Υπήρχε μαγεία την ομηρική εποχή; Φυσικά. Και στην κλασική Ελλάδα; Ακόμη περισσότερη. Διότι, όπως αναφέρει η κυρία Αφροδίτη Αβαγιανιού , διδάσκουσα του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου, οι αρχές της μαγείας μέσα στον χρόνο είναι άγνωστες. Η ίδια είναι η επιστημονική υπεύθυνη του κύκλου ομιλιών με θέμα «Η μαγεία στην αρχαία Ελλάδα» που αρχίζει σήμερα στο Εθνικό Ιδρυμα Ερευνών και περιλαμβάνει αναφορές ειδικών επιστημόνων στο θέμα από τον Ομηρο ως τη ρωμαϊκή εποχή. Η άσκηση της μαγείας στη αρχαιότητα δεν κρύβει πλέον μυστικά.
Η ορολογία της μαγείας στα αρχαιολογικά κείμενα και η σημασία της (γοητεία, μαγεία, μαγγανεία, φαρμακεία, επωδή, κατάδεση, αρά) κινείται, όπως σημειώνει η κυρία Αβαγιανού, ανάμεσα στην απόρριψη, την περιθωριοποίηση, την περιφρόνηση και τελικά έστω τη μετά βίας αποδοχή της από τους αρχαίους συγγραφείς. Η σύγκρισή της πάντως με τα Μυστήρια, καθώς και η στενή σχέση των μαγικών τελετουργιών με τις μυστηριακές λατρείες, κυρίως κατά την ύστερη αρχαιότητα, καθόρισαν τις πρακτικές της ως μία τεχνική, προκειμένου να πεισθούν οι ανώτερες δυνάμεις για το καλό (παθητική μαγεία), αλλά και για το κακό (βλαπτική μαγεία).
Η επίσημη θρησκεία φυσικά ήταν αντίθετη με όλα αυτά. Ωστόσο δεν στάθηκε ικανή να αναχαιτίσει τη λαϊκή έκφραση, καθώς οι άνθρωποι σε όλον τον αρχαιοελληνικό κόσμο πίστευαν στη μαγεία και την ασκούσαν παρά τη θέση της πολιτείας και των φιλοσόφων οι οποίοι έβλεπαν τις συνέπειες αυτής της αντικοινωνικής συμπεριφοράς. Στο πλαίσιο των ομιλιών ο αναπληρωτής καθηγητής του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου κ. Ιωάννης Πετρόπουλος θα μιλήσει με θέμα «Παραφροσύνη και μαγεία στον Ομηρο» (απόψε), ο αρχαιολόγος κ. Ντέιβιντ Τζόρνταν θα αναπτύξει το θέμα «Μαγεία και γραφείς. Παραδείγματα από την Αγορά των Αθηνών και από την Κόρινθο» (11 Μαρτίου), ο κ. Αγγελος Χανιώτης, εταίρος του Αll Souls College του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης το θέμα «Σαν την άδικη κατάρα. Η αρχαιολογία μιας μεταφοράς» (18 Μαρτίου), η κυρία Αφροδίτη Αβαγιανού θα μιλήσει για τη «Γυναίκα- μάγισσα: θνητή και αθάνατη» (1η Απριλίου) και ο κ. Φριτς Γκραφ, καθηγητής Ελληνικών και Λατινικών Σπουδών του Πανεπιστημίου του Οχάιο θα αναφερθεί στη «Θυματολογία: Αωρος θάνατος και κατηγορίες για μαγεία στην Ελλάδα και στη Ρώμη» (8 Απριλίου). Ωρα έναρξης: 19.30.
