Ηταν ένα δημόσιο κτίριο, διοικητικού και τελετουργικού χαρακτήρα, ήταν η κατοικία ενός αρχιερέα ή ήταν απλώς μία έπαυλη; Η μελέτη των στοιχείων, που έχουν συγκεντρωθεί για το μινωικό μέγαρο στο Νίρου Χάνι έξω από το Ηράκλειο της Κρήτης οδηγεί στο συμπέρασμα, ότι επρόκειτο για δημόσιο κτίριο που διατηρούσε αδιαμφισβήτητες στενές σχέσεις με την Κνωσό και την ευρύτερη επικράτειά της, διέθετε σημαντικό αποθηκευτικό δυναμικό και – κυρίως – ήταν το κέντρο του παραθαλάσσιου οικισμού, ο οποίος έχει εντοπισθεί σε μικρή απόσταση. Στα συμπεράσματα αυτά καταλήγει η αρχαιολόγος κυρία Μαρία Σακελλαράκη, η οποία θα τα παρουσιάσει την Παρασκευή 11 Μαΐου στην Αρχαιολογική Εταιρεία στο πλαίσιο του Μινωικού Σεμιναρίου (ώρα 18.30).
Το κτίριο οικοδομήθηκε τον 16ο αιώνα π.Χ. αλλά έναν αιώνα μετά καταστράφηκε από πυρκαγιά και δεν ξανακατοικήθηκε. Είχε κτισθεί με μεγάλες πελεκητές πέτρες και οι τοίχοι του με ξυλοδεσιά, ήταν διώροφο και διέθετε πλακόστρωτη αυλή και δύο διαδρόμους. Επίσης είχε ιερό, μεγάλες αποθήκες για γεωργικά προϊόντα και συνολικά σαράντα δωμάτια, κάποια από τα οποία είχαν θρανία. Να σημειωθεί άλλωστε, ότι η έκτασή του είναι περί τα 1000 τ.μ.
Η μελέτη της αρχιτεκτονικής και του συνόλου των ευρημάτων του αποκάλυψε ότι το κτίριο στο Νίρου Χάνι υπήρξε κατά πολύ πλουσιότερο από ό,τι έως σήμερα ήταν γνωστό, όπως λέει η κυρία Σακελλαράκη, γιατί συγκέντρωνε αρχιτεκτονικά στοιχεία και κινητή σκευή των σπουδαιότερων οικοδομημάτων της εποχής του.

Λόγω των πολλών τελετουργικών σκευών άλλωστε είχε ερμηνευθεί ως κατοικία Αρχιερέα. Είναι η πρώτη φορά όμως τώρα, που μελετάται το σύνολο των ευρημάτων (κεραμική, χάλκινα και λίθινα αντικείμενα, πήλινες επίχριστες τράπεζες, τοιχογραφίες κτλ.), η πλειονότητα των οποίων βρισκόταν, άγνωστη στο επιστημονικό κοινό, στις αποθήκες του Μουσείου Ηρακλείου. Κι αυτό γιατί η ανασκαφή, που είχε γίνει το 1918 – 1919 από τον Στέφανο Ξανθουδίδη παρά την αποκάλυψη ενός σημαντικότατου κτιρίου και της πληθώρας αξιόλογων και ξεχωριστών ευρημάτων ήταν, σχεδόν για έναν αιώνα, σε επίπεδο προκαταρκτικής δημοσίευσης.