Πέθανε τα ξημερώματα της Πέμπτης 21 Ιανουαρίου στην Αθήνα η ποιήτρια και επιμελήτρια εκδόσεων Μαρία Κυρτζάκη έπειτα από σύντομη μάχη με τον καρκίνο. Ήταν 68 ετών.
Γεννημένη στην Καβάλα το 1948, σπούδασε φιλολογία στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και από το 1973 εγκαταστάθηκε στην Αθήνα. Εργάστηκε για λίγο στη μέση εκπαίδευση. Από το 1974 εργάστηκε ως ραδιοφωνικός παραγωγός στην ΕΡΑ, κάνοντας εκπομπές με θεματική τη λειτουργία της ποιητικής γλώσσας και δίδαξε ανάλυση κειμένου στη Σχολή Θεάτρου «Εμπρός-Εργαστήριον».
Στη λογοτεχνία εμφανίστηκε το 1966, με τη συλλογή ποιημάτων Σιωπηλές κραυγές. Εξέδωσε επίσης τις συλλογές Οι λέξεις (1973), Ο κύκλος (1976), Η γυναίκα με το κοπάδι (1982), Περίληψη για την νύχτα (1986), Ημέρια νύχτα (1989), Σχιστή οδός (1992), Μαύρη θάλασσα (2000), Λιγοστό και να χάνεται (2002). Τα ποιήματά της συγκεντρώθηκαν στην έκδοση Στη μέση της ασφάλτου. Ποιήματα, 1973-2002 (2005).
Μετέφρασε St. Berkoff ενώ το μονολογικό κείμενό της “Τυφώ” παραστάθηκε το 1996 στο Απλό Θέατρο. Το 2003 τιμήθηκε με το βραβείο Σωτηρίου Ματράγκα της Ακαδημίας Αθηνών.
Ήταν μια από τις καταξιωμένες και σημαντικές φωνές της ποιητικής γενιάς του 1970. Ο Aλέξης Ζήρας, κριτικός αυτής της γενιάς, γράφει για την ποίηση της Μαρίας Κυρτζάκη: «Η ώριμη περίοδος της ποίησής της ουσιαστικά αρχίζει στα μέσα της δεκαετίας του 1970, όταν αρχίζει και χρησιμοποιεί σε ευρεία κλίμακα θέματα των της κλασικής τραγωδίας και των επικών μύθων, όπως λ.χ. της ομηρικής “Οδύσσειας”. Αλλά η σύγχρονη προϊστορία της, η παράδοση από την οποία πήρε και μετάπλασε τον ιεροφαντικό, πυκνό και ενίοτε σιβυλλικό λυρικό της λόγο ήταν ο Διονύσιος Σολωμός, ο Ανδρέας Κάλβος, ο Οδυσσέας Ελύτης και ο απροσδόκητος συνεχιστής τους, ο Γιώργος Χειμωνάς. Ο κόσμος της ποίησής της είναι κόσμος αρχετυπικός, ως προς τη γλώσσα, το φύλο και την υποκειμενική αίσθηση του χρόνου. Κόσμος πέραν της ιστορίας αλλά που διαπλέει την ιστορία, καθώς το σύμπαν που πρόβαλλε στην καμπή της ενορατικής ποιητικής της, από τη “Γυναίκα με το κοπάδι” και έπειτα, είναι ένα όραμα που δεν έχει πάψει να θυσιάζει τις εξατομικεύσεις του, τα αναγνωρίσιμα προσωπικά του, στην πληθυντική του διάσταση».
Για τον θάνατο της Μαρίας Κυρτζάκη η Εταιρεία Συγγραφέων εξέδωσε ανακοίνωση όπου σημειώνει: «Με μεγάλη θλίψη πληροφορηθήκαμε τον θάνατο ενός ακόμα μέλους της Εταιρείας μας, της ποιήτριας Μαρίας Κυρτζάκη. Μιας ποιήτριας που προσέφερε πολλά στο χώρο του βιβλίου ως επιμελήτρια εκδόσεων, υπήρξε βασική συνεργάτης λογοτεχνικών περιοδικών όπως ο “Χάρτης” και παραγωγός εκπομπών λόγου στο Τρίτο Πρόγραμμα της Ελληνικής Ραδιοφωνίας στο πλευρό του Μάνου Χατζιδάκι. “Ο λόγος της ορθώνεται σαν ρομφαία. Λέει ή θανατώνει. Καρφώνεται με ένταση απαραχάρακτη και τιμωρεί τα αυτονόητα, τα κοινότοπα, είναι άγρια, τρυφερή, χαϊδεύει τις αδυναμίες, αλλά χαϊδεύει με τις ίδιες εκείνες γρατζουνιές που της προκάλεσε η γαμψή αφή των πραγμάτων. Ακούω συχνά το ουρλιαχτό του στίχου της: ‘Πεινάω σαν λύκος’, αλλά δεν ανησυχώ. Ξέρω ότι είναι εκλεκτικός, δεν τρώει παραχωρήσεις”, είχε γράψει για την ποίησή της η Κική Δημουλά. Στους οικείους της εκφράζουμε τη συμπαράστασή μας».
Η ημέρα και ώρα της κηδείας της Μαρίας Κυρτζάκη θα ανακοινωθεί προσεχώς.
