Ενας θρίαμβος της μηχανικής

Christian Wolmar
Υπερσιβηρικός
Εως την άκρη του κόσμου
Μετάφραση Δημήτριος Β. Σταυρόπουλος.
Εκδόσεις Ψυχογιός, 2016,
σελ. 347, τιμή 16,60 ευρώ

Τα ταξίδια με τρένο, ακόμη και τα πιο σύντομα, είναι πάντοτε γοητευτικά γιατί μας θυμίζουν τις εποχές όπου κάθε μετακίνηση ήταν και μια μικρή περιπέτεια. Αλλά το γοητευτικότερο από αυτά είναι το ταξίδι με τον Υπερσιβηρικό, που διαρκεί επτά – οκτώ ημέρες και καλύπτει μια διαδρομή η οποία ξεπερνά τα 9.500 χιλιόμετρα. Με το τρένο αυτό μας ταξιδεύει ένας λάτρης των τρένων: ο δημοσιογράφος και συγγραφέας Κρίστιαν Γουόλμαρ. Και όχι μόνο μέσα από τα μυθικά τοπία και τις αχανείς εκτάσεις που διασχίζει ο Υπερσιβηρικός, από την ευρωπαϊκή Ρωσία ως την Κίνα, τη Μογγολία και τη Βόρεια Κορέα, αλλά και γράφοντας το χρονικό της δημιουργίας του που όρισε τη μοίρα και τη θέση της Ρωσίας στον κόσμο. Μέσω του Υπερσιβηρικού διακινείται το 30% των εμπορευμάτων της Ρωσίας. Μέσω του Υπερσιβηρικού ο Στάλιν μετέφερε σε χρόνο-ρεκόρ πίσω από τα Ουράλια 1.000 άρματα μάχης, 1.000 αεροπλάνα, εργοστάσια κρίσιμης σημασίας και 400.000 στρατιώτες όταν η Σοβιετική Ενωση δέχτηκε την επίθεση της Γερμανίας στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Σε βαγόνι του Υπερσιβηρικού είχε εγκαταστήσει το μετακινούμενο στρατηγείο του ο Τρότσκι από όπου συντόνιζε τα σοβιετικά στρατεύματα στον εμφύλιο πόλεμο εναντίον των Λευκών. Αυτή η σιδηροδρομική γραμμή, η οποία ξεκίνησε επί τσάρου Αλέξανδρου Γ’ και ολοκληρώθηκε επί Μπρέζνιεφ, είναι όχι μόνο η σιδερένια ραχοκοκαλιά της Ρωσίας αλλά και ένας θρίαμβος της μηχανικής και δεν αποτελεί μόνο γέννημα της διάνοιας αλλά και έκφραση του πόθου να γίνει ο κόσμος μας καλύτερος.

Παθιασμένη υπεράσπιση της ποίησης
Απαραίτητος οδηγός για να κατανοήσει κανείς τα γραπτά και τις απόψεις του Εζρα Πάουντ

Εζρα Πάουντ
Ποιητική τέχνη
Μετάφραση Ελένη Πιπίνη.
Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, 2016,
σελ. 344, τιμή 16 ευρώ

Τα δοκίμια αυτά του Εζρα Πάουντ είναι καθοριστικά στο να κατανοήσει κανείς όχι μόνο τις απόψεις για την ποίηση ενός εκ των κορυφαίων του αγγλοσαξονικού μοντερνισμού αλλά και τη δική του ποίηση. Μαχητικά και υπερβολικά ενίοτε, στο ύφος των μανιφέστων που ήταν της μόδας κατά τη διάρκεια του Μεσοπολέμου, κάποτε υπέρ το δέον διδακτικά, έχουν εν τούτοις μια αμεσότητα και μια αναμφισβήτητη πρωτοτυπία που χαρακτηρίζει τον «καλύτερο τεχνίτη» όπως χαρακτήρισε ο Ελιοτ τον ιδιοφυή εκείνο Γιάνκη. Δεν χρειάζεται να πάρει κανείς τοις μετρητοίς όλες τις απόψεις του Πάουντ. Δεν μπορεί όμως να μη θαυμάσει την αξία του παραδείγματος. Τα δοκίμια σε τούτο τον τόμο συνιστούν, ως σύνολο, και μια παθιασμένη υπεράσπιση της ποίησης και της σημασίας της στον σύγχρονο κόσμο. Το μεγαλύτερο μέρος προέρχεται από το Αλφαβητάριο της ανάγνωσης (από το οποίο – και σωστά – παραλείπονται τα κεφάλαια που αφορούν πολύ τεχνικά ζητήματα). Εξαιρετικά ενδιαφέροντα είναι και τα δοκίμια για τον Ελιοτ, τον Γέιτς και τον Τζόις.

Kevin J. Hayes
Εντγκαρ Αλαν Πόε
Μετάφραση Κατερίνα Σχινά.
Εκδόσεις Μεταίχμιο 2016,
σελ. 240, τιμή 14,40 ευρώ

Ο Εντγκαρ Αλαν Πόου ανήκει στη σπάνια κατηγορία συγγραφέων που άφησαν σπουδαίο έργο παντού: στο μυθιστόρημα, στο διήγημα, στην κριτική, στο δοκίμιο και στην ποίηση. Εργο που επηρέασε αποφασιστικά τη λογοτεχνία και διαβάζεται από εκατομμύρια αναγνώστες με αμείωτο ενδιαφέρον. Αυτή η νέα βιογραφία φωτίζει το έργο αλλά και τη ζωή εκείνου του παθιασμένου Γιάνκη, ο βίος του οποίου υπήρξε εξίσου συναρπαστικός με τα συγγραφικά του επιτεύγματα που επηρέασαν τους μεταγενέστερους συγγραφείς και συγκινούν τα εκατομμύρια των αναγνωστών.

Χούμπερτ Ζάϊπελ
Πούτιν Η εξουσία εκ των έσω
Μετάφραση Αλεξάνδρα Παύλου, Γιώτα Λαγουδάκου.
Εκδόσεις Καστανιώτη, 2016,
σελ. 344, τιμή 13 ευρώ

Ενας πρώην αξιωματικός της Κα Γκε Μπε, ο Βλαντίμιρ Πούτιν, κατάφερε να γίνει ο ισχυρότερος άνδρας της Ρωσίας και με μεθόδους που εν πολλοίς θυμίζουν τα απολυταρχικά καθεστώτα της τσαρικής και της σοβιετικής εποχής να επαναφέρει τη Ρωσία στη διεθνή σκηνή προκαλώντας ουκ ολίγα προβλήματα στη Δύση. Ο Χούμπερτ Ζάιπελ, ο μοναδικός δυτικός δημοσιογράφος που συνόδευσε τον Πούτιν τα τελευταία πέντε χρόνια, μας δίνει το πορτρέτο του και μας βοηθά να κατανοήσουμε πολλά από τα όσα συμβαίνουν όχι μόνο στη Ρωσία αλλά και στη διεθνή σκηνή.

Robert Trivers
Η μωρία των ανοήτων
Η λογική της εξαπάτησης και της
αυτο­εξαπάτησης στην ανθρώπινη ζωή
Μετάφραση Παναγιώτης Δεληβοριάς.
Εκδόσεις Κάτοπτρο, 2016,
σελ. 600, τιμή 29,68 ευρώ

Ο εξελικτικός βιολόγος και καθηγητής Ανθρωπολογίας στο Πανεπιστήμιο Ράντγκερς του Νιου Τζέρσεϊ Ρόμπερτ Τρίβερς έγραψε αυτό το ερεθιστικό βιβλίο για την ανθρώπινη μωρία, για την απάτη και τα ψέματα που χρησιμοποιούν οι άνθρωποι τόσο στην ατομική όσο και στην κοινωνική τους ζωή. Είσαι ανόητος όταν προσπαθείς να εξαπατήσεις τους άλλους γιατί κάποια στιγμή αρχίζεις να εκλαμβάνεις τα ψέματά σου ως αλήθειες. Η βλακεία επομένως σε πολλές περιπτώσεις συνιστά προσωπική επιλογή που πρέπει να την καταπολεμήσουμε, είναι το γενικότερο συμπέρασμα του Τρίβερς.

Steven Trombley
Σύντομη ιστορία της δυτικής σκέψης
Μετάφραση Γιώργος Μαραγκός.
Εκδόσεις Κέδρος, 2016,
σελ. 254, τιμή 14,90 ευρώ

Σε αυτό το ευσύνοπτο βιβλίο ο συγγραφέας Στίβεν Τρόμπλεϊ διατρέχει 2.500 χρόνια δυτικής σκέψης, από τους φιλοσόφους της κλασικής αρχαιότητας ως τους επιστήμονες που διαμόρφωσαν τον τρόπο με τον οποίο σκεφτόμαστε και κατανοούμε τον κόσμο που μας περιβάλλει. Ο αναγνώστης έρχεται σε επαφή με το έργο και τις απόψεις κορυφαίων διανοητών, αλλά το βιβλίο δεν είναι απλό εγχειρίδιο. Λειτουργεί ως καλή εισαγωγή για όποιον θελήσει στη συνέχεια να αποκτήσει ευρύτερη γνώση των απόψεων των φιλοσόφων της αρχαιότητας, των χριστιανών σχολαστικών, των θεωρητικών του Διαφωτισμού του Δαρβίνου, του Φρόιντ και πολλών άλλων.

Sebastiao salgado
(σε συνεργασία με την isabelle francq)
Από τη γη μου στη Γη
Μετάφραση Κατερίνα Σχινά.
Εκδόσεις Στερέωμα,
σελ. 176, τιμή 15 ευρώ

Ο βραζιλιάνος Σεμπαστιάο Σαλγάδο ανήκει στους κορυφαίους φωτορεπόρτερ παγκοσμίως. Εχοντας αφιερώσει τη ζωή του στην προσπάθεια για την προστασία του πλανήτη πραγματοποίησε πολλά ρεπορτάζ που τα συνόδευσε με τις έξοχες φωτογραφίες του, τεκμήρια της αγάπης του για τη φύση, το περιβάλλον και τη φωτογραφία. Το βιβλίο είναι μαρτυρία της πορείας του στον κόσμο και της περιπέτειάς του από τη Βραζιλία ως το Παρίσι. Το μήνυμά του είναι σαφές: πατρίδα μας είναι η Γη στο σύνολό της που κινδυνεύει και οφείλουμε να την προστατέψουμε πριν να είναι πολύ αργά.

Ατούλ Γκαουάντε
Εμείς οι θνητοί
Μετάφραση Λύο Καλοβυρνάς.
Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, 2016,
σελ. 350, τιμή 18 ευρώ

Γιατρός είναι αυτός που θεραπεύει αρρώστιες και σώζει ζωές. Αλλά ο Ατούλ Γκαουάντε έγραψε αυτό το ερεθιστικό – και συγκινητικό – βιβλίο για να τονίσει πως δεν είναι μόνον αυτό. Είναι κι εκείνος που ερευνά τα ύστερα χρόνια του βίου, τα γηρατειά – τη θνητότητα επομένως. Πώς μπορεί κανείς να ζήσει ήρεμος τα τελευταία χρόνια της ζωής του, ποια είναι επί του προκειμένου η συμβολή της γηριατρικής, και επομένως πώς μπορεί ο υπερήλικος να σταθεί ήρεμος απέναντι στο έσχατο γεγονός, την έξοδο από τον κόσμο, χωρίς να παραιτηθεί από την αγάπη για τη ζωή.