Την επόμενη Κυριακή ο Διονύσης Σαββόπουλος θα παρουσιάσει στο Ωδείο Ηρώδου Αττικού τους «Αχαρνής» και τον «Πλούτο» του Αριστοφάνη, καθώς και τραγούδια «για νέους κανταδόρους». Ο στόχος της συναυλίας δεν είναι αποκλειστικά καλλιτεχνικός. Ολα τα έσοδα θα διατεθούν στο Ταμείο Υποτροφιών των Αρσακείων Σχολείων με σκοπό την παροχή μερικών και ολικών απαλλαγών από τα δίδακτρα σε οικογένειες μαθητών που αντιμετωπίζουν έντονα οικονομικά προβλήματα. Για το πρώτο μέρος ο τραγουδοποιός επέλεξε δύο έργα που κουβαλούν πίσω τους ιστορία, καθώς, όπως λέει, απεχθάνεται την «ντε και καλά “νέα ματιά”». – Ποια ήταν η αφορμή για την παράσταση του Ηρωδείου; «Μου ζήτησαν από το Αρσάκειο μια συναυλία για τις υποτροφίες τους. Τους “Αχαρνής” συγκεκριμένα. Αλλά έχω χρόνια να το παίξω. Επρεπε να βρω ορχήστρα, χορευτές, τραγουδιστές και ήταν πολύ δύσκολο. “Να πας” μου είπε η γυναίκα μου, γιατί το Αρσάκειο ήταν το σχολείο της, “θα είναι πολύ συγκινητικό”. Δεν μπορούσα να πω όχι. Θα είναι και όλη η χορωδία των Αρσακείων Σχολείων, 200 παιδιά. “Τι να φορέσουν; ” με ρώτησαν οι δασκάλες τους. “Τις μαθητικές ποδιές τους φυσικά” απάντησα. “Και τα αγόρια άσπρο πουκάμισο, μπλε παντελονάκι και άσπρες ελβιέλες”. Αλλά μου είπαν ότι κανένα παιδί δεν φοράει πια στολή, αυτά καταργήθηκαν δυστυχώς. Ε, δεν μπορεί, ας ψάξουν τα σεντούκια τους. Ελπίζω να βρουν τις παλιές ποδιές. Θα τις ήθελα στο Ηρώδειο».
– Οι «Αχαρνής» πρωτοπαρουσιάστηκαν το 1976. Από τότε έχουν περάσει 35 χρόνια και άλλα 26 από τον «Πλούτο». Εχετε σκεφθεί να τα παρουσιάσετε μέσα από μια νέα ματιά; «Για να πω την αλήθεια, απεχθάνομαι την… ντε και καλά “νέα ματιά”. Το ΄76 το είχαμε παίξει σαν μια σάτιρα της ρητορείας και της μπαλαφάρας της Μεταπολίτευσης, γι΄ αυτό και δυσαρεστήθηκαν τότε οι αριστερές νεολαίες. Και τώρα βλέπουμε πού οδήγησε όλη εκείνη η ρητορική. Πίσω της έκρυβε την έντονη κομματικοποίηση, τη διαχείριση της εξουσίας και τη συμμετοχή σε αυτήν, την απόκτηση εξοχικού και δύο τουλάχιστον ΙΧ. Τι να την κάνω λοιπόν τη “νέα ματιά”; Εμείς οι άνθρωποι του πάλκου, ό,τι κι αν παραστήσουμε, είμαστε ο εκάστοτε εαυτός μας. Δεν είμαι όπως ήμουν πριν από 35 χρό νια, και αυτό, θέλοντας και μη, θα βγει. Δεν χρειάζεται να στραμπουλίξω το έργο. Το ξέρω ότι μερικοί ξετρελαίνονται με τις “επικαιροποιήσεις”, γελάω κι εγώ στα Δελφινάρια, αλλά όταν παίζουν τον Αριστοφάνη έτσι, μου φαίνεται κακομοίρικο».
– Θεωρώ ότι η επιλογή των συγκεκριμένων έργων δεν είναι τυχαία. Γιατί τα επιλέξατε; «Οι “Αχαρνής” είναι έργο κατ΄ εξοχήν γραμμένο πάνω σε κρίση οικονομική, κοινωνική, πολιτική, που έφτασε στον παροξυσμό: στον πόλεμο. Ο ήρωας, ένας σκορδοφάγος, ο Δικαιόπολις, είναι ένας μεγάλος θυσιαστικός κλόουν που βάζει το κεφάλι του στον πάγκο του χασάπη και είναι έτοιμος να πεθάνει για τον διάλογο, τη δημοκρατία και την ειρήνη. Οδηγεί τους Αχαρνής σε μια ουτοπία, αφού πρώτα γελοιοποιήσει όλους τους παράγοντες που οδήγησαν στην κρίση. Το κάνει όμως με έμπνευση, εντελώς αντιλαϊκή- θέλω να πω, καθόλου λαϊκίστικη. Αλλά και στο άλλο έργο του, τον “Πλούτο”, ο Αριστοφάνης, παρ΄ όλες τις πορδές και τα καραγκιοζιλίκια εκεί μέσα, συμπεριφέρεται σαν ένας αριστοκράτης μόνο και μόνο για να φέρει το αντίβαρο σε έναν λαό που κατάντησε να είναι μια συγχυσμένη μάζα. Είναι αθάνατα έργα».
– Στην παράσταση θα συμμετάσχουν και νέοι καλλιτέχνες, όπως η Βασιλική Καρακώστα, ο Πάνος Μουζουράκης, ο Γιώργος Μυλωνάς… Ποια είναι η γνώμη σας για τη νέα γενιά του ελληνικού τραγουδιού; «Είμαι ευγνώμων για την ανταπόκριση των παιδιών. Εκτός από το ταλέντο τους, είναι τρομερά αφοσιωμένα στη δουλειά τους. Πολλά από τα νέα παιδιά είναι έτσι. Μελετούν, σπουδάζουν μουσική, γυμνάζονται, κάνουν χορό, μαθαίνουν όργανα, διαβάζουν ποίηση. Ο μέσος όρος τους είναι πολύ ψηλότερα από τον παλιό μέσο όρο. Και όλα αυτά μέσα σε πολύ δύσκολες οικονομικές συνθήκες, μέσα σε παγερά δωμάτιαπολλές φορές ούτε για ναύλα δεν έχουν. Η δισκογραφία βούλιαξε. Τα ΜΜΕ προβάλλουν κάποιες φορές αυτά τα παιδιά, αλλά δεν τα αντιμετωπίζουν σοβαρά. Δεν τα ρωτάνε πώς περνούν, πώς τη βγάζουν, τι μελετούν, τι ονειρεύονται».
– Ολα αυτά τα χρόνια διατυπώνετε την άποψή σας με ευθύτητα. Εχετε καταλήξει λοιπόν στο ποιος ή ποιοι φταίνε για την κρίση; «Μα, η ευθύνη ανήκει πάντα σε αυτόν που έχει τη δυνατότητα της πρόβλεψης. Και ενώ την είχε, δεν είπε τίποτε, είτε από νωθρότητα χαρακτήρος είτε από ιδιοτέλεια. Η ευθύνη ανήκει, λιγότερο ή περισσότερο, στους επαγγελματίες πολιτικούς μας, αλλά και η διανόηση δεν πήγε πολύ παραπίσω. Δείτε τα βιβλία, δείτε τους δίσκους, το σινεμά μας, τις δημοσιογραφικές στήλες, την τηλε όραση, τα πανεπιστήμια. Από τη Μεταπολίτευση και μετά καλλιεργήθηκε μια συγκρουσιακή κουλτούρα που έκανε μόδα τη “γροθιά στο στομάχι”, την “καταγγελία”, την “απομυθοποίηση” και όταν δεν έκανε αυτό επιδείκνυε ναρκισσιστικά τον αυτισμό της. Υπήρξαν εξαιρέσεις φυσικά αλλά δεν έδιναν αυτές τον τόνο. Τον τόνο τον έδινε μια μίζερη και επίμονη εξωστρέφεια που μαζί με έναν καλπάζοντα καταναλωτισμό στέγνωσε τον εσωτερικό μας κόσμο. Το μέσα μας ατρόφησε. Ψάχνοντας τον φταίχτη, ξεχάσαμε τη λύση».
– Νιώθετε ότι πλέον οι «ξένοι» κάνουν κουμάντο στην Ελλάδα; «Οχι, αλλά είμαστε εμείς που ζητήσαμε δανεικά από τους ξένους, επειδή πέσαμε τελείως έξω. Οι ξένοι, δηλαδή ο γερμανός- μέσω της Εφορίας του-, ο γάλλος, ο ιταλός πολίτης, έγιναν δανειστές μας. Μας δανείζουν ένα ποσό που είναι πρωτοφανές στην ιστορία της ανθρωπότητος. Ποτέ καμία χώρα στην Ιστορία δεν δανείστηκε 300 δισ. Ξέρετε ποιο ήταν το προηγούμενο ρεκόρ; Η γιγάντια Βραζιλία που χρειάστηκε 60 δισ. Δεν νομίζω ότι μας φέρεται άσχημα η Ευρώπη και φυσικό είναι να βάζει κάποιους όρους. Ε, τι περιμένουμε δηλαδή για να μειώσουμε τις δημόσιες δαπάνες; Τι περιμένουμε για να καταπολεμήσουμε τη φοροδιαφυγή; Γιατί ακόμη κι αν μας χάριζαν όλο το χρέος μας, εμείς την επομένη πάλι θα δανειζόμασταν. Μπορούμε επιτέλους να κυβερνηθούμε μόνοι μας ή όχι; Εγώ είμαι βέβαιος ότι μπορούμε. Στο πλαίσιο, εννοείται, της Ευρωπαϊκής Ενωσης, τόσο για το καλό μας όσο και για το καλό της Ευρωπαϊκής Ενωσης».
– Τελικά η κρίση που βιώνει η Ελλάδα είναι μόνο οικονομική; «Οχι, είναι πολιτική. Ολο το σύστημα καταρρέει και προσπαθεί να πιαστεί από τα μαλλιά του: από το τριτοκοσμικό Δημόσιο και από τη φοροδιαφυγή. Διότι, όσο και αν φαίνε ται αστείο, οι πυλώνες αυτού του συστήματος είναι το παχύδερμο που λέγεται Δημόσιο και η φοροδιαφυγή. Φοβάται να τα πειράξει, ελπίζοντας να διασωθεί. Αλλά, όπως θα έλεγε και ο Καβάφης, “είναι οι προσπάθειές μας σαν των Τρώων”. Στο μεταξύ κυνηγάει τα κλειστά επαγγέλματα, τους πρυτάνεις, τους φοιτητοπατέρες κτλ. Καλά κάνει, μόνο που το κάνει επειδή του είναι σχετικά πιο εύκολο, για να αποφύγει αυτό που είναι το κύριο και το κατεπείγον: να μειώσει τις δαπάνες του Δημοσίου και να πατάξει τη φοροδιαφυγή».
– Υπάρχει μια γενικότερη τάση για βίαιες αντιδράσεις. Ποιοι είναι οι λόγοι που γεννούν τη βία; «Το να κατέβουν τα συνδικάτα ή να γίνει ένα συλλαλητήριο δεν είναι βίαιη αντίδραση. Τα σπασίματα και οι εμπρησμοί προέρχονται από εξωθεσμικά κέντρα που υπήρχαν και χθες και προχθές. Προβάλλουν λόγους που μερικές φορές δεν στερούνται ενδιαφέροντος, αλλά δεν ζούμε για τους δικούς του λόγους ο καθένας, ούτε απολύτως με τις δικές του αρχές, διότι πρέπει να συνυπάρξεις με τον άλλον. Ολη η κοινωνία είναι μια σύμβαση. Και το “ου φονεύσεις” είναι μια συμβατικότητα άξια κάθε σεβασμού. Διότι έτσι που είμαστε, δεν θα έμενε ρουθούνι… Περισσότερο με ανησυχεί η απότομη και αγενέστατη συμπεριφορά στην καθημερινότητα, στις ουρές, στα σουπερμάρκετ. Αγγίζει την υστερία».
– Δεν μπορώ να μη σας ρωτήσω: Νέα τραγούδια να περιμένουμε σύντομα; «Γιατί να μας απασχολεί αυτό; Παρατραγουδήσαμε στην Ελλάδα. Τόσα χρόνια ντιριντάχτα, αφενός, και ψευδοπροβληματισμένου λυρισμού, αφετέρου, όχι μόνο δεν εμπόδισαν αλλά, αντίθετα, επιτάχυναν την έλευση του αδιεξόδου. Πρέπει επιτέλους να σταθούμε ο ένας πλάι στον άλλον και να συντονιστούμε χωρίς τη μεσολάβηση τέτοιων πραγμάτων. Δεν λέω, το τραγούδι και γενικά η τέχνη θα έχουν πάντα έναν ρόλο παρηγορητικό και εξυψωτικό. Αλλά εγώ δεν νιώθω πια την ικανότητα ή την ανάγκη να πράξω έτσι. Ισως επειδή τώρα νιώθω πολύ εντονότερη την ανάγκη που σας είπα».
– Υπάρχει σκέψη να ηχογραφηθεί η παράσταση του Ηρωδείου;
«Μπορεί. Θα ήθελα να το παίξω και στο Αρσάκειο των Τιράνων, να το βιντεοσκοπήσουμε να το έχουμε. Ελπίζω να τα καταφέρω».
Η εν Αθήναις Φιλεκπαιδευτική Εταιρεία (ΑρσάκειαΤοσίτσεια Σχολεία), το παλαιότερο εκπαιδευτικό ίδρυμα της χώρας, ιδρύθηκε το 1836 από δασκάλους, λογίους και αγωνιστές τής Επανάστασης ως κοινωφελές ίδρυμα μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα. Σύντομα τα Αρσάκεια Σχολεία αποτέλεσαν το σημαντικότερο σημείο αναφοράς στην ελληνική εκπαίδευση.Τη σημασία αυτή τη διατήρησαν και την αύξησαν στα 170 χρόνια που ακολούθησαν.
Σήμερα τα Αρσάκεια- Τοσίτσεια Σχολεία αποτελούν τον μεγαλύτερο ελληνικό εκπαιδευτικό οργανισμό στην πρωτοβάθμια και στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Λειτουργούν σχολικά συγκροτήματα στο Παλαιό Ψυχικό, στην Εκάλη,στη Θεσσαλονίκη, στην Πάτρα και (από το 1998) στα Τίρανα, το Αρσάκειο Ελληνοαλβανικό Κολέγιο, στα Ιωάννινα, ενώ ετοιμάζονται να λειτουργήσουν στην Κομοτηνή και στην Κύπρο. Παράλληλα, με τη Στοά τού Βιβλίου και τις εκδηλώσεις που διοργανώνονται εκεί, η ΦΕ προβαίνει σε καίριες πολιτιστικές παρεμβάσεις στην ελληνική κοινωνία.
Τα Αρσάκεια Σχολεία, ως σχολεία αρχών, πραγματώνουν το όραμα της ΦΕ έτσι όπως επανειλημμένα έχει εκφραστεί από τον πρόεδρό της, καθηγητή Γεώργιο Μπαμπινιώτη, για μια παιδεία ελληνική που προσφέρει γνώσεις και χτίζει ήθος.
* Ωδείο Ηρώδου Αττικού,25 Σεπτεμβρίου,ώρα έναρξης 21.00.
* Ο Διονύσης Σαββόπουλος παρουσιάζει τη μουσική και τα τραγούδια που έγραψε για τις κλασικές κωμωδίες του Αριστοφάνη «Αχαρνής» και «Πλούτος» σε μορφή υπαίθριας συναυλίας,με τη συμμετοχή 20 μουσικών,χορευτών και τραγουδιστών.
* Στο δεύτερο μέρος της θα ακουστούν γνωστά τραγούδια του Σαββόπουλου από τους δίσκους «Φορτηγό»,«Το περιβόλι του τρελού»,«Βρώμικο ψωμί», «Δέκα χρόνια κομμάτια»,«Ρεζέρβα», «Τραπεζάκια έξω» και «Ο χρονοποιός». * Οι «Αχαρνής» πρωτοπαρουσιάστηκαν στην μπουάτ «Ρήγας» της Πλάκας τον Δεκέμβριο του 1976 και κυκλοφόρησαν σε δίσκο το φθινόπωρο του 1977 (Λύρα).
* Το 1985 ο Σαββόπουλος έγραψε τη μουσική και μετέφρασε τα χορικά για την παράσταση του Εθνικού Θεάτρου «Πλούτος»,που πρωτοπαρουσιάστηκε στην Επίδαυρο σε σκηνοθεσία Λούκα Ρονκόνι.Κυκλοφόρησε σε δίσκο το 1996 (Universal).
* Προπώληση εισιτηρίων,τηλ.210 7234.567, www.ticketservices.gr Οι συντελεστές:
Χορογραφίες- κινησιολογία: Σοφία Σπυράτου.
Ενορχηστρώσεις- διεύθυνση ορχήστρας: Ορέστης Πλακίδης.
Σχεδιασμοί κοστουμιών: Αλέξης Κυριτσόπουλος.
Κορυφαίοι: Ρωξάνη Γαρεφαλάκη,Ασπα Θεοφίλου,Βασιλική Καρακώστα,Αλκης Κωνσταντόπουλος,Πάνος Μουζουράκης,Γιώργος Μυλωνάς.
Συμμετέχουν επίσης το χοροθέατρο Ροές,εννέα μουσικοί και ο Μουσικός Ομιλος Αρσακείων- Τοσιτσείων Σχολείων.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
