Αργησαν, αλλά επιτέλους φώναξαν! Ούτε ένας, ούτε δύο, ούτε τρεις. Σαράντα δύο εκπρόσωποι της εγχώριας κινηματογραφίας, εκ των οποίων 33 σκηνοθέτες και εννέα παραγωγοί που εκπροσωπούν 16 έτοιμες εφετινές ταινίες (και 19 μελλοντικές) αποφάσισαν να απόσχουν από τη διαδικασία αξιολόγησης στο υπουργείο Πολιτισμού για τα Κρατικά Βραβεία Ποιότητας 2009. Την απόφασή τους κοινοποίησαν προς τον υπουργό Πολιτισμού, το Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης (όπου οι ταινίες πρέπει να προβάλλονται για να διεκδικήσουν Κρατικά Βραβεία), το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου και τα ΜΜΕ. «Απέχουμε από τη διαδικασία αξιολόγησης των Κρατικών Βραβείων και δεν καταθέτουμε τις ταινίες μας στην επιτροπή του υπουργείου Πολιτισμού γιατί κάθε χρόνοεμείς,οι συντελεστές των ελληνικών κινηματογραφικών ταινιών, γινόμαστε θεατές της παρωδίας που ονομάζεται “Κινηματογραφικά Βραβεία Ποιότητας”» αναφέρεται στην επιστολή.
«Κάθε χρόνο ακούγονται φωνές διαμαρτυρίας που καταγγέλλουν τα συγκεκριμένα βραβεία ως αναξιοκρατικά,ελλιπή και διαβλητά. Κάθε χρόνο, σε κάθε τελετή απονομής των βραβείων, ακούμε τις εξαγγελίες της πολιτείας για τη θέσπιση του νομικού πλαισίου που θα καθορίζει όλο το εύρος της ελληνικής κινηματογραφικής παραγωγής. Και κάθε χρόνο επιστρέφουμε από την τελετή απονομής με κυβερνητικές υποσχέσεις ανεξαρτήτως των χρωμάτων που εναλλάσσονται στην εξουσία». Με άλλα λόγια, οι διαμαρτυρόμενοι καλούν την πολιτεία να φέρει άμεσα στη Βουλή για ψήφιση το σχέδιο νόμου για τον ελληνικό κινηματογράφο που θα θεσμοθετεί όλα τα στάδια της παραγωγής και τον τρόπο απονομής των Κρατικών Βραβείων.
Το παράπονο έγινε οργή
Οντως, οι περισσότεροι από τους σκηνοθέτες-παραγωγούς με τους οποίους επικοινώνησε χθες «Το Βήμα» δεν έκρυψαν όχι μόνο το παράπονο αλλά, πλέον, την οργή τους.
«Αν οι ίδιοι οι δημιουργοί αρνούνται τα βραβεία παρά το χρηματικό όφελός τους, αυτό σημαίνει κάτι»μας είπε ο Βαρδής Μαρινάκης που δεν θα καταθέσει την ταινία του «Μαύρο λιβάδι». «Σημαίνει ότι δεν θέλουμε τη σαπίλα» . Οπως οι περισσότεροι, έτσι και ο σκηνοθέτης Χρήστος Δήμας δεν είναι βέβαιος για το αν θα υπάρξει αποτέλεσμα ακόμη και με μια τέτοια ριζοσπαστική κίνηση, όμως «κάτι έπρεπε τελικά να γίνει. Ούτως ή άλλως, γενικότερα το πολιτιστικό πακέτο βρίσκεται κάπως στον αέρα…». Για τον Αλέξανδρο Βούλγαρη η βελτίωση του νόμου«κολλάει σε θέματα πολιτικά. Γιατί αυτοί που είναι αρμόδιοιείναι άνθρωποι χαμηλού επιπέδου, οι οποίοι υπό άλλες συνθήκες θα λογόκριναν ταινίες.Δεν μπορώ να ξέρω λεπτομέρειες γιατί δεν είμαι πολιτικός.Βλέπω όμως να γίνονται αρκετά ενδιαφέροντα πράγματα τα οποία βρίσκουν μπροστά τους πολύ περισσότερα εμπόδια απ΄ όσο θα έπρεπε και έχουν λιγότερη αποδοχή απ΄ όσο επίσης θα έπρεπε» είπε αναφέροντας τη συμμετοχή της ταινίας «Κυνόδοντας» του Γιώργου Λάνθιμου στο Φεστιβάλ Καννών.
Το θετικό είναι ότι οι σκηνοθέτες-παραγωγοί που διαμαρτύρονται δεν είναι μόνο φερέλπιδες νέοι. Είναι και καταξιωμένοι. Οπως ο Θόδωρος Αγγελόπουλος, ο Νίκος Περάκης, οΝίκος Παναγιωτόπουλος και ο Παντελής Βούλγαρης, ο οποίος δεν θα καταθέσει την πολυαναμενόμενη ταινία του «Ψυχή βαθιά» με θέμα τον Εμφύλιο. Ο Π. Βούλγαρης δεν θέλησε να σχολιάσει την απόφαση των σκηνοθετών καθότι ήταν «πνιγμένος» στην αίθουσα του μοντάζ, όπως μας είπε. Ο Ν. Παναγιωτόπουλος επανέλαβε την πάγια θέση του περί εναντίωσής του στον θεσμό των βραβείων γενικότερα. Και ο Θ. Αγγελόπουλος ανέφερε:
«Θεωρώ πολύ σωστή την απόφαση. Πρέπει να υπάρξει μια καινούργια ματιά γύρω από όλη αυτή την ιστορία που λέγεται ελληνικός κινηματογράφος στην Ελλάδα. Είτε αυτό λέγεται Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου ,είτε Κρατικά Βραβεία Ποιότητας, είτε νόμος». Ας σημειωθεί ότι ο Θ. Αγγελόπουλος έχει κατά καιρούς επισημάνει ότι ο τρόπος ψηφοφορίας που είχε ο ίδιος προτείνει έχει ελαττώματα και πρέπει να αλλάξει.
Ο παραγωγός Διονύσης Σαμιώτης σημείωσε ότι το υπουργείο Πολιτισμού τώρα τελευταία «έχει αρχίσει να κινητοποιείται. Μόνο που πλέον η πρόθεση του κάθε υπουργού έχει πάψει να είναι το θέμα.Εχει φθάσει η ώρα της πράξης, της οποίας η λογική δεν θα πρέπει να απέχει και τόσο από το “αποφασίζουμε και διατάζουμε”». Για τον Δ. Σαμιώτη το πολιτιστικό υπόβαθρο του υπουργού Πολιτισμού κ. Αντώνη Σαμαρά σε συνδυασμό με τις γνώσεις του στα οικονομικά είναι ο ιδανικός συνδυασμός για τη θέση του ανθρώπου ο οποίος θα μπορούσε να κατανοήσει ότι αυτή η περίοδος ανόδου του ελληνικού κινηματογράφου είναι η καταλληλότερη για την περαιτέρω ανάπτυξή του.
Προς το παρόν το υπουργείο δεν έχει προβεί σε ανακοίνωση για την απόφαση των 42 κινηματογραφιστών, ενώ από την πλευρά του ο πρόεδρος του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου είπε απλώς ότι «ανέκαθεν το ΕΚΚ ήταν υπέρ της αλλαγής του νόμου».
«Χαίρομαι που υπέγραψε ο Αγγελόπουλος»
«Συμφωνώ απόλυτα για την αλλαγή ψηφοφορίας στα Κρατικά Βραβεία,μόνο που αυτό δεν είναι παρά μια ψηφίδα σε μια γενικότερη αλλαγή που πρέπει να προκύψει για την καλυτέρευση του ελληνικού κινηματογράφου» μας είπε ο πρόεδρος της Εταιρείας Σκηνοθετών Χάρης Παπαδόπουλος, ο οποίος μάλιστα δεν είχε γνώση της επιστολής.
«Χαίρομαι ιδιαίτερα που για την αλλαγή του συστήματος υπέγραψαν και κάποιοι που έχουν βραβευθεί από το ήδη υπάρχον σύστημα.Ενισχύεται αυτό δε με την υπογραφή και του Θόδωρου Αγγελόπουλου, ενός εκ των αρχιτεκτόνων αυτού του κακού νόμου».
Ο Χ. Παπαδόπουλος επεσήμανε όμως ότι η συνάντησή του με τον υπουργό Πολιτισμού Αντώνη Σαμαρά ήταν θετική.
Οι δεκαπέντε ταινίες που αποσύρθηκαν
«Βank Βang» του Αργύρη Παπαδημητρόπουλου, «Χώρα προέλευσης» του Σύλλα Τζουμέρκα, «Ακαδημία Πλάτωνος» (αρχικός τίτλος «Δεν θα γίνεις Ελληνας ποτέ») του Φίλιππου Τσίτου, «Κόκκινο σπίτι» του Αγγελου Φραντζή, «Ψυχή βαθιά» του Παντελή Βούλγαρη, «Ricordi mi» της Στέλλας Θεοδωράκη, «Στρέλλα» του Πάνου Χ. Κούτρα, «Κυνόδοντας» του Γιώργου Λάνθιμου, «Χρυσόσκονη» της Μαργαρίτας Μαντά, «Το κακό 2» του Γιώργου Νούσια, «Ολα θα πάνε καλά» του Γιάννη Ξανθόπουλου, «Γκίνες» του Αλέξη Καρδαρά, «Forget me not» του Γιάννη Φάγκρα, «Ηλίας του 16ου» του Νίκου Ζαπατίνα, «Σούλα έλα ξανά» του Βασίλη Μυριανθόπουλου. Ολοι οι προαναφερθέντες σκηνοθέτες έχουν υπογράψει, εκτός από τους Ζαπατίνα και Μυριανθόπουλο, των οποίων οι ταινίες εκπροσωπούνται από τους παραγωγούς Δ. Σαμιώτη και Κώστα Λαμπρόπουλο. Αυτό δεν σημαίνει όμως ότι οι υπογραφές έχουν κλείσει τον κύκλο τους,«γιατί δεν είναι όλοι οι σκηνοθέτες ενημερωμένοι», όπως λέει ο Δ. Σαμιώτης.
Προς το παρόν οι υπόλοιποι- εκτός των προαναφερθέντων- που μετέχουν στη λίστα είναι οι σκηνοθέτες Χρίστος Γεωργίου, Λάγια Γιούργου, Σωτήρης Γκορίτσας, Νίκος Γραμματικός, Κατερίνα Ευαγγελάκου, Χριστίνα Ιωακειμίδη, Αντώνης Καφετζόπουλος, Γιάννης Οικονομίδης, Στράτος Τζίτζης, Γιώργος Τσεμπερόπουλος, Παναγιώτης Φαφούτης, Λευτέρης Χαρίτος, Αλέξης Αλεξίου, Θάνος Αναστόπουλος και οι παραγωγοί Τάκης Βερέμης, Γιώργος Τσούργιαννης, Κωνσταντίνος Μωριάτης, Πάνος Παπαχατζής, Ηρακλής Μαυροειδής, Γιώργος Λυκιαρδόπουλος και Γιάννης Ιακωβίδης .