«Εχουμε γόνο, καλαμάρι και μαρίδα», λέει ο εστιάτορας περήφανος και μάλιστα το γράφει και στον κατάλογο. Ξερογλείφεται η παρέα και παραγγέλνει. Το ότι είναι παράνομη η αλίευση γόνου δεν φαίνεται να ενοχλεί κανέναν. Να ικανοποιήσουμε τη λαιμαργία μας με οποιοδήποτε κόστος.
Μπορεί στο τραπέζι να ακουστεί καμιά αδύναμη φωνούλα πως «δεν είναι σωστό αυτό, αλλά πάει, τώρα ψαρεύτηκαν τα ψαράκια τι να κάνουμε;». Και εκεί τελειώνει η όποια αντίδρασή μας. Ερχεται η πιατέλα με τον τηγανισμένο γόνο και ένα πέπλο αδιαφορίας για την καταστροφή που συντελείται σκεπάζει τους πάντες. Το γαστρονομικό έγκλημα γίνεται μπροστά στα μάτια μας και όποιοι αντιδρούν «σταμπάρονται» ως γραφικοί και αντιμετωπίζουν ειρωνικά βλέμματα και σχόλια.
Αναρωτιόμουν κάποτε γιατί η λαιμαργία θεωρείται θανάσιμο αμάρτημα. Τώρα το κατάλαβα. Γιατί δεν φταίνε μόνον οι ψαράδες και ο εστιάτορας που ψαρεύουν και μαγειρεύουν γόνο. Φταίνε και οι καταναλωτές. Που δεν αρνούνται τέτοια εδέσματα προκειμένου να κορέσουν την βουλιμική τους όρεξη. Κανέναν δεν φαίνεται να ανησυχεί το γεγονός πως άμα εξαφανιστεί ο γόνος θα φτωχύνουν οι θάλασσες μας, δεν θα έχουμε ψάρια και θα αγοράζουμε ακόμη περισσότερα ψάρια Ατλαντικού που και άνοστα είναι και εξαγωγή συναλλάγματος απαιτούν.
Εν ολίγοις, φερόμαστε σαν να είμαστε άποικοι στην ίδια μας τη χώρα. Σαν να ήρθαμε από αλλού και έχουμε το δικαίωμα να εξαντλήσουμε όλο τον φυσικό πλούτο. Σαν να πρόκειται να μεταφερθούμε σε άλλη χώρα όπου θα έχουμε και πάλι το δικαίωμα να παίρνουμε χωρίς συνείδηση ότι υπάρχει γύρω μας. Αφήνοντας πίσω μας καμένη γη.
Αφού λοιπόν δεν έχουμε συνείδηση, αφού η όρεξή μας δεν έχει φρένο τι μπορεί να γίνει; Μήπως να εφαρμοστεί κανένας νόμος; Μπα…
Παρά τις συχνές προειδοποιήσεις των αρμόδιων επιστημόνων, ότι η θάλασσα οδεύει στην καταστροφή και θα «στερέψει» από ψάρια έως το 2050 αν δεν ληφθούν δραστικά μέτρα, εξακολουθούμε να μένουμε άπρακτοι.
Σύμφωνα με την τελευταία έρευνα από το Αρχιπέλαγος-Ινστιτούτο Θαλάσσιας Προστασίας, τα ιχθυαποθέματα προσεγγίζουν τα όρια της κατάρρευσης. Τα συνολικά αλιεύματα για την περίοδο Ιανουαρίου – Μαΐου 2011 εμφανίζουν μείωση της τάξης του 51% σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2010. Τα πιο συνηθισμένα είδη ψαριών που αλιεύονται στην περιοχή του ανατολικού Αιγαίου μειώνονται σε ποσοστό 60%. Η μείωση μάλιστα στα πιο εμπορικά είδη είναι ακόμα μεγαλύτερη και προσεγγίζει το 88%.
Παρ’ όλα αυτά οι μηχανότρατες στην Ελλάδα συνεχίζουν ανενόχλητες την καταστροφή του θαλάσσιου πλούτου. Η δε χώρα πληρώνει υπέρογκα ποσά ως πρόστιμο για την παράταση της άδειας που έχει παραχωρηθεί στους ψαράδες, αφού εναντιώνεται στην κοινοτική οδηγία. Το συγκεκριμένο σκάφος στην κυριολεξία σκουπίζει το βυθό, μαζεύοντας οτιδήποτε βρεθεί στο δρόμο της. Φυσικά και τον γόνο.
Κάποιοι ψαράδες δεν θέλουν να καταλάβουν πως μια «νεκρή θάλασσα» θα σημάνει και τη δική τους σταδιακή παρακμή. Οι καταναλωτές πάλι αρνούνται τις ευθύνες τους βυθίζοντας για άλλη μια φορά το πιρούνι στην απαγορευμένη τροφή.
*Ο γόνος είναι ψάρι που αλιεύθηκε σε μικρή ηλικία πριν φτάσει στο στάδιο της αναπαραγωγής. Βάσει της Κοινοτικής και Εθνικής Νομοθεσίας απαγορεύεται η αλιεία, η κατοχή, η μεταφορά και η πώληση ψαριών όταν το μέγεθος τους είναι μικρότερο από το αναγραφόμενο:
Ελάχιστα Επιτρεπόμενα Μεγέθη
Γαύρος- 9 εκ.
Σαρδέλα-11 εκ.
Γόπα, Φρίσσα-10 εκ.
Μπαρμπούνι, κουτσομούρα-11 εκ.
Λυθρίνι πελαγίσιο- Κεφαλάς- 33 εκ.
Λυθρίνι κοινό-15 εκ.
Μουσμούλι-17 εκ.
Κολιός-18 εκ.
Σαφρίδια-15 εκ.
Μουρμούρα-20 εκ.
Βλάχος-45 εκ.
Λίτσα-14 εκ.
Καραγκιόζης-18 εκ.
Σπάρος-12 εκ.
Σαργός-23 εκ.
Κέφαλος-16 εκ.
Σκουμπρί, φαγκρί-18 εκ.
Τσιπούρα, γλώσσα, μπακαλιάρος- 20 εκ.
Λαβράκι- 25 εκ.
Πεσκανδρίτσα- 30 εκ.
Ροφός, Σφυρίδα- 45 εκ.
Ούγγαινα-18 εκ.
Ερυθρός Τόνος- 80 εκ. (ή εναλλακτικά 10 κιλά)
Κιτρινόπτερος Τόνος-3,2 κιλά
Καραβίδες- 7 εκ. ( ή 2 εκ. μήκος κελύφους)
Αστακοκαραβίδα- 30 εκ. (ή 10,5 εκ. μήκος κελύφους)
Αστακοί- 9 εκ. μήκος κελύφους
Κόκκινη γαρίδα- 2 εκ. μήκος κελύφους
Χταπόδι- 500 γρ.
Ξιφίας- 120 εκ. (χωρίς το ρύγχος του)
Μεγάλο χτένι- 10 εκ.
Κοχύλια- 25 χιλιοστά
Αχιβάδες- 25 χιλιοστά
Για όλα τα ψάρια που δεν αναφέρονται παραπάνω- 8 εκ.