Την ώρα που για το μέλλον της ΕΕ προωθείται η ιδέα μιας πολιτικής ομοσπονδίας, τα κράτη-μέλη ανησυχούν (διά στόματος φανταστικών εκπροσώπων) για το πεπρωμένο της εθνικής ιδιαιτερότητάς τους
Μια πολιτικά ενωμένη Ευρώπη, ισχυρή, που θα ψηφίζει απευθείας την υπερεθνική κυβέρνησή της. Το μεταπολεμικό όνειρο συζητιέται και επισήμως πλέον στους διαδρόμους των Βρυξελλών. Το ενθουσιώδες σχέδιο του γερμανού υπουργού Εξωτερικών για τη δημιουργία μιας ευρωπαϊκής ομοσπονδίας την προσεχή δεκαετία έχει ήδη βρει ουκ ολίγους υποστηρικτές.
Και όμως το μέλλον της ευρωπαϊκής κοινότητας φαντάζει για άλλους λαμπρό και για άλλους ζοφερό. Διότι τα ερωτήματα που προκύπτουν αμέσως αμέσως είναι πολλά και άρχισαν να μας ζώνουν τα πατριωτικά φίδια. «Τι γλώσσα θα μιλάμε στην ομοσπονδιακή μας δημοκρατία;» διερωτώνται έντρομοι ορισμένοι Γάλλοι. «Ποιος θα είναι ο αρχηγός;» επιδιώκουν να κατοχυρώσουν οι Γερμανοί. Η Βρετανία πάλι μοιάζει να μην αποδέχτηκε ποτέ ότι συμμετέχει πραγματικά σε αυτό που ονομάστηκε Ευρωπαϊκή Ενωση. Ηταν πάντα με το ένα πόδι μέσα και με το άλλο έξω, ώστε να μπορεί να διαχωρίζει τη θέση της ανά πάσα στιγμή. Σαν μια αριστοκράτισσα που ναι μεν δέχεται την πρόσκληση ενός νεόπλουτου, ποτέ όμως δεν τον θεωρεί ισάξιό της. Μια διόλου ευκαταφρόνητη μερίδα Ελλήνων θεωρεί ότι είμεθα λαός περιούσιος, ότι οι άλλοι εταίροι δεν μας φτάνουν ούτε στο μικρό μας δαχτυλάκι, και γι’ αυτό αλίμονό τους αν μας υποτιμήσουν. Οι Ιταλοί φαίνεται να μην έχουν ξεπεράσει την έλλειψη εμπιστοσύνης προς τη Γερμανία.
Τα εθνικά συμπλέγματα ανωτερότητας και κατωτερότητας ερμηνεύονται με τη διαλεκτική του παρελθόντος και βρίσκουν στηρίγματα σε λόγους ιστορικούς. Αυτό που εμποδίζει τους Ευρωπαίους να δουν θετικά την όποια μελλοντική πολιτική τους ενοποίηση είναι τα απωθημένα των χαμένων μεγαλείων τους και η ανάμνηση των μεταξύ τους αιματηρών εχθροπραξιών. Πέντε δύσπιστοι πολίτες της ΕΕ (εκπροσωπώντας τον μέσο δύσπιστο της χώρας τους) κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου. Ενας Βρετανός, ένας Γάλλος, ένας Γερμανός, ένας Ιταλός και ένας Ελληνας (όχι, δεν είναι από ανέκδοτο ούτε είναι υπαρκτοί) μοιράζονται μαζί μας τους εθνικούς φόβους τους.
Κατ’ αρχήν να ξεκαθαρίσουμε τα πράγματα. Δεν είμαστε όλοι «ίσα κι όμοια» σ’ αυτή την Ευρώπη. Κάποτε είχαμε τον μισό κόσμο δικό μας τι Ινδίες, τι Αφρική, τι εξωτικά νησιά. Εκτός αυτού, δεν θα πρέπει να ξεχνάτε όλοι εσείς οι υπέρμαχοι της ομοσπονδιοποίησης ότι αν δεν ήμασταν εμείς να σας βοηθήσουμε να κερδίσετε τον Β´ Παγκόσμιο Πόλεμο, τώρα θα σας κυβερνούσε ακόμη ο Χίτλερ (ή κάποιος διάδοχος φύρερ με αγκυλωτό σταυρό τέλος πάντων). Και αν νομίζετε ότι η γαλλογερμανική συμμαχία θα είναι καλύτερη, είστε πολύ γελασμένοι. Μάλλον για ένα «Τέταρτο Ράιχ» πρόκειται. Η βρετανική κοινή γνώμη, λένε, διακατέχεται από μια νεανική εμμονή του νικητή της συμμορίας στις μάχες της παλιάς γειτονιάς. Λένε επίσης οι κακεντρεχείς ότι οι αναφορές στο «να μην ξεχνάμε ποιος νίκησε στον πόλεμο» είναι τόσο συχνές στον ταμπλόιντ και παραδοσιακά ξενοφοβικό Τύπο μας όσο και οι βροχές στην Ουαλλία. Μην τους ακούτε, είναι πρόβατα που πάνε προς σφαγή. Μακάρι δηλαδή να «χάσαμε το πλοίο», όπως φοβάται ο κ. Μπλερ. Χίλιες φορές να συγχωνευτούμε με τις ΗΠΑ παρά με χώρες που κάποτε νικήσαμε ή σώσαμε στον πόλεμο. Εξάλλου υπάρχει πάντα η περίπτωση να ξαναγίνουμε υπερδύναμη. Η ελπίδα πεθαίνει τελευταία…
Γαλλία: Μόνο γαλλικά, παρακαλώ
Parlez-vous Français? Αν ναι, καλώς. Αν όχι, να σπεύσετε να μάθετε για να μπορούμε να συνεννοούμεθα. Υπάρχει, βρε, ωραιότερη γλώσσα από τα γαλλικά; Mais non! Το λέει και ο ακαδημαϊκός μας Ζαν Ντυτούρ: «Ως το 1940 δεν υπήρχε στον κόσμο τίποτε καλύτερο από τη Γαλλία, από το γαλλικό πνεύμα». Αχ, οι παλιές καλές εποχές! Τότε που τα παιδιά των καλών οικογενειών ανά την υφήλιο μάθαιναν τη μελωδική μας γλώσσα και παντού στις αποικίες μας άκουγες το υγρό και γάργαρο «ρ» αυτού του μοναδικού αλφαβήτου. Και τώρα μαθαίνουμε ότι τίθεται θέμα επίσημης γλώσσας της ΕΕ. Αυτό σημαίνει ότι θα ομιλούμε την απαίσια αγγλική; Mon dieu! Θα μας αναγκάσουν να απαρνηθούμε τη θαυμάσια κουλτούρα μας, να λέμε Κόκα-Κόλα αντί για Κοκά, AIDS αντί για SIDA και να βλέπουμε στο σινεμά ταινίες χωρίς μεταγλώττιση. Terrible… Θα είναι ένα δράμα για τον γαλλικό λαό. Το φάντασμα της ευρωπαϊκής ομοιογενοποίησης πλανάται επάνω από τον Πύργο του Αϊφελ και απειλεί να χωνέψει και να αφανίσει την υπεροχή του γαλλικού έθνους. Γι’ αυτό πρέπει να δράσουμε. Allons enfants de la patrie, αντισταθείτε! Μπορεί η Λετισιά Κάστα να μας πούλησε για μια χούφτα στερλίνες, αλλά εμείς ποτέ δεν θα αλλοιωθούμε.
Γερμανία: Ποιος θα διευθύνει αυτό το μαγαζί;
Μια του κλέφτη, δυο του κλέφτη, τρεις και θα την κυβερνήσουμε τελικά την Ευρώπη. Μπορεί ο Κάιζερ να μην τα κατάφερε στον Α´ Παγκόσμιο (τι το ήθελε ο αναθεματισμένος ο Λόιντ Τζορτζ να μπει στον πόλεμο;), μπορεί τον Χίτλερ να τον σταμάτησαν οι Ρώσοι, τον κ. Σρέντερ όμως δεν θα τον εμποδίσει κανείς. Αυτή την ένωση την επιθυμούμε όσο τίποτε και την έχουμε οργανώσει καλά: θα είναι μια ομοσπονδιακή Ευρώπη υπό την ηγεσία της γαλλογερμανικής πρωτοπορίας, έτσι λένε τα σχέδια του υπουργού Εξωτερικών μας Γιόσκα Φίσερ. Ο οποίος είναι πολύ έξυπνος γιατί κατάφερε ως και τους Γάλλους να έρθουν ανεπιφύλακτα μαζί μας. Πολιτισμένα πράγματα βέβαια, χωρίς στρατόπεδα συγκέντρωσης και ολοκαυτώματα, για να μη μας έρθει ουρανοκατέβατη καμιά αμερικανική «βοήθεια» σε σχήμα έξυπνης βόμβας. Ολα αυτά ανήκουν στο παρελθόν και είναι ώρα να μας συγχωρήσετε. Εξάλλου, ίσως να μην το έχετε καταλάβει αλλά σας έχουμε ήδη κατακτήσει: οδηγείτε BMW και Audi, εντοιχίζετε τις AEG και Miele κουζίνες σας, εμπιστεύεστε τη γερμανική τεχνολογία. Είναι μοιραίο, ο 21ος αιώνας μάς ανήκει. Το μόνο που μένει είναι να κάνουμε μερικές υποχωρήσεις ως προς την καθαρότητα της ευρωπαϊκής φυλής.
Ιταλία: Φοβού τους Γερμανούς
Μη βιάζεστε, αγαπητοί εταίροι, και κατ’ αρχήν μην εμπιστεύεστε τη Γερμανία. Εμείς την πατήσαμε μία φορά πριν από 60 χρόνια και ξέρουμε. Μας είχαν υποσχεθεί και τότε μερίδιο στην αυτοκρατορία και ο Μουσολίνι τους πίστεψε και έγινε σύμμαχός τους. Οχι μερίδιο δεν είδαμε αλλά βάλθηκαν να μας ξεκάνουν κιόλας όταν τους κάναμε παράπονα. Μεγάλο ρεζιλίκι για την Ιταλία. Γι’ αυτό έχει δίκιο ο πρωθυπουργός μας, ο κ. Αμάτο, που επιμένει «αργά και σταθερά» απέναντι στα μεγάλα άλματα του κ. Φίσερ. Πολιτική ολοκλήρωση της Ευρωπαϊκής Ενωσης; Ναι, αλλά προσεκτικά για να βλέπουμε πού βαδίζουμε. Διότι εμείς είμαστε απόγονοι του Ιούλιου Καίσαρα και ξέρουμε από Βρούτους.
Βέλγιο: Η Κοινότητα είμαστε εμείς
Στο βαγόνι ενός τρένου τρεις επιβάτες έχουν πιάσει την κουβέντα. «Θα σας διηγηθώ μια ιστορία που μου συνέβη στο Βέλγιο» λέει ο ένας εξ αυτών, που είναι Γάλλος. «Ω! Σοβαρά; Ξέρετε, εγώ είμαι Βέλγος» αναφωνεί με ενθουσιασμό ο δεύτερος. Και του απαντά ο Γάλλος: «Μην ανησυχείτε, για εσάς θα την επαναλάβω δύο φορές!». Ο,τι και αν λένε για τη νοημοσύνη μας τα γαλλικής επινόησης κακεντρεχή ανέκδοτα, το Βέλγιο είναι ο στυλοβάτης της Κοινότητας. Εμείς ήμασταν μεταξύ των έξι που ίδρυσαν την Κοινότητα το 1957, εμείς πάλι ανάμεσα στους πρώτους 11 του ευρώ αφού ιδρώσαμε για να προκριθούμε. Εδώ είναι το σπίτι της Ενωσης κι εμείς οι οικοδεσπότες σας. Γι’ αυτό και απαιτούμε (γαλλόφωνοι και Φλαμανδοί μαζί, παρά τη γνωστή αμοιβαία αντιπάθεια) μεγαλύτερο σεβασμό από τους εταίρους μας, και ειδικά από τους ψηλομύτες Γάλλους. Γιατί η ευγένεια του οικοδεσπότη έχει και τα όριά της με τους αγενείς καλεσμένους.
Αυστρία: Ακροδεξιά και στρούντελ
Η Ιστορία μάς χάρισε έναν Μότσαρτ και μετά έναν Χίτλερ. Οι εταίροι μας όμως είναι αχάριστοι: το μόνο που τους έμεινε από όλα αυτά τα υπέροχα βαλς, τις κατάλευκες Αλπεις, τα καταπράσινα λιβάδια, τη σοκολατένια SacherTorte, τις λίμνες του Σάλτσμπουργκ, τον Φον Κάραγιαν και τη Μελωδία της Ευτυχίας είναι ένας ακροδεξιός που ακούει στο όνομα Γεργκ Χάιντερ. Εντάξει, μπορεί να μην αντισταθήκαμε και πολύ στο Τρίτο Ράιχ αλλά, επιτέλους, δεν είμαστε όλοι ναζιστές. Μόνο έξι υπουργοί μας και το 26,7% των ψηφοφόρων. Η Ευρώπη μάς φέρθηκε ως να ήμασταν μιάσματα και η εκλεπτυσμένη σαν το εντελβάις αυστριακή ψυχή μας πληγώθηκε ανεπανόρθωτα.
Ελλάδα: Φωστήρες με φακό
Είμαστε η κοιτίδα του πολιτισμού, τους δώσαμε τα φώτα μας και μας χρωστούν αιώνια ευγνωμοσύνη. Γι’ αυτό και όλοι μάς ζηλεύουν, μας υπονομεύουν και συνωμοτούν εναντίον μας. Ζηλεύουν τις ωραίες μας παραλίες, την Ακρόπολη, τον μουσακά και το ότι είμαστε ωραία παιδιά και φοβεροί τύποι. Αυτοί μας έχουν ανάγκη και όχι εμείς αυτούς. Σιγά την Ευρώπη… Που όταν εμείς μεγαλουργούσαμε εκείνοι ήταν ακόμη βάρβαροι. Και τι πάει να πει «είναι πιο προηγμένοι»; Ας μην είχαμε Τουρκοκρατία επί 400 χρόνια και θα σας λέγαμε εμείς τώρα, κύριε Σρέντερ. Φαίνεται το πράγμα: ο Ελληνας όπου πάει διαπρέπει, όλα τα μεγάλα μυαλά στον κόσμο είναι δικά μας βλαστάρια (και τι πειράζει που είναι τρίτης γενιάς, το αίμα μετράει). Μας αξίζει η καλύτερη μεταχείριση για τον απλούστατο λόγο ότι έχουμε ένδοξους προγόνους και ο πολιτισμός γράφει made in Greece στην ετικέτα. Εκτός αυτού είμαστε και χριστιανοί ορθόδοξοι, που είναι ό,τι καλύτερο. Τέτοιο ασυναγώνιστο κοκτέιλ δηλαδή δεν ξανάγινε στην Ιστορία. Και μας λέτε να τα χάσουμε όλα αυτά και να γίνουμε κομμάτι της ομοσπονδιακής Ευρώπης; Να μας υποδεικνύουν πού θα φτιάχνουμε τις χωματερές μας και πώς θα προστατεύουμε τα ευαίσθητα προσωπικά μας δεδομένα; Δεν θέλουμε να τα προστατέψουμε, κύριε, δικά μας είναι, ό,τι θέλουμε τα κάνουμε. Είστε όλοι ανθέλληνες και αντίχριστοι. Τι είπες; Ξέρεις ποιος είμαι εγώ, ρε;
