Οι ταινίες της εβδομάδας: Ντοκυμαντέρ για Οσκαρ!

5: εξαιρετική, 4: πολύ καλή, 3: καλή, 2: ενδιαφέρουσα, 1: μέτρια, 0: απαράδεκτη, _: χωρίς άποψη

Το δεύτερο μέρος του δίπτυχου ντοκυμαντέρ για την Καταστροφή της Σμύρνης που γύρισε η Μαρία Ηλιού έχει τίτλο «Από τις δύο πλευρές του Αιγαίου» και είναι οπωσδήποτε το κινηματογραφικό γεγονός της εβδομάδας. Μετά το «Σμύρνη – Η καταστροφή μιας κοσμοπολίτικης πόλης 1900 -1922», η σκηνοθέτρια, σε συνεργασία με τον ιστορικό Αλέξανδρο Κιτροέφ (και τη συμβολή, μεταξύ άλλων, των Μπρους Κλαρκ – βασικός ομιλητής, Θάνου Βερέμη – Πανεπιστήμιο Αθηνών, Ελένης Μπαστέα – Πανεπιστήμιο του Νέου Μεξικού και Ρενέ Χίρσον – Saint Peter’s College), ασχολείται με τον διωγμό και την ανταλλαγή των πληθυσμών μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας την περίοδο 1922-1924.

Και πάλι «ανοίγουν» αρχεία τόσο της Ευρώπης όσο και των ΗΠΑ, και πάλι αποτίεται φόρος τιμής τόσο στον «ανώνυμο» κόσμο που ξεριζώθηκε όσο και στην επιστήμη της Ιστορίας. Είναι μια ταινία που, πολύ απλά, κάθε Ελληνας οφείλει να έχει υπόψη του. Οπως είχαμε επισημάνει στο πρώτο μέρος της «Σμύρνης», η δουλειά της τεκμηρίωσης με σπάνιο φωτογραφικό και κινηματογραφικό υλικό προκαλεί ανατριχίλα. Ενα πολύ μεγάλο μέρος του υλικού μάλιστα βγαίνει για πρώτη φορά στη δημοσιότητα, ενώ σημαντικό στοιχείο του ντοκυμαντέρ είναι η παρουσίαση ορισμένων από τις φωτογραφίες του αμερικανού φωτογράφου Λούις Χάιν οι οποίες μέχρι πρότινος θεωρούνταν χαμένες.

Χρειάζεται να έχεις κάνει τεράστια έρευνα για να παρουσιάσεις μια τέτοια δουλειά και η Ηλιού μαζί με τους συνεργάτες της θα πρέπει να έχασε τον ύπνο της. Είναι πάντως ιδιαίτερα χαρμόσυνο το γεγονός ότι η ταινία της παρουσιάζεται και εμπορικά στις αίθουσες, παρ’ ότι παίζεται εδώ και αρκετό καιρό στο Μουσείο Μπενάκη. Οσοι δεν την έχετε δει, μην τη χάσετε.

Βαθμολογία: 4

Αίθουσες: ΕΛΛΗ, ΚΗΦΙΣΙΑ, ΣΙΝΕΑΚ (ΠΕΙΡΑΙΑΣ), ΟΛΥΜΠΙΟΝ (ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ)

—————————————————————————

Στην τελευταία ταινία της η Σοφία Κόπολα ασχολείται με την περίπτωση μιας παρέας εφήβων που πριν από μερικά χρόνια έγινε μεγάλο θέμα στα ΜΜΕ όταν συνελήφθησαν για μια σειρά διαρρήξεων σε σπίτια πλουσίων και επωνύμων του Λος Αντζελες (βάση του σεναρίου της ταινίας, μάλιστα, αποτελεί ένα άρθρο του μηνιαίου περιοδικού «Vanity Fair»). Η Κόπολα προφανώς θέλει να καυτηριάσει φαινόμενα της εποχής μας, όπως η μανία για κατανάλωση και ο εθισμός στη φήμη, που μπορεί να προκαλέσουν τρέλα.

Ο φακός του ελληνικής καταγωγής διευθυντή φωτογραφίας Χάρη Σαββίδη, ο οποίος πέθανε μετά τα γυρίσματα της ταινίας, δείχνει να μαγνητίζεται από καθετί που έχει σχέση με τη μόδα: παπούτσια, φουστάνια, κοσμήματα, όλα όσα δηλαδή προκαλούν παροξυσμό στα κορίτσια της παρέας, τα οποία ζώντας στον κόσμο τους κάνουν σαν μικρά παιδιά σε λούνα παρκ. Η Κόπολα δεν δείχνει να συμπαθεί, ούτε όμως και να αντιπαθεί αυτά τα «αφασικά» παιδιά. Λειτουργώντας ως επί το πλείστον περιγραφικά, η σκηνοθέτρια προσπαθεί απλώς να μπει στη θέση τους. Είναι θύματα μιας αλλοπρόσαλλης κοινωνίας που ανάμεσα στο «χόρτο», στο clubbing, στο Facebook και στη reality TV βρίσκει διεξόδους «χτυπώντας» σπίτια της Πάρις Χίλτον και της Μέγκαν Φοξ, κυρίως για την πλάκα του θέματος.

Βαθμολογία: 2

Αίθουσες: VILLAGE MALL – ODEON KOSMOPOLIS – ΦΙΛΟΘΕΗ – ΔΕΞΑΜΕΝΗ

———————————————————————–

«Μια ιστορία μαυροφορεμένων γυναικών που μόνον θάρρος μπορούν να δείξουν» ακούμε από την αφηγήτρια στην αρχή της ταινίας. Παράλληλα, ενώ πέφτουν οι τίτλοι, βλέπουμε αυτές τις γυναίκες να περπατούν όλες μαζί, θρηνώντας ρυθμικά δίπλα σε ένα νεκροταφείο. Είναι οι γυναίκες ενός μικρού χωριού σε μια χώρα που δεν καθορίζεται ποτέ αλλά εμφανώς πρόκειται για τον Λίβανο, την χώρα καταγωγής της πανέμορφης σκηνοθέτριας και πρωταγωνίστριας Ναντίν Λαμπακί.

Ενώ σε γενικές γραμμές ζουν ειρηνικά μεταξύ τους, οι κάτοικοι νιώθουν να τους πνίγει η θρησκευτική αντιπαλότητα καθώς οι μισοί είναι μουσουλμάνοι και οι άλλοι μισοί χριστιανοί. Ενίοτε αναδύεται το θρησκευτικό μίσος (που διαρκώς υποβόσκει) και ξεσπούν θύελλες. Ωστόσο, στόχος της σκηνοθέτριας δεν είναι να φτιάξει ένα ακόμη βαρύγδουπο, στρατευμένο θρησκευτικό δράμα αλλά κάτι πιο ουμανιστικό μα και ανάλαφρο. Εύπεπτο. Μια ηθογραφία της καθημερινότητας που θέλει να περάσει μηνύματα ειρήνης και αδελφοσύνης, έστω και αν σε κάποιες στιγμές δείχνει υπερβολικά αφελές και αθώο και σε κάποιες άλλες υπερβολικά τραγικό.

Βαθμολογία: 2

Αίθουσες: ΣΙΝΕ ΨΥΡΡΗ

———————————————————————–

«Για να πολεμήσεις τα τέρατα πρέπει να φτιάξεις τέρατα» ακούμε στην τελευταία… τερατώδη περιπέτεια καταστροφολαγνίας του Χόλιγουντ, οπότε δεν είναι δύσκολο να καταλάβουμε το «πνεύμα» της. Κάπου στο μέλλον, η γη απειλείται από ρομπότ μεγέθους ουρανοξυστών τα οποία αναδύονται από τους ωκεανούς και όποιος πρόλαβε τον Κύριο είδε. Ο μόνος τρόπος για να τα αντιμετωπίσει ο άνθρωπος είναι με παρόμοια τέρατα και με δεξιοτέχνες πιλότους –οι ροκ σταρ της εποχής –η ικανότητα των οποίων έγκειται στην καθοδήγηση των φιλικών προς εμάς τεράτων εναντίων των εχθρικών.

Σαν να λέμε video game πολλών εκατομμυρίων δολαρίων λοιπόν, με τη σφραγίδα του ισπανού σκηνοθέτη Γκιγέρμο ντελ Τόρο ο οποίος λατρεύει τον κόσμο των κόμικς και δη των τεράτων («Hellboy»). Ωστόσο, η τελευταία ταινία του δείχνει να είναι το σκηνοθετικό αποτέλεσμα ενός φαν που δεν ξέρει πώς να συγκρατήσει τον παιδικό ενθουσιασμό του, λες και τα τέρατα είναι το Α και το Ω της ζωής του. Ενας απίστευτος θόρυβος από μέταλλα που καταστρέφονται γρατζουνίζει αδίστακτα τις αισθήσεις και τη νοημοσύνη μας, σε σημείο που νιώθεις ότι μπροστά στο «Pacific Rim» οι ταινίες «Transformers» ανήκουν στον… βωβό κινηματογράφο. Είναι σχεδόν απίστευτο το γεγονός ότι αυτή η ταινία γυρίστηκε από τον ίδιο άνθρωπο που πριν από μερικά χρόνια έδωσε τον αριστουργηματικό «Λαβύρινθο του Πάνα»!

Βαθμολογία: 0

Αίθουσες: VILLAGE MALL – VILLAGE PENTH – VILLAGE ΑΓ.ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ – VILLAGE ΦΑΛΗΡΟ – VILLAGE ΠΑΓΚΡΑΤΙ – ODEON KOSMOPOLIS MAΡΟΥΣΙ – ODEON STARCITY – ΑΕΛΛΩ – AΘHNAION CINEPOLIS ΓΛΥΦΑΔΑ – NANA – AIΓΛΗ ΧΑΛΑΝΔΡΙ – ΩΡΩΠΟΣ – ΑΡΤΕΜΙΣ ΠΑΠΑΓΟΥ ΣΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ODEON ΠΛΑΤΕΙΑ – VILLAGE COSMOS

———————————————————————–

Ακόμη ένα κινηματογραφικό σφαγείο πλημμυρισμένο από δεκάδες κλισέ αλλά και με μια νότα μυστηρίου α λα Αγκαθα Κρίστι, έτσι για να υπάρχει και μια νότα διαφορετικότητας. Σε ένα απομονωμένο σπίτι το οποίο σου προκαλεί ανατριχίλες με το που το βλέπεις από μίλια μακριά, συγκεντρώνονται τα μέλη μιας πλούσιας οικογένειας. Μπαμπάς, μαμά, τρεις γιοι, μια κόρη και οι σύντροφοί τους. Την ώρα του δείπνου αρχίζει το μακελειό, φυσικά με την ανάλογη δυνατή μουσική σε όλες τις σκηνές αγωνίας, ώστε να τρανταζόμαστε όλοι σαν χαϊβάνια στα καθίσματα. Βέλη διαπερνούν τα τζάμια καταλήγοντας στις σάρκες, χαντζάρια κόβουν λαρύγγια, σφυριά χτυπούν κεφάλια όπως τα μπαστούνια του γκολφ χτυπούν τα μπαλάκια, αποκεφαλισμοί με τεντωμένα σύρματα κ.ο.κ. Στην πιο «αστεία» σκηνή κάποιος χώνει ένα κεφάλι στο μπλέντερ. Το γιατί γίνονται όλα αυτά είναι καλά κρυμμένο ως το τέλος και είναι ίσως ο μόνος λόγος που κάθεσαι για να δεις μέχρι τέλους την ταινία.

Βαθμολογία: 1

Αίθουσες: ODEON KOSMOPOLIS ΜΑΡΟΥΣΙ – ODEON STARCITY – STER ΙΛΙΟΝ – VILLAGE MALL – VILLAGE ΦΑΛΗΡΟ – VILLAGE ΡΕΝΤΗ – VILLAGE ΡΕΝΤΗ – VILLAGE ΑΓ. ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΣΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ODEON ΠΛΑΤΕΙΑ – STER ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ – VILLAGE COSMOS

————————————————————————–

Προβάλλεται επίσης το «Ολα πάνε καλά» («Tout va bien», Γαλλία, 1973), μια φορμαλιστικά ακραία και πολιτικά ουδέτερη κοινωνική καταγγελία του Ζαν Λικ Γκοντάρ που εδώ αποπειράται να σκιαγραφήσει το χάσμα ανάμεσα στις κοινωνικές τάξεις μέσα από τη σύγκρουση ενός βιομηχάνου με το εργατικό προσωπικό του. Ο Ιβ Μοντάν και η Τζέιν Φόντα υπηρετούν σαν πιόνια τον ανατρεπτικό δημιουργό αλλά η ταινία σήμερα έχει σαφώς ξεπερασθεί. Ούτως ή άλλως βέβαια δεν ανήκε ποτέ στις κορυφαίες του Γκοντάρ.

Βαθμολογία: 3

Αίθουσες: ΖΕΦΥΡΟΣ