Χωρισμένη σε τέσσερα μέρη συνολικής διάρκειας (μαζί με τα τρία διαλείμματα) πέντε ωρών, δόθηκε χθες το βράδυ η πρεμιέρα της «Ιλιάδας» του Ομήρου, με τη σκηνοθετική ματιά του Στάθη Λιβαθινού, στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών. Το κοινό που γέμισε το Κτίριο Δ της Πειραιώς 260 χάρισε ένα πλούσιο χειροκρότημα στον πολυμελή θίασο όταν λίγο μετά τη μία έφθασε στην υπόκλιση και σηκώθηκε όρθιο αναγνωρίζοντας την πολλή δουλειά που έκαναν όλοι μαζί για να φθάσει το ομηρικό έπος στη σκηνή.
Mε το καθιερωμένο τέταρτο στην καθυστέρηση της έναρξης τα φώτα έσβησαν 15 λεπτά μετά τις 8 μ.μ. και οι πρώτοι ήχοι από την «Ιλιάδα» απλώθηκαν στην αίθουσα. Δεξιά από τη σκηνή ο Μανούσος Κλαπάκης με τα κρουστά του έδωσε τον τόνο και συνόδευσε μουσικά και καθοριστικά την παράσταση ως το τέλος. Το σκηνικό, αποτελούμενο από ξύλινα και σιδερένια στοιχεία, σαμπρέλες, σκάλες, καρέκλες, πολυθρόνες, γάντζους και τραπέζια, με την υπογραφή της Ελένης Μανωλοπούλου (όπως και στα κοστούμια), είχε τα χρώματα της γης και του πολέμου. «Γιε του Ατρέα…» ήταν η πρώτη φράση από την «Ιλιάδα» στη μετάφραση του Δημήτρη Μαρωνίτη που ακούστηκε και το κουβάρι του έπους άρχισε να ξετυλίγεται με τον Αγαμέμνονα του Δημήτρη Ημελλου να μπαίνει στη σκηνή. Οι ηθοποιοί, μοιρασμένοι άλλοτε σε ρόλους-ήρωες και άλλοτε αναλαμβάνοντας τον ρόλο του αφηγητή-ραψωδού, έπαιζαν και αφηγούνταν τα γεγονότα. Ο λόγος, σαφής και ξεκάθαρος, επέτρεπε στον θεατή να παρακολουθήσει την εξέλιξη, ενώ παράλληλα οι σκηνές δράσης ζωντάνευαν μέσα από τα θεατρικά και σκηνοθετικά ευρήματα του Λιβαθινού και της ομάδας. Μπόλικοι οι αυτοσχεδιασμοί, επέτρεψαν στην παράσταση να «δείξει» τον πόλεμο, ενώ ένα υπόγειο ειρωνικό πνεύμα της προσέδωσε έναν περιπαικτικό χαρακτήρα –συνέβαλαν οι σκηνές με τους θεούς. Δυνατές οι σκηνές της μάχης, όπως και εκείνες της καταμέτρησης των νεκρών.
Χωρισμένοι σε θνητούς και θεούς παρήλασαν από τη σκηνή οι ήρωες του έπους. Ο Αχιλλέας, ο Αίας, ο Διομήδης, ο Μενέλαος, ο Πάτροκλος, ο Οδυσσέας, ο Νέστωρ, ο Φοίνικας, ο Θερσίτης, ο Πρίαμος, η Εκάβη, ο Εκτωρ, η Ανδρομάχη, ο Πάρης, ο Πολυδάμας, ο Αινείας, ο Σαρπηδών, ο Γλαύκος, ο Χρύσης, η Χρυσηίδα, η Βρισηίδα και η Μοίρα από τη μια και απέναντί τους ο Δίας, η Ηρα, η Θέτις, η Αθηνά, ο Απόλλων, ο Ποσειδών, η Αφροδίτη, ο Αρης, η Ιρις, ο Ονειρος, ο Ηφαιστος, ο Σκάμανδρος και ο Ερμής.
Ξεχώρισαν τόσο οι «παλιοί» της ομάδας, όπως ο πολυτάλαντος Δημήτρης Ημελλος, ο ουσιαστικός Βασίλης Ανδρέου και ο δαιμόνιος Νίκος Καρδώνης, καθώς και ο Αρης Τρουπάκης στον ρόλο του Εκτορα, όσο και οι νεότεροι, όπως ο Γιώργος Χριστοδούλου ως Αχιλλέας. Εξαιρετικός ο Αίας του Γεράσιμου Μιχελή, εμβληματική ως φωνή και ως όψη η Μαρία Σαββίδου που, κρατώντας τους ρόλους της Εκάβης, της Θέτιδας, της Μοίρας και της αφηγήτριας, προσέδωσε στην παράσταση επικά στοιχεία και βαθύ αίσθημα. Ενδιαφέρουσα η Αμαλία Τσεκούρα ως Ηρα και Ανδρομάχη.
Τελικά ο Στάθης Λιβαθινός κατάφερε να περάσει την «Ιλιάδα» στη σκηνή χωρίς να κουράσει. Ισως επειδή μοίρασε τους 15.693 στίχους σε τρία μικρότερα και ένα μεγαλύτερο κομμάτι (αυτό του τέλους). Ισως πάλι λόγω της φόρμας που επέλεξε –ανάμεσα στην αφήγηση, στην αναπαράσταση και στον αυτοσχεδιασμό, με τα σώματα των ηθοποιών να κυριαρχούν. Αλλωστε είναι τόσο δύσκολο να μεταφερθεί στη σκηνή ένας πόλεμος… Με τον Γιώργο Λούκο στον ρόλο του οικοδεσπότη, πολλοί ήταν εκείνοι που έσπευσαν να παρακολουθήσουν την πρώτη της «Ιλιάδας», ανάμεσά τους άνθρωποι των τεχνών και των γραμμάτων, καθώς και ηθοποιοί.
Το πρώτο μέρος της «Ιλιάδας» διαρκεί 60′, το δεύτερο 50′, το τρίτο 40′ και το τέταρτο 80′. Ανάμεσά τους γίνονται τρία 10′ (περίπου) διαλείμματα. Παραστάσεις ως το Σάββατο 8 Ιουνίου στο Κτίριο Δ της Πειραιώς 260. Ωρα έναρξης: 20.00.
HeliosPlus