Η απόβαση των Βίκινγκς

Υπάρχει χωρίς αμφιβολία μια μεγάλη «βιομηχανία» στη σύγχρονη αστυνομική λογοτεχνία. Εδρεύει στις σκανδιναβικές χώρες γενικώς αλλά το κέντρο συντονισμού της βρίσκεται στη Σουηδία. Κατά την πρώτη δεκαετία της νέας χιλιετίας οι σκανδιναβικές χώρες, που αποτέλεσαν στο δεύτερο μισό του 20^ου αιώνα υποδείγματα οικονομικής ανάπτυξης και κοινωνικής συνοχής στην Ευρώπη, ήλθαν και πάλι στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος.

Αυτή τη φορά επρόκειτο για μια ολόκληρη γενιά συγγραφέων (στα χνάρια του Χένινγκ Μάνκελ και του Χάκαν Νέσερ) που αποφάσισαν να επιφέρουν ρήγματα στις εξιδανικευμένες εικόνες των κοινωνιών τους φέρνοντας στο προσκήνιο την άλλη πλευρά (και λιγότερη γνωστή) του νομίσματος: ξενοφοβία, ρατσισμός, ναρκωτικά, σεξουαλική κακοποίηση σε βάρος των γυναικών, έγκλημα, διαφθορά, κατάχρηση εξουσίας και ακόμα (για μερικές απ’ αυτές) το φιλοναζιστικό παρελθόν τους.

Το 2009 η τρομερή επιτυχία της τριλογίας του σουηδού συγγραφέα και δημοσιογράφου Στιγκ Λάρσον «Millenium» ήλθε ως το επιστέγασμα μιας μεγάλης και σταδιακής μεταβολής στις κοινωνίες του παγκοσμιοποιημένου εγκλήματος αλλά και στην ίδια τη λογοτεχνία που μεταχειρίζεται τα στοιχεία του μυστηρίου και του νουάρ. Οι πολλές όψεις του εγκλήματος στις σκανδιναβικές χώρες εξακολουθούν να έχουν μια δυναμική τάση με μεγάλη εμπορική απήχηση και οι λογοτεχνικοί Βίκινγκς να κατακτούν τις λίστες των best sellers παγκοσμίως.

Το φθινόπωρο θα έχουμε μια απόβαση των λογοτεχνικών Βίκινγκς στις εκδόσεις «Μεταίχμιο». Την αρχή θα κάνει τον Σεπτέμβριο η Καμίλα Λέκμπεργ με το μυθιστόρημά της «Πανικός στη Φιελμπάκα». Είναι το δεύτερο της σειράς μετά την «Παγωμένη πριγκίπισσα» με πρωταγωνιστές τον ντετέκτιβ Πάτρικ Χέντστρεμ και τη συγγραφέα Ερικα, το alter ego της «σουηδέζας Αγκάθα Κρίστι». Η συγγραφέας που τοποθετεί όλες τις ιστορίες της στη Φιελμπάκα, το παραθαλάσσιο χωριό που μεγάλωσε και η ίδια 140 χιλιόμετρα βόρεια του Γέτεμποργ, έχει πουλήσει πάνω από 7.000.000 αντίτυπα σ’ όλο τον κόσμο και έχει μεταφραστεί σε 25 χώρες. Σ’ αυτό το βιβλίο, το παιχνίδι ενός παιδιού διακόπτεται όταν βρίσκει το πτώμα μιας γυναίκας στη Χαράδρα του Βασιλιά. Κάτω όμως απ’ αυτό το πτώμα υπάρχουν οι σκελετοί δύο ακόμα γυναικών που αγνοούνταν από τα τέλη της δεκαετίας του 1970 πράγμα που μπερδεύει ακόμα περισσότερο το κουβάρι του μυστηρίου.

Η Όσα Λάρσον, που θεωρείται η βασίλισσα της σκανδιναβικής αστυνομικής λογοτεχνίας, καταφθάνει στα ελληνικά τον Νοέμβρη με το πρώτο, από μια σειρά τεσσάρων βιβλίων (έξι θα γράψει συνολικά), με τον τίτλο «Ηλιακή καταιγίδα». Σε όλα πρωταγωνιστεί μια νεαρή δικηγόρος, η Ρεμπέκα Μάρτινσον, που στο συγκεκριμένο βιβλίο βοηθά την ετοιμόγεννη αστυνομικό Άννα- Μαρία Μέλα να λύσει μια σατανική πλεκτάνη στην κωμόπολη Κιρούνα, στον παγωμένο βορά της Σουηδίας: ο χαρισματικός ιεροκήρυκας Βίκτορ Στρόντγκαρντ κείτεται δολοφονημένος άγρια έξω απ’ την εκκλησία που ο ίδιος έχτισε. Ο δράστης του εγκλήματος είναι απρόβλεπτος, με αξεδιάλυτα κίνητρα, και φυσικά επικίνδυνος.

Ο «νέος Στιγκ Λάρσον» είναι απ’ τη Νορβηγία και λέγεται Τζο Νέσμπο. Οι έλληνες αναγνώστες τον γνώρισαν απ’ τον «Κοκκινολαίμη» (Ορφέας, 2008) και τον έμαθαν για τα καλά με το «Νέμεσις» που κυκλοφορεί εδώ και λίγο καιρό απ’ τις εκδόσεις «Μεταίχμιο». Στο μυθιστόρημά του «Το αστέρι του διαβόλου» που θα κυκλοφορήσει τον Οκτώβριο, πρωταγωνιστής είναι προφανώς ο μοναχικός καβαλάρης του Όσλο, ο καλτ ντετέκτιβ Χάρι Χόλε, ανυπόφορος και συμπαθητικός μαζί, που σπάει τα ταμεία σε 40 χώρες και έχει αγγίξει τα 9.000.000 πωλήσεις διεθνώς. Σφιχτή πλοκή, καταιγιστική δράση, ηθικά διλήμματα και σ’ αυτό το βιβλίο που ο μεθυσμένος Χόλε προσπαθεί να λύσει το γρίφο πέντε δολοφονιών, με θύματα γυναίκες και το σχήμα του αστεριού να παίζει καθοριστικό ρόλο. Μαζί του ο συνάδελφος και προσωπικός του εχθρός Τομ Βόλερ για τον οποίο ο Χόλε υποψιάζεται ότι είναι μπλεγμένος σε ένα σωρό βρωμιές.

Ο Ντένις Λιχέιν, δημιουργός των best seller «Σκοτεινό ποτάμι» και «Το νησί των καταραμένων» που μεταφέρθηκαν με επιτυχία στον κινηματογράφο, επιστρέφει στις εκδόσεις «Κέδρος» με το «Ένα μίλι δρόμος στο σεληνόφωτο», μια ιστορία ακεραιότητας και εκδίκησης στη σημερινή Βοστώνη. Οι ιδιωτικοί ντετέκτιβ Πάτρικ Κένζι και Άντζι Τζενάρο, ήρωες και σε προηγούμενα βιβλία του συγγραφέα, ψάχνουν ένα εξαφανισμένο κορίτσι και έτσι μπλέκονται σ’ ένα κύκλωμα εγκληματιών και εμπόρων ναρκωτικών με επικεφαλής ένα αφεντικό χωρίς αναστολές. Ένα βιβλίο για το πόσο δύσκολο είναι να είσαι τίμιος σ’ έναν διεφθαρμένο κόσμο.

Απ’ τις ίδιες εκδόσεις αναμένεται και το πρώτο βιβλίο στα ελληνικά του σκωτσέζου Πίτερ Μέι με τίτλο «Οι κυνηγοί των Χάιλαντς» που είναι και το πρώτο μέρος της τριλογίας The Lewis Trilogy. Ο επιθεωρητής Φιν Μακλίοτ φτάνει στη γενέτειρά του, το ανεμοδαρμένο νησί Λιούις της Σκωτίας, για να διερευνήσει τις κρυφές πτυχές ενός φόνου. Εκεί βρίσκει παλιούς γνωστούς που μιλούν τη γαελική γλώσσα, εξακολουθούν να θερμαίνονται με τύρφη και να τηρούν το τελετουργικό του χριστιανικού Σαββάτου. Υπάρχει όμως ένα μυστικό δεκαοκτώ χρόνων που τους συνδέει και τους βαραίνει όλους. Ένα θρίλερ ψυχολογικών παιχνιδιών και παραπλάνησης που υπόσχεται σασπένς μέχρι την τελευταία γραμμή.

Οι «Νουάρ ιστορίες, τόμος δεύτερος» του Ρέιμοντ Τσάντλερ, πάντα στον «Κέδρο», ανήκουν στην περίοδο που ο αμερικανός στυλίστας έγραφε νουάρ διηγήματα σε περιοδικά, όπως το φημισμένο Black Mask. Καλοί και κακοί αστυνομικοί, πληροφοριοδότες και εκτελεστές, διεφθαρμένοι πολιτικοί, μοιραίες ξανθιές και κοκκινομάλλες, έγκλημα, σεξ, τζόγος και αλκοόλ φτιάχνουν την ατμόσφαιρα απ’ την οποία ξεπήδησε ο Φίλιπ Μάρλοου.

Οι εκδόσεις «Πόλις» θα μας συστήσουν τον βρετανό Τζον Χάρβεϊ που έχει αφιερώσει μια σειρά αστυνομικών μυθιστορημάτων στο Νότινγκαμ, μια πόλη που έχει έναν από τους υψηλότερους δείκτες εγκληματικότητας στη Βρετανία. Κεντρικός πρωταγωνιστής είναι ο επιθεωρητής Τσάρλι Ρέζνικ, πολωνικής καταγωγής και φανατικός φίλος της τζαζ μουσικής. Η «Εύκολη λεία» είναι ένα βιβλίο για τη σεξουαλική και ψυχολογική κακοποίηση που κανένα παιδί δε μπορεί να ξεπεράσει.

Απ’ τις εκδόσεις «Άγρα» περιμένουμε στα ελληνικά δυο νέα βιβλία αγαπημένων συγγραφέων, της Πατρίτσια Χάισμιθ και του Ζορζ Σιμενόν: τις «Ιστορίες φυσικών και αφύσικων καταστροφών» και «Το χιόνι ήταν βρόμικο» αντίστοιχα.

Τέλος, με αφορμή τη συμπλήρωση εβδομήντα πέντε χρόνων από τον θάνατο του μάστορα του φανταστικού τρόμου Χ.Φ. Λάβκραφτ, εκδίδονται απ’ τις εκδόσεις «Οξύ» για πρώτη φορά συγκεντρωμένα και χωρίς περικοπές τα δεκατέσσερα διηγήματά του που συνθέτουν τη «Μυθολογία Κθούλου».