Συμμετέχοντας στα εκατό χρόνια από τον θάνατο του κορυφαίου μας πεζογράφου Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη η ΕΣΗΕΑ εξέδωσε ένα πρωτότυπο βιβλίο-ανθολογία. Οχι κατά τα τετριμμένα, συλλέγοντας δηλαδή κάποια από τα όσα έχουν γράψει κατά καιρούς διάφοροι μελετητές για τον συγγραφέα αλλά επιλέγοντας κείμενα που δείχνουν πώς η επίδρασή του αποτυπώθηκε στο έργο των νεώτερων λογοτεχνών, ποιητών και πεζογράφων.
Ο Παπαδιαμάντης πέρασε μια ολόκληρη ζωή εργαζόμενος στον Τύπο, όπου είναι κατατεθειμένο το σύνολο του έργου του. Αποτελεί το κατ’ εξοχήν παράδειγμα για μας που αποδεικνύει τη στενή σχέση ανάμεσα στη δημοσιογραφία και τη λογοτεχνία. Η νεώτερη ελληνική πεζογραφία γεννήθηκε και ωρίμασε μέσα στις εφημερίδες πριν αναπτυχθούν στη χώρα μας οργανωμένοι εκδοτικοί οίκοι. Το κοινό των εφημερίδων ήταν κι εξακολουθεί να είναι το κοινό των βιβλίων. Και το έργο του Παπαδιαμάντη αποδεικνύει τον κατά πολύ μεταγενέστερο ορισμό του Εζρα Πάουντ ότι «η λογοτεχνία είναι ειδήσεις που παραμένουν ειδήσεις».
Η ανθολογία που κατάρτισε και επιμελήθηκε με αγάπη αλλά και ιδιαίτερη φροντίδα ο ποιητής, πεζογράφος και δημοσιογράφος Ηλίας Γκρης δεν είναι απλή δειγματοληψία. Ο αναγνώστης εντυπωσιάζεται από το πλήθος των ελλήνων λογοτεχνών που ένιωσαν την ανάγκη να αποτίσουν φόρο τιμής στον κορυφαίο Σκιαθίτη: από τον Γιώργο Σεφέρη, τον Τ.Κ. Παπατσώνη, τον Οδυσσέα Ελύτη, τον Ζήσιμο Λορεντζάτο ως τον Βασίλη Βασιλικό, τον Χριστόφορο Μηλιώνη, τον Ηλία Χ. Παπαδημητρακόπουλο αλλά και πιο νεώτερους ακόμη, όπως ο Γιώργος Ρωμανός, ο Βαγγέλης Ραπτόπουλος και άλλοι.
Η έκδοση είναι σεμνή, όπως σεμνός υπήρξε και ο Παπαδιαμάντης, αλλά κι εξαιρετικά φροντισμένη.
*Ο Παπαδιαμάντης με τα μάτια νεότερων λογοτεχνών. Ανθολόγηση-επιμέλεια Ηλίας Γκρης. Εκδοση Μορφωτικού Ιδρύματος της ΕΣΗΕΑ
