H έκθεση με τίτλο «Ματιές στην πόλη», η οποία εγκαινιάζεται την προσεχή Παρασκευή 8 Απριλίου και θα διαρκέσει ως τις 22 Μαΐου στο Μουσείο Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης. Χωρίς να έχει τη φιλοδοξία να αποτελέσει εξαντλητικό τεκμήριο των φωτογραφικών αναπαραστάσεων της πόλης, επιχειρεί να προσεγγίσει την εξελικτική πορεία του φωτογραφικού μέσου από τις αρχές του 20ού αιώνα ως τις ημέρες μας. Την επιμέλεια της έκθεσης υπογράφει ο Στέργιος Καράβατος.
Το φωτογραφικό αυτό πανόραμα αρχίζει με τη συμβολή της καρτ-ποστάλ στη διάδοση της φωτογραφίας κατά την πρώτη δεκαετία του 20ού αιώνα καθώς μέσα από αυτήν παρατηρούμε όλα τα μεγάλα ιστορικά γεγονότα της Τουρκοκρατίας αλλά και το εθνολογικό και κοινωνικό μωσαϊκό που έδινε στη Θεσσαλονίκη τον μητροπολιτικό και κοσμοπολίτικο χαρακτήρα της. Στη συνέχεια διερευνάται η ταξιδιωτική φωτογραφία, όπως εμπλουτίστηκε με τη δουλειά ξένων καλλιτεχνών, όπως ο διάσημος Ελβετός Φρεντ Μπουασονά, οι φωτογράφοι της αποστολής Albert-Kahn που δημιούργησε τις πρώτες έγχρωμες φωτογραφίες της πόλης, αλλά και η Στρατιά των Συμμάχων κατά τον A’ Παγκόσμιο Πόλεμο, που κάλυψαν φωτογραφικά την πόλη και τη ζωή της με φόντο τον πόλεμο.
H έκθεση συνεχίζει με το έργο του Γιώργου Λυκίδη, ο οποίος από τη δεκαετία του ’20 κατέγραψε με ζήλο το αστικό τοπίο χρησιμοποιώντας ως κόμβους δύο σύμβολα της Θεσσαλονίκης: το πολυτελές ξενοδοχείο «Mediterranean Palace» και τη Διεθνή Εκθεση, που εισάγει τον μοντερνισμό στην πόλη. Ο Μεσοπόλεμος χαρακτηρίζεται και από την εμφάνιση της ερασιτεχνικής αναμνηστικής φωτογραφίας, στην οποία η έκθεση αναφέρεται με μια σειρά ανέκδοτων ντοκουμέντων. Μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζουν επίσης οι εικόνες των πλανόδιων φωτογράφων που καταγράφουν τους Θεσσαλονικείς και τους τουρίστες επί σειρά δεκαετιών, είτε καθώς περιδιαβάζουν την πόλη είτε μπροστά στον Λευκό Πύργο. Στα χρόνια της Κατοχής οι γλαφυρές φωτογραφίες των γερμανών κατακτητών έρχονται σε βίαιο κοντράστ με τη φωτογράφιση από τους ίδιους των διαλυμένων εβραϊκών νεκροταφείων δηλώνοντας με αυτόν τον τρόπο τη φρικτή μοίρα της μεγάλης ισραηλιτικής κοινότητας.
Στη μεταπολεμική περίοδο γίνεται εκτενής αναφορά στο έργο του Σωκράτη Ιορδανίδη, ο οποίος ως και τη δεκαετία του ’70 φωτογραφίζει με αυθεντικά προσωπικό τρόπο παρουσιάζοντας την αισθητική του επαγγελματία της εποχής αλλά και του συναισθηματικού περιπατητή. Δεν θα μπορούσαν να λείψουν βέβαια μερικά στιγμιότυπα των σημαντικών φωτογράφων Δημήτρη Χαρισιάδη και Κώστα Μπαλάφα. H δεκαετία του ’60 τελειώνει με την απαρχή της φωτογραφικής νεωτερικότητας που πηγάζει μέσα από το μοναδικό έργο του Γιάννη Στυλιανού.
H έκθεση παρουσιάζει επίσης το έργο σύγχρονων φωτογράφων, μέσα από το οποίο φανερώνεται η δυναμική εξέλιξη της ελληνικής φωτογραφίας κατά τις τελευταίες δεκαετίες και η ποικιλομορφία που παρουσιάζει πλέον η φωτογραφική καταγραφή της πόλης και της ζωής της. Το φωτογραφικό στιγμιότυπο, η νέα τάση της φωτογράφισης του αστικού τοπίου που ολοένα πυκνώνει και η είσοδος στην εποχή του μεταμοντέρνου συμπληρώνουν το πανόραμα του φωτογραφικού βλέμματος στην πόλη κλείνοντας έναν αιώνα ιστορίας της Θεσσαλονίκης.
«Με μεγάλη διαφορά οι περισσότερες φωτογραφίες γίνονταν και εξακολουθούν να γίνονται στην παραλία της Θεσσαλονίκης, η οποία λειτουργούσε και λειτουργεί ως σημείο σιγής του βλέμματος από τον κλοιό της μεγαλούπολης. Οσο το γκρίζο χρώμα πυκνώνει τόσο πιο δύσκολο είναι να χωρέσει η πόλη μέσα στον φωτογραφικό φακό. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι βγαίνει εκτός… κλίμακας. Σε αντίθεση με το κέντρο της Αθήνας, το οποίο αναβαθμίστηκε και έγινε πολύ περισσότερο φωτογενές χάρη στην έλευση των Ολυμπιακών Αγώνων, οι φωτογράφοι που στρέφουν τον φακό τους στη Θεσσαλονίκη προτιμούν σημεία που βρίσκονται στο μεταίχμιο ανάμεσα στο αστικό τοπίο και σε εκείνο της υπαίθρου αναζητώντας αποδράσεις για το βλέμμα τους από την πληκτική τσιμεντούπολη» σημειώνει ο επιμελητής της έκθεσης Στέργιος Καράβατος.
Οι φωτογραφίες της έκθεσης προέρχονται από τα αρχεία του Μουσείου Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης, του Φωτογραφικού Αρχείου του Μουσείου Μπενάκη, του Μουσείου Albert-Kahn, του Εβραϊκού Μουσείου Ελλάδας, του Μουσείου Μακεδονικού Αγώνα, από τα αρχεία των συλλεκτών Γιάννη Μέγα, Αγγελου Παπαϊωάννου, Αρη Παπατζήκα, καθώς και από τα προσωπικά αρχεία σύγχρονων φωτογράφων, όπως οι Δημήτρης Καραδήμος, Αρις Γεωργίου, Γιώργος Τσαουσάκης, Στέργιος Τσιούμας κ.ά.
Μουσείο Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης, Αποθήκη A´, Λιμάνι. Τηλ. 2310 566.716. H έκθεση «Ματιές στην πόλη» εγκαινιάζεται την προσεχή Παρασκευή 8 Απριλίου και θα διαρκέσει ως τις 22 Μαΐου. Χορηγός της έκθεσης είναι η AE Μακεδονικών Ξενοδοχείων. Ωρες λειτουργίας: Τρίτη – Παρασκευή 11.00-19.00, Σαββατοκύριακο 11.00 -21.00, Δευτέρα κλειστά.
