Kαι το Χάρβαρντ μαζί μας!

Παρουσία δημοσιογράφων, πανεπιστημιακών, λογοτεχνών και εκδοτών, οι έλληνες καθηγητές του Χάρβαρντ Δημήτριος Γιατρομανωλάκης και Παναγιώτης Ροϊλός παρουσίασαν την εκδοτική σειρά Harvard Early Modern and Modern Greek Library (ΗEMMGL), η οποία θα περιλαμβάνει έργα της νεοελληνικής λογοτεχνίας από τις απαρχές της ως τις μέρες μας. Ξεκινώντας από τη δημώδη λογοτεχνία του 12^ου αιώνα και τον Διγενή Ακρίτη, η σειρά θα περιλαμβάνει, σε δίγλωσσες εκδόσεις, τα σατιρικά πτωχοπροδρομικά ποιήματα, το ποίημα του Μιχαήλ Γλυκά, τα ποιήματα του Στέφανου Σαχλίκη και έργα της Κρητικής Αναγέννησης. Περνώντας από τα κείμενα του ελληνικού Διαφωτισμού του 18^ου αιώνα θα διατρέξει τους συγγραφείς του μοντερνισμού και θα καταλήξει στη σύγχρονη λογοτεχνική παραγωγή.

Η σειρά εγκαινιάστηκε μόλις με την έκδοση των ποιημάτων του κανόνα του Καβάφη σε μετάφραση του Γιάννη Τσιώλη, καθηγητή στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης. Θα ακολουθήσει από τον ίδιο μετάφραση των ποιημάτων του Γιώργου Σεφέρη. Ετοιμάζονται επίσης τρεις τόμοι με επιλογές ποιημάτων του Οδυσσέα Ελύτη, του Νίκου Εγγονόπουλου και του Χριστόφορου Λιοντάκη σε μετάφραση του Ντέιβιντ Κόνολι και ένας τόμος με επιλογή κειμένων του Καισάριου Δαπόντε σε επιμέλεια και μετάφραση της Ελίνας Τσαλίκογλου.

Στο πρότυπο της περίφημης σειράς κλασικών κειμένων LOEB, η σειρά θα φιλοξενήσει κριτικές εκδόσεις των παλαιότερων κειμένων και φιλολογικές εκδόσεις με εκτενείς εισαγωγές για τους νεότερους συγγραφείς. Η συμβουλευτική επιτροπή της ΗEMMGL αποτελείται από διακεκριμένους συγγραφείς και επιστήμονες μεταξύ των οποίων ο νομπελίστας Σίμους Χίνι, η καθηγήτρια λογοτεχνίας στο Χάρβαρντ Έλεν Βέντλερ, ο συγκριτολόγος του Πανεπιστημίου Γέιλ Χον Σοσί, ο επιφανής θεωρητικός λογοτεχνίας του Χάρβαρντ Χόμι Μπάμπα, ο διακεκριμένος αρχαιοελληνιστής Μαρσέλ Ντετιέν και πολλοί γνωστοί ελληνιστές πανεπιστημιακοί όπως η Ελίζαμπεθ Τζέφρις, ο Βιμ Μπάκερ, ο Τζον Ντάφι, η Ίντιθ Χολ, ο Πολ Μαγκνταλίνο, ο Ρόντρικ Μπίτον, ο Αντριου Μπάρκερ, η Εμα Ντεντς.

«Επιδίωξη είναι», είπε ο κ. Γιατρομανωλάκης, «τα έργα αυτά να γίνουν γνωστά και προσιτά σε όλον τον κόσμο, ώστε να αυξηθεί το αναγνωστικό κοινό του έργου των νεοελλήνων λογοτεχνών» και, με τη συμβολή των μελών της συμβουλευτικής επιτροπής, «να οδηγηθούμε σε άνθηση των ελληνικών σπουδών στο εξωτερικό».

Με τη σειρά ΗEMMGL συνδέεται το Διεθνές Βραβείο Ελληνικού Πολιτισμού που θα απονέμεται κάθε χρόνο σε ποιητικά και πεζογραφικά έργα και σε δοκίμια-μελέτες. Το βραβείο είναι διεθνές και απευθύνεται σε συγγραφείς από όλον τον κόσμο. Προϋπόθεση για τις δύο πρώτες κατηγορίες είναι το έργο να έχει γραφεί στην ελληνική. Για το Δοκίμιο το έργο θα πρέπει να αφορά τον ελληνικό πολιτισμό και να είναι γραμμένο στα ελληνικά, αγγλικά, γερμανικά, γαλλικά, ισπανικά ή ιταλικά. Οι ενδιαφερόμενοι για το εφετινό βραβείο μπορούν να αποστείλουν τις υποψηφιότητές τους για έργα της τελευταίας διετίας ως τις 30 Σεπτεμβρίου 2011 στον πρόεδρο της κριτικής επιτροπής Δημήτριο Γιατρομανωλάκη (Department of the Classics, 204 Boylston Hall, Harvard Yard, Harvard Universtity, Cambridge, Massachusetts 02138, USA). H απονομή θα γίνει την πρώτη εβδομάδα του Δεκεμβρίου.

Ο θεσμός προβλέπει βραβεία κατόπιν διαγωνισμού με έμφαση στους νέους λογοτέχνες και βραβεία που θα απονέμονται τιμής ένεκεν σε καθιερωμένους λογοτέχνες.

Την κριτική επιτροπή του βραβείου απαρτίζουν μέλη του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ και μέλη της συμβουλευτικής επιτροπής της σειράς ΗEMMGL.

Στις προθέσεις της επιτροπής είναι, από το 2012, πρόσκληση των εννέα επικρατέστερων υποψηφίων του έτους να παρουσιάσουν το έργο τους στο κοινό σε εκδήλωση στο Χάρβαρντ όπως και η δημοσίευση επιλογής από το έργο των βραβευμένων στη σειρά ΗEMMGL.

Πρόκειται, όπως εξήγησαν οι δύο καθηγητές, για αποτέλεσμα της δραστηριότητας του Προγράμματος Ελληνικού Πολιτισμού στο Χάρβαρντ που κατάφερε να πείσει το πανεπιστήμιο και τους ερευνητές για την εξέχουσα θέση της νεοελληνικής γραμματείας παγκοσμίως. Μεγάλη έμφαση έδωσαν και οι δύο μελετητές στη δημιουργία διεπιστημονικών ομάδων στους χώρους των ανθρωπιστικών και των κοινωνικών επιστημών, του Δικαίου και των τεχνών, που «μπορούν να κάνουν πολλά».

Σε αυτές τις ομάδες απέδωσε και την επιτυχία του Προγράμματος Ελληνικού Πολιτισμού στο Χάρβαρντ ο κ. Γιατρομανωλάκης, απαντώντας σε ερώτηση του «Βήματος». Αναφέρθηκε στη συνεργασία του Προγράμματος με το Κέντρο Διεθνών Σχέσεων Weatherhead για τη σύνδεση της πολιτικής με τους μηχανισμούς παραγωγής πολιτισμού σε ένα μοντέλο πολιτισμικής πολιτικής και έδωσε έμφαση στη σημασία της συγκριτικής οπτικής στη μελέτη του ελληνικού πολιτισμού: «Υπάρχει χώρος για συγκριτική μελέτη της ελληνικής λογοτεχνίας, του Δικαίου, της ανθρωπολογίας σε σχέση με άλλους πολιτισμούς», τόνισε. Σε μια εποχή «νεομεσαιωνικού μεταμοντερνισμού», όπως είπε χαρακτηριστικά ο κ. Ροϊλός, όπου οι ανθρωπιστικές σπουδές υφίστανται πλήγματα, «ο καθένας μας πρέπει να τις υπηρετεί ενεργά και να είμαστε ενεργά μέλη στο γίγνεσθαι στον χώρο της πολιτισμικής πολιτικής».

Από το 2012, σε συνεργασία με το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, το πανεπιστήμιο θα θεσπίσει και βραβείο μουσικής-μουσικολογίας, ενώ οι δύο καθηγητές δεν απέκλεισαν και τη θέσπιση, μελλοντικά, βραβείων για έλληνες δημιουργούς και σε άλλους τομείς της τέχνης και της επιστήμης.

Λεπτομέρειες για τη διεξαγωγή του διαγωνισμού και τυχόν χρηματικό ή άλλο έπαθλο θα ανακοινωθούν προσεχώς.