Στο τελευταίο του μυθιστόρημα ο Φίλιπ Ρoθ, ο κορυφαίος εν ζωή πεζογράφος της Αμερικής, μας αφηγείται την ιστορία του διάσημου μια εποχή ηθοποιού Σάιμον Αξλερ που στα 65 του διαπιστώνει ότι τού είναι πλέον αδύνατον να παίξει οποιονδήποτε από τους σπουδαίους ρόλους που τον έκαναν διάσημο στο παρελθόν, χωρίς να γελοιοποιηθεί. Το ταλέντο του μοιάζει να έχει στερέψει. Η κατάσταση αυτή τον βυθίζει σε ψυχική άβυσσο ενώ τον κατατρύχουν αυτοκτονικές σκέψεις. Και τότε εμφανίζεται στη ζωή του μια νέα γυναίκα, πρώην λεσβία, με την οποία συνάπτει ερωτικό δεσμό. Η σχέση όμως αυτή δεν είναι παρά ένα διάλειμμα, και ας πιστεύει ο ίδιος ότι ίσως τα καταφέρει να ξαναβρεί μέσα του τον παλιό σπουδαίο ηθοποιό, να ξαναρχίσει τη ζωή του, να γίνει μάλιστα και πατέρας. Αλλά κανένας ρόλος δεν υπάρχει πλέον για αυτόν εκτός από εκείνον του ξοφλημένου ηθοποιού και του τελειωμένου ανθρώπου. Ρόλος μοιραίος- ωστόσο δεν υπάρχει άλλος όταν η ζωή τού ανθρώπου αδειάζει από το νόημά της.
Η Ταπείνωση έρχεται να προστεθεί στα, ας πούμε, «μαύρα» μυθιστορήματα του Φίλιπ Ροθ της τελευταίας δεκαετίας. Σύντομο, πυκνό, σκοτεινό και βαθύ και εν τούτοις, παρά τη σκληρότητά του, βιβλίο που διαβάζεται από την πρώτη ως την τελευταία σελίδα χωρίς να σού δημιουργεί κανένα αίσθημα απώθησης.
Η Σαριτέ ήταν σκλάβα στον Αγιο Δομίνικο στα τέλη του 18ου αιώνα, αλλά δεν γνώρισε την εξοντωτική δουλειά στις σακχαροφυτείες γιατί την πούλησαν ως οικιακή σκλάβα στον πλούσιο γαιοκτήμονα Βαλμορέν. Ευτύχησε να βρει τον έρωτα στο πρόσωπο του επαναστάτη σκλάβου Γκάμπο, αλλά όταν ξεσπά η εξέγερση των σκλάβων και οι λευκοί φεύγουν για τη Νέα Ορλεάνη ακολουθεί τον αφέντη της. Οι καταστάσεις αλλάζουν και κερδίζει την ελευθερία της, αλλά οι σχέσεις ανάμεσα στους ανθρώπους, βασισμένες σε δεσμούς αίματος, παραμένουν και καθώς σκέφτεται με νηφαλιότητα αυτό τον πυκνό ιστό ανθρώπινων σχέσεων η Σαριτέ καταλήγει ότι είχε άστρο στη ζωή της.
Μια ιστορία του παρελθόντος ως σχόλιο στο παρόν αφηγείται ο Ανσγουορθ: 1914, οι τελευταίες ημέρες της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Ο Σόμερβιλ, βρετανός αρχαιολόγος, επικεφαλής ανασκαφών στη Μεσοποταμία, στην περιοχή του σημερινού Ιράκ, παρακολουθεί με αγωνία την κατασκευή της σιδηροδρομικής γραμμής της Βαγδάτης που απειλεί να καταστρέψει τα ευρήματά του και μαζί τις δολοπλοκίες και τις ραδιουργίες των εθνών της Δύσης προκειμένου να εξασφαλίσουν ένα κομμάτι της Μεσοποταμίας και να προσεταιρισθούν τα πλούσια κοιτάσματα πετρελαίου στην περιοχή.
Ο Γουάιτ προσφέρει ένα μυθιστόρημα που φλερτάρει με τη μυθιστορηματική βιογραφία για τον αμερικανό λογοτέχνη Στίβεν Κρέιν ο οποίος πεθαίνει από φυματίωση στο Σάσεξ της Αγγλίας όπου έχει αποσυρθεί με τη σύζυγό του Κόρα προκειμένου να αποφύγει τα σχόλια για το παρελθόν της, ως ιδιοκτήτριας του πορνείου «Ηotel de Dream» στη Φλόριδα. Εκεί, και ενώ οι ημέρες του είναι μετρημένες, υπαγορεύει την ιστορία ενός αγοριού που πορνεύεται και του οικογενειάρχη που για χάρη του καταστρέφει τη ζωή του, σε ένα τολμηρό μυθιστόρημα όπου η έλξη του προς τον υπόκοσμο και τις φτωχογειτονιές της Νέας Υόρκης συγκερνάται με τα αισθήματά του για την αφοσιωμένη του σύζυγο. Από το Μπουένος Αϊρες στο Μανχάταν
Μια κοσμοχαλασιά ανατρέπει τη ζωή της Μαρίας Βαλντές Νέιλαν στο Μπουένος Αϊρες.Οι υπολογιστές αντικαθίστανται από γραφομηχανές, οι εκπομπές στην τηλεόραση μειώνονται,τα τρόφιμα λιγοστεύουν,στο κέντρο γίνονται διαδηλώσεις και επεισόδια, το ηλεκτρικό κόβεται, τα κτίρια καταρρέουν,οι άνθρωποι οχυρώνονται σε όσα απομένουν όρθια, ο αγαπημένος της εξαφανίζεται και εκείνη από γραμματέας καταλήγει νοσοκόμα και πόρνη για να επιβιώσει.Δραπετεύει από την πόλη, συλλαμβάνεται αιχμάλωτη από ιθαγενείς προκολομβιανής φυλής και επιστρέφει αργότερα σε μια πόλη ρημαγμένη, όπου ο πολιτισμός έχει σβήσει και βασιλεύει η βαρβαρότητα.Ενα αλληγορικό πολιτικό μυθιστόρημα για την οικονομική,πολιτική και κοινωνική κρίση της Αργεντινής από έναν νέο,πολλά υποσχόμενο λατινοαμερικανό συγγραφέα.
Η Μαριλού, ο Αλμπέρ,ο Τομ και η Πριντάνς είναι τέσσερις άγνωστοι που ζουν στο Παρίσι. Ενας σκύλος,ένα μακαρόν,μια αποτυχημένη απόπειρα αυτοκτονίας και μια έκρηξη σε ένα κτίριο γραφείων θα τους ενώσουν σε ένα νοσοκομείο και η ζωή τους θα αλλάξει.Ενα τρυφερό και διασκεδαστικό «Παρά πέντε» με γαλλική υπογραφή για το τυχαίο και τα παιχνίδια της μοίρας με πολλές παραπομπές στις ταινίες «Αμελί» και «Μανόλια».
Ο εννιάχρονος αλγερινός Γιουνές έπειτα από την οικονομική καταστροφή της οικογένειάς του μεγαλώνει με τον θείο του στην κοινότητα των αποικιοκρατών,μαζί με τους Ευρωπαίους που τον αποκαλούν πλέον Ιωνά.Οταν όμως η Αλγερία ξεσηκώνεται,ζητώντας την ανεξαρτησία της,οι διαφορές καταγωγής που ποτέ δεν είχαν εξαλειφθεί βγαίνουν στην επιφάνεια και μαζί με τον ανεκπλήρωτο έρωτα του Γιουνές για τη Γαλλίδα Εμιλί θα οδηγήσουν τον ίδιο σε προσωπικά και κοινωνικά διλήμματα.Από τον αλγερινής καταγωγής Μοχάμεντ Μολεσεχούλ, πρώην στρατιωτικό, ο οποίος για λόγους ασφαλείας κρυβόταν επί χρόνια,πίσω από το γυναικείο ψευδώνυμο.
Τον Αύγουστο του 1909, ενώ ο Ζίγκμουντ Φρόιντ με τον Καρλ Γιουνγκ και τον ούγγρο ψυ χαναλυτή Σάντορ Φερέντζι ταξιδεύουν στην Αμερική για σειρά διαλέξεων,ο Ογκαστ Κόρντα, πλούσιος και διάσημος αρχιτέκτονας, βρίσκεται δολοφονημένος στο σπίτι του στη Νέα Υόρκη. Η κόρη του,η μόνη μάρτυς του φόνου,πάσχει από αμνησία για τα γεγονότα.Οταν ο Φρόιντ
φθάνει στο Μανχάταν καλείται να αναλάβει τη θεραπεία της προκειμένου να βοηθήσει την αστυνομία στη διαλεύκανση του φόνου.Καθώς όμως οι φόνοι διαδέχονται ο ένας τον άλλον,ο διάσημος ψυχαναλυτής καταλήγει ως ένας άλλος Σέρλοκ Χολμς,που αναζητεί τον δολοφόνο ανάμεσα στους συναρπαστικούς ουρανοξύστες της Νέας Υόρκης.
Ενα ταξί ξεφεύγει από την πορεία του και ανατρέπεται. Οι δύο εραστές που μεταφέρει σκοτώνονται ακαριαία. Ο οδηγός ισχυρίζεται ότι έχασε τον έλεγχο του οχήματος καθώς του απέσπασε την προσοχή το ζευγάρι
που προσπαθούσε να φιληθεί. Ενα ασυνήθιστο ατύχημα. Τι το προκάλεσε τελικά; Οι μυστικές υπηρεσίες της Αλβανίας και της Σερβίας παρακολουθούσαν το ζευγάρι για πολιτικούς λόγους. Μήπως το ατύχημα ήταν δολοφονία; Το Ινστιτούτο Τροχαίας της Ευρώπης ερευνά την υπόθεση χωρίς επιτυχία. Ωσπου ένας ερευνητής αποφασίζει να ανασυνθέσει τη ζωή του ζευγαριού τις τελευταίες σαράντα εβδομάδες της ζωής του, αναζητώντας τη λύση του μυστηρίου αλλά και το μυστικό πάντρεμα του έρωτα με τον θάνατο.
Ο Κέβιν, ένα δεκαεξάχρονο αγόρι, δολοφονεί επτά συμμαθητές του, έναν υπάλληλο της σχολικής καντίνας και μια δημοφιλή καθηγήτριά του. Δύο χρόνια αργότερα η μητέρα του Ιβα, σε μια σειρά εξομολογητικές επιστολές που απευθύνονται στον χαμένο σύζυγό της Φράνκλιν, αναλύει με ειλικρίνεια τον γάμο, την καριέρα, την οικογένειά της, τη σχέση της με τα παιδιά της και το φονικό ξέσπασμα του γιου της. Γεννιέται κανείς εγκληματίας ή γίνεται; Και ποια είναι η συμβολή του περιβάλλοντος; Το βιβλίο είχε μεγάλη απήχηση, ειδικά μετά την πύκνωση πυροβολισμών σε σχολεία, με πρώτη τη σφαγή στο Λύκειο Κολουμπάιν στο Ντένβερ του Κολοράντο το 1999.
Τα graphic novels που συνδυάζουν την εικονογράφηση με την αφηγηματική μυθιστορηματική πλοκή σε ένα εκτενές βιβλίοκόμικ γίνονται ολοένα και πιο δημοφιλή. Στο βραβευμένο με Εisner εικονογραφημένο μυθιστόρημά του ο Αλεξ Ρόμπινσον παρατηρεί με οξυδέρκεια ένα πλήθος ηρώων, ανάμεσα στους οποίους τρεις κομίστες, ένας υπάλληλος βιβλιοπωλείου, ένας καθηγητής Ιστορίας και μια δημοσιογράφος, και αφηγείται με χιούμορ και γλυκόπικρη διάθεση τις αγωνίες, τις δυσκολίες στη δουλειά και στον έρωτα, την αναζήτηση της αγάπης και τη ματαίωση, τις σκέψεις τους για τις προσωπικές σχέσεις τους, τους διαλόγους τους και στιγμιότυπα από την καθημερινή τους ζωή.
Η ιστορία σαν παραμύθι, το παραμύθι σαν ιστορία. Νεαρός Ρώσος αιχμαλωτίζεται από τον οθωμανικό στρατό στις αρχές του 19ου αιώνα. Θα ζήσει έκτοτε στην Κωνσταντινούπολη, πρώτα ως σκλάβος, στη συνέχεια θα αλλάξει θρήσκευμα και θα γίνει μουσουλμάνος, θα αποκτήσει την ελευθερία του και σιγά σιγά θα γνωρίσει τον κόσμο των γενιτσάρων, τον στρατιωτικό, ηθικό και κοινωνικό τους κώδικα και σε πρώτο πρόσωπο θα μας αφηγηθεί το πώς αυτό το επί τέσσερις αιώνες επίλεκτο σώμα του οθωμανικού στρατού και
καμάρι των σουλτάνων παρήκμασε ηθικά με αποτέλεσμα στο τέλος να σφαγιαστεί κατ΄ εντολήν της Υψηλής Πύλης.
Ρουμανία 1945. Οταν ο 17χρονος Γερμανός Λέοπολντ Αουμπεργκ από την Τρανσυλβανία εκτοπίζεται σε σοβιετικό στρατόπεδο καταναγκαστικής εργασίας για πέντε χρόνια αποδέχεται με ανακούφιση αυτή τη διέξοδο από τους περιορισμούς της κωμόπολης, όπου ζει. Η απάνθρωπη πραγματικότητα του στρατοπέδου, όμως, οι ταπεινωτικές συνθήκες εργασίας, η πείνα, η εξευτελιστική καθημερινή μάχη για την επιβίωση θα τον σημαδέψουν για την υπόλοιπη ζωή του. Η βραβευμένη με το εφετινό Νομπέλ Λογοτεχνίας γερμανορουμάνα συγγραφέας προσφέρει ένα μυθιστόρημα για την ανελευθερία των καταπιεστικών καθεστώτων και την επίδρασή της στο άτομο, βασισμένο σε σημειώσεις του πραγματικού πρωταγωνιστή της ιστορίας και γραμμένο συναρπαστικά με τους τρόπους της ποίησης.
Κρεμόνα Ιταλίας, 1680. Αξιωματούχος της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας επισκέπτεται τον φημισμένο κατασκευαστή βιολιών Αντόνιους Στραντιβάριους και του παραγγέλλει δώδεκα έγχορδα όργανα. Τρεις αιώνες αργότερα οι αρχές αναζητούν τη σύνδεση της παραγγελίας εκείνης με τη δολοφονία έλληνα εφοπλιστή στη Μαδρίτη και με μια περίεργη διάρρηξη στη Γενεύη, σε ένα μυθιστόρημα με έντονη δράση και διαρκείς ανατροπές όπου συνδυάζονται ιστορία, θεολογία και μουσική.
Από τα καλύτερα μυθιστορήματα του Λε Κλεζιό, ο οποίος τιμήθηκε πρόπερσι με το Βραβείο Νομπέλ. Βρισκόμαστε στο 1943, σε ένα χωριό της Νότιας Γαλλίας. Μια εβραιοπούλα, η έφηβος Εσθήρ, αρχίζει να συνειδητοποιεί τι σημαίνει να είσαι διωκόμενος και εβραίος. Οταν μετά τον πόλεμο φτάνει μαζί με τη μητέρα της στο νεοσύστατο κράτος του Ισραήλ συναντά φευγαλέα την Παλαιστίνια Νετζμά που αναγκάζεται και αυτή να εγκαταλείψει τον τόπο της. Δύο διαφορετικοί φαινομενικά κόσμοι αλλά κοινή η μοίρα της εξορίας και για τα δύο κορίτσια. Ποιητική γραφή, έντονα αισθήματα, αριστοτεχνική αφήγηση.
Επιλογή από τα καλύτερα διηγήματα ενός εκ των κορυφαίων μεταπολεμικών πεζογράφων της Ευρώπης. Ευρηματικά, ατμοσφαιρικά, γοητευτικά, το ένα καλύτερο από το άλλο. Ωστόσο ξεχωρίζει το διήγημα που δίνει και τον τίτλο στη συλλογή, το οποίο θυμίζει δύο μεγάλους εκπροσώπους του είδους: τον Εντγκαρ Αλαν Πόου και τον Χόρχε Λουίς Μπόρχες. Πίσω από τον Καλβίνομυθιστοριογράφο υπάρχει ο εξαίρετος διηγηματογράφος που καταφέρνει με ασύγκριτη τέχνη να δίνει φανταστικές και μεταφυσικές προεκτάσεις σε περιστατικά της καθημερινότητας, καθιστώντας τα εκφράσεις του καθολικού.
Τρεις πεζογράφοι πρώτης γραμμής
Μυθιστόρημα ενός από τους κορυφαίους στυλίστες που μέσα από την ιστορία ενός ετοιμοθάνατου αναλύει το δράμα και την κατάπτωση της οικογένειάς του που βρίσκεται στο προσκέφαλό του αυτές τις τελευταίες στιγμές: την αλκοολική γυναίκα του,τον κατατονικό και ηττοπαθή γιο του,τη «σαλεμένη» κόρη του.Το παρελθόν του ετοιμοθάνατου βαραίνει στο καταθλιπτικό «παρών» των επιζώντων οι οποίοι βρίσκονται αντιμέτωποι με τον εαυτό τους,τις περιπέτειές τους και τους «αόρατους κόσμους» που ορίζουν τη μοίρα τους. Βιβλίο υψηλής ποιητικής φόρτισης για τη ματαιότητα των ανθρωπίνων και για τη θνητότητα.
Ωσπου να δουν το φως της δημοσιότητας τα θρυλούμενα ανέκδοτα έργα του Σάλιντζερ θα πρέπει να αρκεστούμε σε όσα εκδόθηκαν όσο ζούσε.Ανάμεσά τους ανήκουν και οι δύο αυτές νουβέλες, πολύ λιγότερο γνωστές από τον Φύλακα στη σίκαλη,που όμως ο ίδιος τις θεωρούσε πως ήταν ό,τι καλύτερο είχε γράψει.Αμεσότητα,εξαίρετη χρήση του καθημερινού ιδιώματος,ζωντανοί και οικείοι χαρακτήρες και,μαζί με αυτά,τα γνωρίσματα της αφηγηματικής τεχνικής του Σάλιντζερ: παρατηρητικότητα,λιτότητα,εξαίρετη γνώση τού τι προηγείται και τι έπεται.Και βέβαια κατανόηση για τα ανθρώπινα,τα φαινομενικά «μικρά»,τα οποία ωστόσο καθορίζουν τη ζωή μας.
Ενας από τους κορυφαίους συγγραφείς της γερμανόφωνης λογοτεχνίας αρχίζει να γίνεται γνωστός στη χώρα μας.Ο Ζέμπαλντ έγραψε ένα βιβλίο πολυπρισματικό,φωτεινό και σκοτεινό,λυρικό και δραματικό ταυτοχρόνως.Ενα εξπρεσιονιστικό πολύπτυχο για τα παιδικά του χρόνια,για τη γοητεία και τη μελαγχολία των αναμνήσεων, για το πώς συνειδητοποιείς μέσα από το αίσθημα του ιλίγγου που σού προκαλεί η ζωή και το βίωμα του χρόνου το πεπερασμένο της ύπαρξης και το ανίατο των αισθημάτων,τα οποία σε σημαδεύουν ακόμη και αν η ρίζα τους βρίσκεται στο μακρινό παρελθόν.
