Από τον εξώστη της Στοάς του Αττάλου στην Αρχαία Αγορά της Αθήνας δεν ξέρει κανείς τι να θαυμάσει περισσότερο. Το ίδιο το κτίριο αναβαθμισμένο και ανακαινισμένο, τα έργα που εκτίθενται ή την εκπληκτική πανοραμική θέα προς τον αρχαιολογικό χώρο, τον λόφο του Αγοραίου Κολωνού με τον Ναό του Ηφαίστου και της Αθηνάς, τον ιερό βράχο της Ακρόπολης, τον Άρειο Πάγο και τους Δυτικούς λόφους;
Πρόκειται για μοναδική εικόνα, που βοηθά τον επισκέπτη να κατανοήσει την αρχαία τοπογραφία και να αναπλάσει νοητικά τη μορφή της περιοχής κατά την αρχαιότητα. Πριν από αυτό όμως θα έχει τη δυνατότητα να επισκεφθεί τη νέα έκθεση στον άνω όροφο της Στοάς του Αττάλου με τίτλο «Τεκμήρια Γλυπτικής από την Αρχαία Αγορά», η οποία παρουσιάσθηκε επισήμως το μεσημέρι της Τρίτης από τον αν. υπουργό Παιδείας και Θρησκευμάτων, Πολιτισμού, Αθλητισμού κ. Κώστα Τζαβάρα και την γενική γραμματέα Πολιτισμού κυρία Λίνα Μενδώνη. Παρόντες, ο αμερικανός πρέσβης κ. Ντάνιελ Μπένετ Σμιθ, ο νορβηγός πρέσβης κ.Σ. Λάρσεν και ο γενικός διευθυντής της Αμερικανικής Σχολής Κλασσικών Σπουδών Τζεϊμς Ραϊτ.
«Η έκθεση μάς εισάγει σ’ ένα κόσμο που είναι παρών μέσα από κατάλοιπα, τα νοήματα και τα σπαράγματα, τα οποία η Αμερικανική Σχολή σε συνεργασία με την Α΄ ΕΠΚΑ συνέλεξαν, επεξεργάστηκαν και ανέδειξαν με ζήλο και επιμέλεια, σε πείσμα όλων των δυσκολιών», ανέφερε χαρακτηριστικά ο αν. υπουργός. Ενώ η κυρία Μενδώνη πρόσθεσε, πως «Τέτοια έργα ενισχύουν την ελπίδα που πρέπει να έχουμε όλοι, τον τρόπο δηλαδή που θα φύγουμε από αυτά τα υποτιθέμενα αδιέξοδα».
Η ίδια εξάλλου αφού αναφέρθηκε στους ισχυρούς δεσμούς συνεργασίας ανάμεσα στις υπηρεσίες του υπουργείου και την Αμερικανική Σχολή Κλασικών Σπουδών χαρακτήρισε το ανασκαφικό έργο στην Αρχαία Αγορά υποδειγματικό και σημείωσε, ότι μέσω της ψηφιοποίησης των συλλογών γίνεται προσβάσιμος στο κοινό ένας μεγάλος αριθμός φωτογραφιών, σχεδίων και άλλων σημαντικών τεκμηρίων.
Η νέα έκθεση της συλλογής γλυπτών του ορόφου περιλαμβάνει 52 έργα, τα οποία βρίσκονται τοποθετημένα πλέον στο κέντρο του ελεύθερου χώρου της Στοάς επιτρέποντας στους επισκέπτες να τα παρατηρούν από όλες τις πλευρές τους και να αναπτύσσουν μια διαλεκτική σχέση μαζί τους. Σε κάθε ενότητα έγιναν εσωτερικές ομαδοποιήσεις με θεματικά κυρίως κριτήρια.
Μορφές θεών και κοινών θνητών, ρωμαϊκά αντίγραφα κλασικών έργων, πορτρέτα καθώς και γλυπτά που κοσμούσαν τα κτίρια της ύστερης Αρχαιότητας είναι αυτά τα έργα, τα οποία οργανώθηκαν σε εκθεσιακές ενότητες και συγκεκριμένα:
«Οι ιδεαλιστικές μορφές θεών και κοινών θνητών» με έργα υστεροκλασικών – ελληνιστικών χρόνων του 4ου και 3ου αι.π.Χ. «Τα αθηναϊκά εργαστήρια αναπαράγουν κλασικά έργα» με ρωμαϊκά αντίγραφα κλασικών έργων του 1ου – 2ου αι.μ.Χ. «Ρωμαϊκά πορτρέτα του 1ου – 2ου αι.μ.Χ.» ενότητα στην οποία παρουσιάζονται πορτρέτα πλούσιων αστών της Αθήνας, οι οποίοι εικονίζονται κατά τα αυτοκρατορικά πρότυπα. «Η πόλη τιμά τους δημόσιους λειτουργούς» με πορτρέτα δημοσίων λειτουργών και κοσμητών στον τύπο της ερμαϊκής στήλης (2ος και 3ος αι.μ.Χ.). «Ρωμαϊκά πορτρέτα του 3ου αι.μ.Χ.» και «Συλλογές γλυπτών κοσμούν τα ιδιωτικά εκπαιδευτήρια της ύστερης αρχαιότητας», με γλυπτά της λεγόμενης οικίας Ω, από την οποία εκτίθενται και στο ισόγειο της Στοάς.
Πριν την επανέκθεσή τους τα 52 αρχαία έργα συντηρήθηκαν και καθαρίστηκαν από τις επικαθήσεις σκόνης και αιθάλης, ένα μάλιστα από αυτά η μικρή, μαρμάρινη κεφαλή Νέμεσης των ρωμαϊκών χρόνων (αντίγραφο του περίφημου έργου του Αγορακρίτου) μεταφέρθηκε στα εργαστήρια συντήρησης του Νέου Μουσείου Ακροπόλεως και καθαρίστηκε με τη νέα πρωτοποριακή μέθοδο lazer. Επιπλέον οι παλαιές, πωρολιθικές βάσεις των γλυπτών που διατηρήθηκαν στην έκθεση συντηρήθηκαν ενώ κατασκευάσθηκαν και νέες από χυτό υλικό.
Να σημειωθεί, ότι το έργο «Αναβιώνοντας την Αρχαία Αγορά, τον τόπο που γεννήθηκε η Δημοκρατία» περιέλαβε δύο υποέργα: Την ψηφιοποίηση και ηλεκτρονική καταλογογράφηση των ανασκαφικών τεκμηρίων (ανασκαφικών ημερολογίων, φωτογραφιών, δελτίων καταγραφής αρχαίων, σχεδίων και αναφορών των ανασκαφών) της Αμερικανικής Σχολής Κλασικών Σπουδών στην αθηναϊκή Αγορά από το 1931 ως σήμερα. Καθώς και την ενημέρωση της υπάρχουσας δικτυακής πύλης της Σχολής, ώστε ερευνητές και μη ειδικευμένο κοινό από όλο τον κόσμο να έχουν πρόσβαση στο σημαντικό αυτό υλικό. Το υποέργο αυτό προτάθηκε από την Αμερικανική Σχολή Κλασικών Σπουδών με προϋπολογισμό: 681.626 ευρώ.
Το δεύτερο έργο, το οποίο προτάθηκε από την Α΄ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων με προϋπολογισμό: 282.574 ευρώ περιελάμβανε την ανακαίνιση και αναβάθμιση του υπάρχοντος εκθεσιακού χώρου στον 1ο όροφο της αναστηλωμένης Στοάς Αττάλου, εμβαδού 1440 τ.μ., ο οποίος παρέμεινε κλειστός για το κοινό για περισσότερα από τριάντα χρόνια και την επανέκθεση των αρχαίων γλυπτών. Εκτός από τα αρχαία έργα μάλιστα αναβαθμίστηκαν και αναδιατάχθηκαν τα εκτεθειμένα στον όροφο προπλάσματα των αρχαιολογικών χώρων Ακροπόλεως, Πνύκας και Αγοράς.
