Τις πρώτες της μέρες στο Ιράκ διανύει ελληνική αρχαιολογική αποστολή, που μόλις άρχισε ανασκαφές στο ιρακινό Κουρδιστάν πλησίον της πόλης Ερμπίλ, που ήταν τα αρχαία Αρβηλα.
Πρόκειται για την ομάδα του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών υπό τον αρχαιολόγο κ. Κώστα Κοπανιά, η οποία έλαβε άδεια ανασκαφής στις περιοχές Τελ Ναδέρ και στο Τελ Μπάκτρα ύστερα από πολλές συνεννοήσεις του ελληνικού υπουργείου Εξωτερικών και της ελληνικής πρεσβείας στη Βαγδάτη με τους αρμόδιους φορείς της Κουρδικής Περιφερειακής Κυβέρνησης στο Ερμπίλ και της Ομοσπονδιακής Κυβέρνησης στην Βαγδάτη. Ενδιαφέρον μάλιστα είναι το γεγονός ότι οι έλληνες αρχαιολόγοι έχουν οργανώσει ένα διαδυκτιακό ημερολόγιο στο οποίο καταγράφουν καθημερινά την πορεία της ανασκαφής δίνοντας παράλληλα πολλές πληροφορίες για τη ζωή σε αυτή τη μακρινή περιοχή.
Το ιρακινό Κουρδιστάν είναι από αρχαιολογικής άποψης μία «terra incognita», καθώς υπήρξε επί δεκαετίες μία περιοχή σχεδόν πλήρως απομονωμένη από τον έξω κόσμο.
Ηδη όμως στο Ερμπίλ δραστηριοποιούνται αρκετές ξένες αρχαιολογικές αποστολές: Από τη Γαλλία, τη Γερμανία, την Τσεχία, την Ολλανδία και την Ιταλία.
Η Ερμπίλ βρίσκεται κοντά στον ποταμό Τίγρη και έχει ιστορία ίσως και 8000 ετών, είναι δηλαδή μία από τις παλαιότερες θέσεις στον κόσμο αφού από εκεί πέρασαν Σουμέριοι, Βαβυλώνιοι, Ασσύριοι, Ελληνες και το Ισλάμ.
Απόδειξη αυτής της ιστορίας αποτελεί ο τεράστιος τεχνητός λόφος (Tell), ο οποίος βρίσκεται στο σημερινό κέντρο της πόλης αλλά και στην αρχαιότητα αποτελούσε τον πυρήνα του οικισμού, που αναφέρεται μάλιστα σε κείμενα της Μεσοποταμίας ήδη από την Υστερη 3η χιλιετία π. Χ. Ιδιαίτερη ήταν η ακμή της κατά την Νεοασσυριακή περίοδο (10ος _ 7ος π. Χ. αιώνας) όταν ήταν πρωτεύουσα της περιοχής της Αδιαβηνής στη Βόρεια Ασσυρία ενώ στο λόφο υπάρχουν κατάλοιπα όλων των πολιτισμών.
Σε απόσταση 90 χλμ. από την Ερμπίλ (που σημαίνει στάση των καμήλων) ήταν τα Γαυγάμηλα, όπου ο Μέγας Αλέξανδρος νίκησε το 331 π. Χ. τον Δαρείο το Γ΄ γεγονός που σήμανε την αρχή του τέλους της μεγάλης Περσικής Αυτοκρατορίας (Εκεί «όπου εσαρώθη ο φοβερός στρατός που στ΄ Άρβηλα συγκέντρωσαν οι Πέρσαι», όπως γράφει ο Καβάφης).
Το Tell διαθέτει ισχυρό τείχος, που χρονολογείται στην οθωμανική περίοδο αλλά το εσωτερικό του _περί τα 100 στρέμματα_ καλύπτεται από σπίτια που κτίσθηκαν από τον 16ο αιώνα ως πρόσφατα, γι΄ αυτό δεν έχει ανασκαφεί ποτέ συστηματικά.
Προκειμένου όμως να υλοποιηθεί τώρα η απόφαση ανάδειξής του, όπως αποφασίστηκε από τις αρχές της πόλης και την Ουνέσκο, έχει γίνει η μετεγκατάσταση 840 περίπου οικογενειών.
Οχι χωρίς προβλήματα. Στους προσεχείς μήνες μάλιστα θα ζητηθεί η ένταξη του μνημείου στον κατάλογο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ουνέσκο.
Η ελληνική αποστολή πάντως έχει ξεκινήσει το έργο της με την αφαίρεση του επιφανειακού στρώματος στο Τέλ Ναδέρ για να ακολουθήσει στη συνέχεια η ανασκαφή.
