Αφιέρωμα στο χιλιανό σκηνοθέτη Πατρίσιο Γκουσμάν οργανώνει το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης για την επετειακή του, 15η διοργάνωση (15 – 24 Μαρτίου). Ο σημαντικός αυτός καλλιτέχνης που θα φιλοξενηθεί στη θεσσαλονίκη κατά την διάρκεια του φεστιβάλ, είναι ένας σκηνοθέτης που έχει αφήσει το δικό του αποτύπωμα στην τέχνη του ντοκιμαντέρ. Πολύ σωστά το φεστιβάλ επισημαίνει ότι τα έργα του «ξεπερνούν το χρόνο και τον τόπο», γιατί ο Γκουσμάν ανέκαθεν βρισκόταν στην καρδιά των ιστορικών συγκυριών καταγράφοντας με το φακό του γεγονότα που διαμόρφωσαν μια νέα ανθρώπινη πραγματικότητα.
Όταν ο Σαλβαδόρ Αλιέντε έκανε την προεκλογική εκστρατεία του, ο Γκουσμάν είχε στραμμένη την κάμερά του σε όσα διαδραματίζονται στους δρόμους της Χιλής. Αυτή ήταν η αφετηρία της «Μάχης της Χιλής» (1972- 1979), ενός ντοκιμαντέρ –μαμούθ, χωρισμένου σε τρία μέρη: «Η εξέγερση της μπουρζουαζίας», «Το πραξικόπημα», «Η δύναμη του λαού». Παραμένει το καθηλωτικό χρονικό μιας εποχής που σηματοδότησε την πρόσφατη ιστορία της χώρας.
Ηταν αναμαενόμενο μετά το πραξικόπημα του Αουγκούστο Πινοσέτ, ο Γκουσμάν να θεωρηθεί persona non grata, να συλληφθεί και να κρατηθεί για λίγο προτού το Νοέμβριο του 1973, να διαφύγει από την Χιλή. Εξόριστος πλέον, στην Κούβα, στην Ισπανία στη Γαλλία, ο Γκουσμάν με όπλο του πάντα την κάμερα, υπερασπίστηκε την δημοκρατία στηλιτεύοντας την πολιτική κατάσταση της πατρίδας του.
Και εξακολουθεί να το κάνει. Στην «Χιλή, ένας γαλαξίας προβλημάτων» (2010), έθεσε ερωτήματα σχετικά με τη μνήμη και την διαρκή προσπάθεια ενός λαού να επουλώσει τα τραύματα του παρελθόντος. Παρομοίως έκανε στο «Χιλή, η επίμονη μνήμη» (1997), ενώ στην «Υπόθεση Πινοσέτ» (2001), με αφορμή τη σύλληψη του Πινοσέτ στο Λονδίνο, έδωσε φωνή στα ίδια τα θύματα που επέζησαν για να καταθέσουν ενώπιον των αρχών όσα βίωσαν.
Το ντοκιμαντέρ «Σαλβαδόρ Αλιέντε» (2004) _του οποίου το τρέιλερ παρουσιάζουμε_ είναι γυρισμένο σε πρώτο πρόσωπο και ενώ αποτίνει φόρο τιμής στο χιλιανό πολιτικό, συνιστά και μια εξομολόγηση του Γκουσμάν για την επιρροή που άσκησε η προσωπικότητα του Αλιέντε στη ζωή του (ο Γκουσμάν χρησιμοποίησε και πλάνα του Γιόρις Ίβενς).
Πριν από τρία χρόνια ο Γκουσμάν γύρισε το ντοκιμαντέρ «Νοσταλγώντας το φως», ένα υπαρξιακό δοκίμιο στο οποίο με ποιητική διάθεση, συνδέει το πολιτικό σχόλιο για τα «φαντάσματα’» που άφησε στη Χιλή το καθεστώς Πινοσέτ, με τις αρχές της αστρονομίας και της αρχαιολογίας. Κοινός παρονομαστής, όμως, πάντα η ανθρώπινη ύπαρξη. «Είμαστε ποιητές που προσπαθούν να βρουν στο χρόνο και τον τόπο, αληθινά αποτυπώματα των ανθρώπων» έχει δηλώσει ο ίδιος.
