Ο Ρόμπερτ Γκρέιβς είχε πει ότι ο Χριστός υπήρξε ο τελευταίος των εβραίων προφητών και μεγάλος ποιητής. Ο Πάπας Βενέδικτος ΙΣτ’ με το έργο του Ο Ιησούς από τη Ναζαρέτ θέλησε, όπως γράφει στον πρόλογό του, «να παρουσιάσει τον Ιησού των Ευαγγελίων ως τον αυθεντικό, τον ιστορικό Ιησού, με την κυριολεκτική σημασία της λέξης». Η ελληνική έκδοση του βιβλίου (του πρώτου τόμου, όπως πληροφορούμαστε στον πρόλογο), έργου ενός εκ των κορυφαίων θεολόγων, συνοδεύεται από χαιρετιστήριο μήνυμα του Οικουμενικού Πατριάρχου κ.κ. Βαρθολομαίου, ο οποίος τονίζει ανάμεσα στα άλλα: «Είναι ολοφάνερον ότι το πρόσωπον του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού είναι το κεντρικόν πρόσωπον της Χριστιανοσύνης και ότι αι περί αυτού διάφοροι αντιλήψεις έχουν προκαλέσει τας πλείστας των ενδοχριστιανικών διωγμών και διαιρέσεων». Και ακόμη: «Ευχόμεθα δε όπως ίδωμεν τας εν αυτώ απόψεις προσεγγιζούσας και τας τοιαύτας της Ορθοδόξου ημών Εκκλησίας, ώστε ούτω να διευκολυνθεί ο μεταξύ των δύο Εκκλησιών ημών Θεολογικός Διάλογος και να διαφανή ελπίς οριστικής εξαλείψεως τής από αιώνων διαιρέσεως, η οποία υφίσταται ατυχώς μέχρι σήμερον, και αι δύο εκκλησίαι και οι πιστοί αυτών να ενωθούν».
Το βιβλίο τού Πάπα είναι ένα εξαιρετικά υψηλού επιπέδου φιλοσοφικό και θεολογικό κείμενο, στο οποίο η μορφή του Χριστού αναδεικνύεται μέσα από τη σε βάθος ανάλυση κυρίως τής επί του Ορους Ομιλίας, της Κυριακής Προσευχής και του Κατά Ιωάννην Ευαγγελίου, του ποιητικότερου, μαζί με την Αποκάλυψη, κειμένου της Καινής Διαθήκης. Το 8ο κεφάλαιο, λ.χ., Οι μαγικές εικόνες του Ιωάννη, πέραν τού ότι αποτελεί σπουδή για σεμινάριο, είναι από τα ποιητικότερα και τα γοητευτικότερα, με ποικίλες φιλοσοφικές προεκτάσεις. Το εύρος του, οντολογικό και κοσμολογικό ταυτοχρόνως, καλύπτει τέσσερις μεγάλες εικόνες τού Ιωάννη, του αγαπημένου μαθητή του Χριστού αλλά και ως συγγραφέα τού καλύτερου από τους τέσσερις Ευαγγελιστές. Οι εικόνες αυτές είναι Το ύδωρ, Η άμπελος και ο Οίνος, Ο άρτος, και Ο ποιμήν. Αναλύοντας και ερμηνεύοντάς τες ο Βενέδικτος ΙΣτ’ καθορίζει το είδος τής ιστορικότητας που περιέχεται στο τέταρτο ευαγγέλιο (ιστορικότητας αξεδιάλυτης με την πίστη, όπως άλλωστε θα περίμενε κάποιος από τον προκαθήμενο της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας, ή καθώς γράφει πολύ ωραία ο ίδιος «της προσωπικής ανάμνησης με την ιστορική πραγματικότητα»). Προκαλεί, θα έλεγε κανείς, τον αναγνώστη να το διαβάσει παράλληλα με το δοκίμιο Δύο δείπνα τού Τζορτζ Στάινερ (από το έργο του Αξόδευτα πάθη), όπου ο τελευταίος προβαίνει σε συναρπαστική συγκριτική ανάγνωση του Κατά Ιωάννην Ευαγγελίου – σε ό,τι αφορά ειδικότερα τον Μυστικό Δείπνο – και του πλατωνικού Συμποσίου.
Πέραν όμως του θεολογικού ενδιαφέροντος, το βιβλίο τού Πάπα αποτελεί σημαντική συμβολή στη μελέτη τής ποιητικής του χριστιανισμού, αγγίζει δηλαδή και άλλα πεδία.
Νερό, πηγή, ποταμός
Απόσπασμα από το 8ο κεφάλαιο, που αποδεικνύει τη στοχαστική αλλά και την αφηγηματική δεινότητα του Βενέδικτου ΙΣτ’.
«Το νερό είναι πρωταρχικό στοιχείο της ανθρώπινης ζωής και κατά συνέπεια ένα αρχέγονο σύμβολό της. Το συναντά ο άνθρωπος σε διαφορετικές μορφές και με διαφορετική έννοια. Είναι κατά πρώτον η πηγή, το φρέσκο νερό το οποίο αναβλύζει από τα έγκατα της Γης. Η πηγή είναι αφετηρία, αρχή με τη δική της πεντακάθαρη και ανεκμετάλλευτη καθαρότητα. Ετσι εμφανίζεται η πηγή ως ιδιαίτερο δημιουργικό στοιχείο, καθώς και ως σύμβολο της γονιμότητας και της μητρότητας. Σε δεύτερη θέση έρχεται ο ποταμός. Τα μεγάλα ποτάμια – ο Νείλος, ο Ευφράτης και ο Τίγρης – είναι για τις μεγάλες εκτάσεις που περιβάλλουν τον Ισραήλ η μεγάλη θεϊκή ζωοδόχος πηγή. Στον Ισραήλ ο Ιορδάνης είναι που παρέχει στη χώρα τη ζωή. Κατά τη Βάπτιση του Ιησού συνειδητοποιήσαμε εξάλλου ότι η συμβολική του ποταμού κρύβει μία ακόμη πτυχή: Με το βάθος του συμβολίζει τον κίνδυνο. Η κατάδυση στο βάθος του μπορεί να σημαίνει την κάθοδο στον θάνατο και η ανάδυση την αναγέννηση. Τελικά παρουσιάζεται η θάλασσα ως μια θαυμαστή και καταπληκτική στη μεγαλοσύνη της δύναμη, η οποία όμως προξενεί φόβο, καθ’ ότι είναι ο αντίποδας της γης, που αποτελεί τον ζωτικό χώρο του ανθρώπου. Ο Δημιουργός έχει χαράξει στη θάλασσα τα όριά της, τα οποία δεν επιτρέπεται να προσπερνά. Δεν της επιτρέπεται να κατακλύσει τη γη. Η διάβαση της Ερυθράς Θάλασσας είχε γίνει στον Ισραήλ κατ’ εξοχήν σύμβολο της σωτηρίας, αλλά υποδεικνύει συγχρόνως την απειλή η οποία κατέστρεψε τους Αιγυπτίους. Με τη χριστιανική θεώρηση της διάβασης ως προτύπωσης του Βαπτίσματος έρχεται στο προσκήνιο η διάσταση της θάλασσας που συμβολίζει τον θάνατο: Συνιστά εικονική δήλωση του μυστηρίου του Σταυρού. Για να αναγεννηθεί ο άνθρωπος πρέπει πρώτα να εισέλθει μαζί με τον Χριστό στην Ερυθρά Θάλασσα, να κατεβεί μαζί του στον θάνατο και να φθάσει έπειτα μαζί με τον Αναστάντα στη ζωή».
