδεών, Δημήτρης Τζιόβας, Εκδόσεις Πόλις
ΧΡΟΝΙΚΟ-ΜΑΡΤΥΡΙΑ
- Τα παιδιά του Οικοτροφείου, Θεόδωρος Κώτσιος, Βιβλιοπωλείον της Εστίας
- Ο κόσμος κατ’ εμέ. Ο βίος και τα πάθη μου, Ροβήρος Μανθούλης, Εκδόσεις Γαβριηλίδη
- Δημοσιογράφος ή ρεπόρτερ. Η αφήγηση στις ελληνικές εφημερίδες, 19ος-20ός αιώνας, Νίκος Μπακουνάκης, Εκδόσεις Πόλις
- Αυτοί που επέζησαν. Αντίσταση, εκτόπιση, επιστροφή. Θεσσαλονικείς Εβραίοι στη δεκαετία του 1940, Ρίκα Μπενβενίστε, Εκδόσεις Πόλις
- Ο φερετζές και το πηλήκιο, Παύλος Τσίμας, Εκδόσεις Μεταίχμιο
ΠΡΩΤΟΕΜΦΑΝΙΖΟΜΕΝΟΙ ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ
- Κατερίνα Ζησάκη, Ιστορίες απ’ το Ονειροσφαγείο, Εκδόσεις Μανδραγόρας
- Χρίστος Κυθρεώτης, Μια Χαρά, Εκδόσεις Πατάκη
- Παναγιώτης Λογγινίδης, Αναίτια εποχή, Εκδόσεις Κέδρος
- Ειρήνη Μαργαρίτη, Φλαμίνγκο, Εκδόσεις Μελάνι
- Μαρία Φίλη, Το πιο Παράξενο Απόκτημα των Εντόμων, Εκδόσεις Μελάνι
