Κείμενα και φωτογραφικό υλικό που καλύπτει ολόκληρη τη ζωή του ποιητή του Ταΰγετου
ΝΙΚΗΦΟΡΟΣ ΒΡΕΤΤΑΚΟΣ
Στης μνήμης το διάστημα
Εκδόσεις Ποταμός, 2012,
σελ. 208, τιμή 25 ευρώ
«Και η Ελλάδα τώρα, σαν ένα μακρινό φεγγάρι από κιμωλία / φέγγει αμυδρά στης μνήμης το διάστημα». Αυτό το ωραίο δίστιχο έγινε ο τίτλος μιας συλλογικής έκδοσης για τον ποιητή Νικηφόρο Βρεττάκο. Τη χρονιά που φεύγει γιορτάσαμε τα 100 χρόνια από τη γέννησή του. Ηταν μια αφορμή να ξαναθυμηθούμε έναν καλό ποιητή ο οποίος άδικα παραμερίστηκε από τη γρηγοράδα της εποχής. Στον συλλογικό αυτόν τόμο, του οποίου τα κείμενα επιμελήθηκε ο Δημήτρης Παπακώστας και την εικονογράφηση ο γιος του ποιητή Κώστας Βρεττάκος, συμμετέχουν και γράφουν ο Θανάσης Βαλτινός, ο Τίτος Πατρίκιος, ο ελληνιστής Βιντσέντσο Ρότολο, o Ντέιβιντ Κόνολι και ο Γιώργος Ανδρειωμένος. Η Γεωργία Κακούρου-Χρόνη γράφει το χρονολόγιο του ποιητή, 1912-2012. Στον τόμο περιλαμβάνονται επίσης εργογραφία και βιβλιογραφία του Ν. Βρεττάκου αλλά και πλούσιο φωτογραφικό λεύκωμα που καλύπτει ολόκληρη τη ζωή του.
Η μητρόπολη της Μικράς Ασίας
Η Σμύρνη των αρχών του αιώνα μέσα από προσεκτικά συντηρημένες φωτογραφίες. Η καθημερινή ζωή, το λιμάνι, η Καταστροφή
Σμύρνη.
Η καταστροφή μιας κοσμοπολίτικης πόλης 1900-1922
Ερευνα, επιμέλεια Μαρία Ηλιού.
Εκδόσεις Μίνωας, Μουσείο Μπενάκη, 2012,
σελ. 142, τιμή 29 ευρώ
Ενα σπουδαίο φωτογραφικό λεύκωμα που περιέχει άγνωστες φωτογραφίες από τη Σμύρνη. Βασίζεται στην ομώνυμη ταινία που σκηνοθέτησε η Μαρία Ηλιού με ιστορικό σύμβουλο τον Αλέξανδρο Κιτροέφ.
Οι φωτογραφίες, που συντηρήθηκαν προσεκτικά από τη μη κερδοσκοπική εταιρεία Πρωτέας στην Αμερική, στην Ευρώπη, στην Τουρκία και στη χώρα µας, ξεδιπλώνουν την ιστορία της Σµύρνης από τις αρχές του 20ού αιώνα.
Παρουσιάζουν την κοσμοπολίτικη ζωή των κατοίκων της, τις πολλές κοινότητες και τα έθιμά τους, τον ρόλο του λιμανιού αλλά και τις συγκλονιστικές εικόνες της Καταστροφής που ακόμη και σήμερα προκαλούν δέος.
Πολλαπλές εικόνες
ROBERT A. MCCABE
Ελλάδα – Κίνα
Εκδόσεις Πατάκη, 2012,
σελ. 168, τιμή 32 ευρώ
Η ολοκλήρωση των εργασιών συντήρησης των βυζαντινών μνημείων της Θεσσαλονίκης μετά τους σεισμούς του 1978 επέτρεψε την πλήρη και λεπτομερή φωτογράφιση και μελέτη των ψηφιδωτών. Καθώς δεν υπάρχουν σύγχρονες δημοσιεύσεις των βυζαντινών ψηφιδωτών ο τόμος αυτός καλύπτει τις ανάγκες του ειδικού αλλά και του αναγνώστη που ενδιαφέρεται για τη βυζαντινή τέχνη. Στον τόμο αυτόν παρουσιάζονται μεταξύ άλλων ο σωζόμενος ψηφιδωτός διάκοσμος της Ροτόντας, του Οσίου Δαβίδ, της Αγίας Σοφίας και των Αγίων Αποστόλων, καθώς και των βασιλικών του Αγίου Δημητρίου και της Αχειροποιήτου. Τα εντοίχια βυζαντινά ψηφιδωτά της Θεσσαλονίκης έχουν μεγάλη ιστορική αξία και αναδεικνύουν τις αισθητικές αξίες μιας πολύ ισχυρής τέχνης.
ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΜΠΑΚΙΡΤΖΗΣ,
ΧΡΥΣΑΝΘΗ ΜΑΥΡΟΠΟΥΛΟΥ-ΤΣΙΟΥΜΗ,
ΕΥΤΥΧΙΑ ΚΟΥΡΚΟΥΤΙΔΟΥ-ΝΙΚΟΛΑΪΔΟΥ
Ψηφιδωτά της Θεσσαλονίκης 4ος – 14ος αιώνας
Εκδόσεις Καπόν, 2012,
σελ. 208, τιμή 92 ευρώ
Παραλληλισμοί της Ελλάδας με την Κίνα μέσα από τον φακό του σπουδαίου φωτογράφου Ρόμπερτ Μακ Κέιμπ. Οι φωτογραφίες εκτέθηκαν στο Μουσείο Ασιατικής Τέχνης της Κέρκυρας σε δύο ενότητες: Κίνα και Ελλάδα. Τραβηγμένες στις δεκαετίες του ’50 και του ’60, αποτυπώνουν τις αλλαγές που γίνονταν τότε στον τόπο μας. Αυτό ίσως τότε ο Μακ Κέιμπ δεν το γνώριζε. Το ένστικτό του όμως επιτακτικά αποζητούσε να αποτυπώσει με τον φακό του κάτι που έφευγε για πάντα και κάτι άλλο που ερχόταν. Πράγματι η Ελλάδα εκείνης της εποχής κρατούσε για λίγο ακόμη μέσα της όλο το πρώτο μισό του ελληνικού 20ού αιώνα. Κάτι αντίστοιχο έγινε για την Κίνα, η οποία επίσης δεν έδειχνε τότε ότι θα υφίστατο τις σημερινές αλλαγές. Το λεύκωμα λειτουργεί και ως ένα εργαλείο αναστοχασμού.
ΝΤΙΝΟΣ ΒΥΖΑΝΤΙΟΣ: 1924-2007
Εκδοση Ιδρύματος Βασίλη και Ελίζας Γουλανδρή,
2012, σελ. 400
Ενα από τα πιο ολοκληρωμένα και εμπεριστατωμένα λευκώματα της χρονιάς που μας πέρασε ήταν αυτό για τον Ντίκο Βυζάντιο, σημαντικό καλλιτέχνη της Διασποράς. Περιέχει ένα μεγάλο σύνολο έργων του, καθώς και πλούσιο αρχειακό υλικό, που καλύπτει όλες τις περιόδους της δουλειάς του, από τα πρώτα χρόνια στο Παρίσι (όπου έφθασε το 1945), την εποχή της αφαίρεσης (δεκαετίες του ’50 και του ’60) και τη μεγάλη έκθεση στο Μουσείο Galliera το 1972 ως την επιστροφή στην παραστατική ζωγραφική των τελευταίων δεκαετιών της ζωής του. Τον πρόλογο υπογράφει ο Φιλίπ Νταζέν, καθηγητής Ιστορίας της Τέχνης στο Πανεπιστήμιο της Σορβόννης και κριτικός τέχνης στην εφημερίδα «Le Monde», ενώ τα κείμενα είναι των Μισέλ Φουκό, Ευγένιου Ιονέσκο, Ζαν-Πολ Αρόν, Ζεράρ Γκασιό-Ταλαμπό κ.ά.
