Η φιλόξενη διάθεση του Δήμου Θεσσαλονίκης προς τη Διεθνή Εκθεση Βιβλίου (ΔΕΒΘ), που διεξάγεται εφέτος για όγδοη χρονιά στην πόλη (5-8 Μαΐου), μπορεί να θεωρείται αυτονόητη, δεν ήταν όμως πάντοτε δεδομένη. Το ευχάριστο είναι, όπως επισήμαναν και σε συνέντευξη Τύπου ο πρόεδρος και η διευθύντρια του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου (ΕΚΕΒΙ), που διοργανώνει τη ΔΕΒΘ, ότι η νέα δημοτική αρχή συμπαρίσταται θερμά κινητοποιώντας το πανεπιστήμιο, ιδρύματα και πολιτιστικούς φορείς της πόλης και πλαισιώνει το ετήσιο μεγάλο γεγονός του βιβλίου με εκδηλώσεις σε όλη την πόλη που άρχισαν την Τρίτη και θα συνεχιστούν στη διάρκεια της ΔΕΒΘ. Αναζητήσαμε τον αντιδήμαρχο Πολιτισμού κ. Σπύρο Πέγκα για να μας εκθέσει το σκεπτικό της νέας δημοτικής αρχής για τη στήριξη και την αξιοποίηση αυτού του μείζονος πολιτιστικού γεγονότος για την πόλη.
– Ο δήμος εκφράζει εφέτος τη ζεστή του συμπαράσταση στη ΔΕΒΘ, διοργανώνει μάλιστα τις δικές του εκδηλώσεις για να την υποδεχτεί. Ανταποκριθήκατε σε κάλεσμα του ΕΚΕΒΙ ή ήταν δικές σας οι πρωτοβουλίες;
«Από τα πρώτα τηλεφωνήματα που έκανα, μόλις άλλαξε η διοίκηση του Δήμου Θεσσαλονίκης, ήταν προς τη διευθύντρια του ΕΚΕΒΙ, την κ. Βελισσάρη, για να της εκφράσω ότι είμαστε φιλικά διακείμενοι προς την Εκθεση, ότι θέλουμε να γίνεται στην πόλη και ότι πρόκειται να τη στηρίξουμε. Συναντηθήκαμε στη Θεσσαλονίκη και θέσαμε τις κατευθύνσεις. Εξηγήσαμε στο ΕΚΕΒΙ ότι χρήματα δεν έχουμε, αλλά θα βοηθήσουμε με άλλον τρόπο».
– Ποια είναι για τον δήμο η σημασία της ΔΕΒΘ;
«Αφενός, βάζει στον πολιτιστικό χάρτη της χώρας τη Θεσσαλονίκη σε ό,τι αφορά τη συγγραφική και λογοτεχνική παραγωγή και πιστεύουμε επίσης ότι η ΔΕΒΘ λειτουργεί ως μοχλός για την ανάπτυξη του ενδιαφέροντος για το βιβλίο σε όλη τη Βόρεια Ελλάδα. Αφετέρου, οι συναντήσεις και οι επαφές που γίνονται εδώ, ιδιαίτερα με τους ξένους συγγραφείς, είναι εποικοδομητικές, γιατί οι συγγραφείς αυτοί μεταφέρουν στο εξωτερικό την εμπειρία τους από τη Θεσσαλονίκη».
– Θεωρείτε ότι ενθαρρύνει και την ανάπτυξη της εκδοτικής επιχειρηματικότητας στη Βόρεια Ελλάδα;
«Αυτό θα ήταν εξαιρετικό, απαιτεί όμως ενεργοποίηση σε πολλά επίπεδα. Σχεδιάζεται ήδη πολιτική ανάδειξης των μικρών εκδοτών με παρουσιάσεις των βιβλίων τους, χρειάζονται όμως και άλλες κινήσεις».
– Η ένταξη της ΔΕΒΘ στο ΕΣΠΑ Δυτικής Μακεδονίας, από όπου εξασφαλίζεται η χρηματοδότησή της ως το 2015, σίγασε, κατ’ ανάγκη, τις αντιδράσεις των αθηναίων εκδοτών που ζητούσαν τη μεταφορά της στην Αθήνα για οικονομικούς και πρακτικούς λόγους. Πώς θα εξασφαλίσετε την παραμονή της στη Θεσσαλονίκη μετά το 2015;
«Δεν κατανοώ τον λόγο των αντιδράσεων αυτών. Εχουμε αυξήσει τις απευθείας πτήσεις με πολλές πόλεις του εξωτερικού. Ξεκινούν πτήσεις για Παρίσι και Μόσχα. Ο αερολιμένας είναι πιο φθηνός από το «Ελευθέριος Βενιζέλος», όπως επίσης είναι πιο φθηνά τα κοστολόγια των ξενοδοχείων. Η πόλη είναι πιο μικρή και η μετακίνηση πιο εύκολη. Υπήρχε στο παρελθόν ανταγωνιστική διάθεση προς τη ΔΕΘΒ από τους συλλόγους εκδοτών της Βόρειας Ελλάδας, πλέον το ζήτημα λύθηκε. Ήρθαμε εφέτος σε επαφή μαζί τους και ζητήσαμε η έκθεση του συλλόγου στην παραλία να μεταφερθεί, ώστε να μη συγχέονται οι δύο εκθέσεις. Δεσμευθήκαμε επίσης με επιστολή στους εκδότες ότι θα κάνουμε ό,τι μπορούμε για να αυξήσουμε την επισκεψιμότητα στη ΔΕΒΘ. Θα σκεφτούμε για τις μελλοντικές μας δράσεις. Κατ’ αρχάς δείχνουμε την αμέριστη συμπαράστασή μας, δηλώνουμε την επιθυμία μας να συμβαίνει η ΔΕΒΘ στη Θεσσαλονίκη και την πρόθεσή μας να το υποστηρίξουμε αυτό με κάθε τρόπο».
– Πώς σκοπεύετε να κάνετε τη Θεσσαλονίκη πιο ελκυστική στο εξωτερικό, ώστε να συμβάλετε στην τόνωση του διεθνούς χαρακτήρα της ΔΕΒΘ;
«Η στρατηγική της νέας δημοτικής αρχής στοχεύει στην εξωστρέφεια. Προσπαθούμε να φέρουμε κόσμο στην πόλη, ενεργοποιούμαστε για υψηλότερο επίπεδο τουριστικής ανάπτυξης. Ήρθαμε σε επαφή με αεροπορικές εταιρείες, συμμετείχαμε σε συλλογικές προσπάθειες, πήγαμε σε συνέδρια, κάναμε ενέργειες που δεν είναι θεαματικές είναι όμως ουσιαστικές. Αξιοποιούμε το δίκτυο των αδελφών πόλεων για πολιτιστικές ανταλλαγές, για παράδειγμα επιλογή έργων από τη συλλογή θεσσαλονικέων ζωγράφων της Δημοτικής Πινακοθήκης θα φιλοξενηθεί στην Αγία Πετρούπολη. Εχουμε τον θεσμό του Υoung Ambassador of Thessaloniki, δίνεται ο τίτλος του πρεσβευτή της πόλης για έναν χρόνο σε ξένους μαθητές και φοιτητές που έχουν φοιτήσει σε σχολεία και ιδρύματα της πόλης για να μεταφέρουν την εμπειρία τους από την πόλη στον τόπο τους. Θα υποδεχτούμε ζεστά συγγραφείς και επισκέπτες, δεν θα αφήσουμε ξένο που να μην τον κάνουμε κοινωνό της εξωστρέφειας που θέλουμε να δώσουμε στην πόλη.
Επιπλέον, μαζί με τη ΔΕΒΘ εγκαινιάζεται εφέτος το πρόγραμμα “Θεσσαλονίκη Σταυροδρόμι Πολιτισμού” του Υπουργείου Πολιτισμού και ως δήμος συντασσόμαστε με αυτό. Έχει στρατηγική για ανάπτυξη της Θεσσαλονίκης και επαφή της με άλλες περιοχές του κόσμου και σκοπεύουμε να εντάξουμε όλες τις εκδηλώσεις σε αυτή την κατεύθυνση. Φέτος είναι αφιερωμένο στη Μέση Ανατολή.
Το 2012 γιορτάζουμε τα 100 χρόνια από την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης, που βρίσκεται στη νοτιοανατολική Ευρώπη, στο κέντρο των Βαλκανίων, σε ένα περιβάλλον που μοιάζει εχθρικό. Θέλουμε με την ευκαιρία να εκφράσουμε ένα πνεύμα φιλικό, δημιουργικό, πνεύμα συνεργασίας και όχι ανταγωνιστικό προς τις όμορες χώρες. Οσο πιο εξωστρεφής γίνει η πόλη τόσο θα τονωθεί ο διεθνής χαρακτήρας της ΔΕΒΘ».
– Πώς θα διασφαλίσετε από την πλευρά σας ότι ο θεσμός της ΔΕΒΘ δεν θα έχει την κατάληξη του θεσμού της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας το 1997;
«Δεν μετέχουμε στον στενό οργανωτικό πυρήνα της ΔΕΒΘ. Εμπιστευόμαστε το ΕΚΕΒΙ για τη χρηστή διαχείριση πόρων και μέσων και το στηρίζουμε ολόψυχα. Αν όμως διαπιστώσουμε παρατυπίες, θα τις αναφέρουμε και θα τις συζητήσουμε».
– Υπάρχει πολιτική του δήμου για το βιβλίο και την ανάπτυξη της αναγνωσιμότητας στην ευρύτερη περιοχή της Θεσσαλονίκης;
«Θέλουμε να φέρουμε τους πολίτες κοντά στο βιβλίο. Κύριο μέλημά μας είναι να ζωντανέψουμε τις βιβλιοθήκες του δήμου. Εχουμε την Κεντρική Βιβλιοθήκη, τις περιφερειακές και τις παιδικές, σύνολο 15 βιβλιοθήκες, στις οποίες θέλουμε να γίνονται ποικίλες δράσεις που αφορούν το βιβλίο, και όχι μόνο διαλέξεις. Στις 12 Μαΐου θα φιλοξενήσουμε στην Κεντρική Βιβλιοθήκη το πρόγραμμα Future Library, και θα συμμετάσχουμε σε συζήτηση για την ανάπτυξη των δημόσιων και δημοτικών βιβλιοθηκών στην περιοχή. Θέλουμε να κάνουμε δουλειά στις υποδομές των βιβλιοθηκών. Εκφράσαμε επίσης στο ΕΚΕΒΙ την επιθυμία μας για στενότερη συνεργασία. Ηδη προσφερθήκαμε να διαθέσουμε τους χώρους των βιβλιοθηκών για τα εργαστήρια βιβλίου που διοργανώνει και άλλες δραστηριότητές του. Απευθύνουμε πρόσκληση στους εκδότες να φέρουν τις εκδηλώσεις τους στους χώρους των βιβλιοθηκών μας. Τους προσφέρουμε τον χώρο με αντάλλαγμα να μας παραχωρούν βιβλία για τις βιβλιοθήκες μας. Είναι σημαντικό να εμφανίζονται οι συγγραφείς στους χώρους του δήμου. Αν φέρουμε αυτούς στις βιβλιοθήκες, από πίσω ακολουθούν οι δημότες».
– Πώς θα υποστηρίξετε οικονομικά τις πολιτιστικές σας δραστηριότητες;
«Τα χρήματα θα βοηθούσαν. Υπήρχαν και μπορούμε τώρα να δούμε πού πήγαιναν. Τα χρέη του δήμου όμως λόγω κακοδιαχείρισης στα προηγούμενα χρόνια είναι τεράστια. Στον τομέα του βιβλίου για παράδειγμα, γίνονταν αγορές βιβλίων με απευθείας αναθέσεις. Παρ’ όλα αυτά, δεν θα λείψει το πολιτιστικό έργο στη Θεσσαλονίκη. Θα γίνουμε ακόμη πιο ευφυείς και δημιουργικοί στην εξεύρεση πόρων. Θα αναζητήσουμε χορηγούς και εθελοντές, θα απευθυνθούμε παντού. Οχι μόνο στο Υπουργείο Πολιτισμού, αλλά και σε μεγάλα ιδρύματα κοινής ωφέλειας της χώρας, που παραμελούν τη Θεσσαλονίκη – είναι ένα γεγονός, δεν θέλω να ακουστεί ως παράπονο. Ο δήμος υποστηρίζει τον θεσμό των χορηγιών, άλλωστε ο κ. Μπουτάρης, ο δήμαρχος της πόλης, έχει διακριθεί και ως χορηγός. Υπήρξε από τα ιδρυτικά μέλη και μεγάλος χορηγός του Μακεδονικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης. Οι χορηγίες είναι άλλωστε και ένας παράγοντας συνεχούς κινητοποίησης, δράσεων και παραγωγής έργου, διότι οι χορηγοί θέλουν να αισθάνονται ότι τα χρήματά τους δεν πάνε χαμένα, ότι πιάνουν τόπο».