Ο Ηρακλής ζει και βασιλεύει

Απίστευτο κι όμως αληθινό. Στα τέλη της δεκαετίας του 1950 ο Στιβ Ριβς ήταν ένας από τους πιο δημοφιλείς κινηματογραφικούς αστέρες στον κόσμο. Ο λόγος ήταν ένας: Ηρακλής. Πρώην body builder, Mr America το 1947 και Mr Universe το 1948 και το 1950, ο γεννημένος στη Μοντάνα Στιβ Ριβς ήταν η ιδανική επιλογή για τον ρόλο του ημίθεου στους «Αθλους του Ηρακλή» (1958) που γυρίστηκαν από τον Πιέτρο Φραντσίζι στην Ιταλία. Η κόρη του Φραντσίζι είχε προσέξει τον Ριβς σε ένα ασήμαντο αμερικανικό μιούζικαλ ονόματι «Αθήνα». Το είπε στον πατέρα της και εκείνος πρότεινε στον Ριβς τον ρόλο του «Ηρακλή» για μια ταινία που θα γυριζόταν στην Τσινετσιτά της Ιταλίας. Ο Ριβς δεν είχε τίποτε να χάσει και δέχθηκε.

Εγινε παγκόσμιος σταρ και χάρη στην επιτυχία του πρώτου Ηρακλή άνοιξε ο ασκός του Αιόλου για μια σειρά ταινιών εμπνευσμένων από την ελληνική μυθολογία. Οι «Αθλοι του Ηρακλέους», όπως είχε παιχτεί στην Ελλάδα η ταινία, υπήρξαν για τις ταινίες-χλαμύδα ό,τι επρόκειτο να γίνει το «Για μια χούφτα δολάρια» του Σέρτζιο Λεόνε για το είδος του ευρωπαϊκού γουέστερν, γνωστού και ως σπαγκέτι γουέστερν.

Η επιτυχία του πρώτου Ηρακλή είχε ως αποτέλεσμα ο Στιβ Ριβς, ο οποίος τον Απρίλιο του 2000 πέθανε σε ηλικία 74 ετών, να τον υποδυθεί ξανά μόλις έναν χρόνο αργότερα. Η ταινία που ακολούθησε ήταν «Ο Ηρακλής και η βασίλισσα της Λυδίας» («Ercole e la Regina di Lidia»), επίσης του Φραντσίζι. Ο Ριβς θα υποδυόταν και άλλους γρανιτένιους ήρωες της μυθολογίας (Γολιάθ, Σαμψών), αλλά ο Ηρακλής θα γινόταν το απόλυτο alter ego του. Επίσης δεν θα σταματούσε ποτέ να επανέρχεται με τον έναν ή τον άλλον τρόπο όχι μόνο στη μεγάλη αλλά και στη μικρή οθόνη.

Τα σενάρια ήταν πάμπτωχα, τα κλισέ έκαναν πάρτι, αλλά ποιος στ’ αλήθεια νοιαζόταν; Ο κόσμος πλήρωνε είσοδο στην αίθουσα για να θαυμάσει τους γυαλιστερούς, ατσαλένιους μυς του Ριβς, αργότερα του Ρεγκ Παρκ, του Αλαν Στιλ (αμερικανικό ψευδώνυμο του Σέρτζιο Κάνι), του Μίκι Χάργκιτεϊ και του Κερκ Μόρις. Ο πρώην πυγμάχος Χάργκιτεϊ είχε επίσης υπάρξει Μίστερ Υφήλιος και υποδύθηκε τον Ηρακλή στο «Ο Ηρακλής και οι Αμαζόνες» δίπλα στην πληθωρική Τζέιν Μάνσφιλντ, που ήταν και σύζυγός του. Κανείς δεν ενδιαφερόταν για το ταλέντο τους στην υποκριτική, γι’ αυτό και όταν οι μύες τους χαλάρωσαν έπεσαν στην αφάνεια. Τι θα μπορούσες άλλωστε να περιμένεις από μια ταινία που τιτλοφορείται «Ηρακλής, Σαμψών και Οδυσσέας», όπου οι τρεις ήρωες του τίτλου αντιμετωπίζουν από κοινού ένα θαλάσσιο τέρας;

Το ότι το Χόλιγουντ λατρεύει την αρχαία Ελλάδα και τη μυθολογία είναι γνωστό. Τα παραδείγματα των «300» και της συνέχειάς τους, της «Τιτανομαχίας» και των «Αθανάτων» είναι ακόμη νωπά. Ο «Ηρακλής» όμως αποτελεί ιδιαίτερη περίπτωση. Η οπτικοακουστική παρουσία του δεν έχει σταματήσει να ανανεώνεται. Στη δεκαετία του 1980 ο κλήρος έπεσε στον αρσιβαρίστα Λου Φερίνο, επίσης body builder και επίσης Μίστερ Υφήλιος το 1972. Ο Φερίνο είχε ήδη υποδυθεί τον Hulk στην τηλεόραση και αναζητούσε δίοδο για κινηματογραφική καριέρα. Του δόθηκε ο ρόλο του Ηρακλή σε μια άθλια ταινία του Λουίτζι Κότσι, η οποία γυρίστηκε το 1983 και είχε και συνέχεια με τους ίδιους ακριβώς συντελεστές δύο χρόνια αργότερα.

Στη δεκαετία του 1990 ο Κέβιν Σόρμπο μετέτρεψε τον Ηρακλή σε αστέρα της τηλεόρασης μέσω της εξαιρετικά δημοφιλούς ομότιτλης σειράς («Hercules: The legendary Journeys», 1995-1999). Σήμερα ο Ηρακλής εξακολουθεί να ελκύει τον κινηματογράφο. Εφέτος μάλιστα είχε διπλή παρουσία καθώς προβλήθηκαν δύο ταινίες με διαφορετικούς ηθοποιούς.

H πρώτη εφετινή ταινία «Ο Ηρακλής: Η αρχή του θρύλου» ήταν ένα ρεσιτάλ καλής χρήσης 3D, κιτς ατμόσφαιρας και κάκιστης ηθοποιίας, μπροστά στο οποίο ο «Μονομάχος» του Ρίντλεϊ Σκοτ είναι τρεις φορές αριστούργημα. Απευθύνεται σε θεατές κάτω των 10 ετών και στη μισή του διάρκεια θυμίζει κυρίως τη «Γαλάζια λίμνη», αφού το ερωτικό σκέλος ανάμεσα στον Ηρακλή (Κέλαν Λουτζ) και στην Ηβη (Γκάια Βάις) πυροδοτεί το όλο εγχείρημα αγγίζοντας τα όρια του γελοίου.

Η δεύτερη ταινία που από την περασμένη Πέμπτη προβάλλεται σε μεγάλο κύκλωμα της χώρας έχει σίγουρα πιο ενδιαφέρουσα αισθητική (αν και το 3D εδώ περνά μάλλον αδιάφορο) και κάποιες καλές ανατρεπτικές ιδέες. Ο Μπρετ Ράτνερ των ταινιών «Χ-Μen» έδωσε κινηματογραφική εικόνα στο εικονογραφημένο μυθιστόρημα του Στιβ Μουρ, το οποίο με έναν τρόπο, στην αρχή τουλάχιστον της ταινίας, παρουσιάζει τον Ηρακλή κουρασμένο, σχεδόν παραιτημένο από τη ζωή. Αν λοιπόν στην ταινία του Ρένι Χάρλιν το ερωτικό στοιχείο ήταν εκείνο που έκανε τη διαφορά (έστω και με έναν χαρακτήρα Αρλεκιν), στην ταινία του Ράτνερ είναι η αποδόμηση του ημίθεου που βρίσκεται στον πυρήνα. Για τον ίδιο τον Ράτνερ, αν κάτι κάνει τον «δικό» του Ηρακλή διαφορετικό, είναι ο ρεαλιστικός χαρακτήρας του κόμικ μέσα από τον οποίο προκύπτει ότι ο Ηρακλής έχει αφήσει πίσω του για τα καλά το γεγονός ότι είναι γιος του Δία.

Ενα άλλο στοιχείο που εδώ κάνει τη διαφορά είναι το χιούμορ. Οι αναφορές του Ράτνερ αρχίζουν από το «Και οι 12 ήσαν καθάρματα» του Ρόμπερτ Ολντριτς και φτάνουν ως τους… «Επτά σαμουράι» του Ακίρα Κουροσάβα και τους «Επτά υπέροχους» του Τζον Στέρτζες. Και αυτό γιατί εδώ ο ημίθεος έχει κοτζάμ παρέα από παλικάρια πρώτης γραμμής στο πλευρό του αναλαμβάνοντας δουλειές μισθοφόρου, όπως να εκπαιδεύσει τον στρατό της Θράκης προκειμένου να αντιμετωπίσει τον Ρήσο που επιβουλεύεται τον θρόνο του βασιλιά. Η παρέα απαρτίζεται από την Αταλάντη – Ινγκριντ Μπόλσο Μπερντάλ, τον Αμφιάραο – Ιαν Μακ Σέιν, τον Αυτόλυκο – Ρούφους Σιούελ, τον Ιόλαο – Ρις Ρίτσι και τον Τυδέα – Αξελ Χένι.

πότε & πού:
Η ταινία «Ηρακλής» προβάλλεται στις αίθουσες από την περασμένη Πέμπτη σε διανομή UIP