Ή μνημόνιο στην οικονομία ή μνημόσυνο στη δημοκρατία. Αυτό το ακραίο δίλημμα έρχεται να προσθέσει ο
Ντανιέλ Κον-Μπεντίτ στα πολλά άλλα ερωτήματα των εκλογών της 17ης Ιουνίου. Η μονομερής καταγγελία του συμφώνου από μια κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, λέει, θα προκαλέσει χάος στην Ελλάδα, και αυτό, με τη σειρά του, θα μπορούσε να οδηγήσει ακόμη και σε στρατιωτική δικτατορία λέει ο συμπρόεδρος της κοινοβουλευτικής ομάδας των Πρασίνων στην Ευρωβουλή. Το μέγιστο που θα μπορούσε λοιπόν να περιμένει οποιοδήποτε νέο κυβερνητικό σχήμα, λέει, είναι μια διακοσμητική διόρθωση του μνημονίου, όχι η ανατροπή του.
Επικριτική είναι η θέση του ηγέτη των ευρωπαίων Πρασίνων και απέναντι στους ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ενωσης, τους οποίους κατηγορεί ευθέως ότι «δεν ξέρουν τι κάνουν» αναφορικά με την Ελλάδα. Αυτό, χωρίς να είναι καθησυχαστικό, υπογραμμίζει τουλάχιστον την ανάγκη να αναζητηθούν νέες λύσεις του προβλήματος. Ο ίδιος την έχει ήδη έτοιμη: Ενας «τρίτος δρόμος», ο οποίος παίρνοντας υπόψη τον εντελώς άνισο συσχετισμό των δυνάμεων εις βάρος της Ελλάδας, θα ελίσσεται πραγματιστικά ανάμεσα στην πλήρη κατάφαση και στην πλήρη άρνηση του μνημονίου.
Στην Ελλάδα ο πυρετός ανεβαίνει από μέρα σε μέρα, τα αιματηρά επεισόδια πληθαίνουν. Την περασμένη Πέμπτη ένας βουλευτής της Χρυσής Αυγής χειροδίκησε εναντίον δύο γυναικών βουλευτών της Αριστεράς, ενώ παράλληλα ένας νεαρός άνδρας πυροβόλησε και σκότωσε έναν Αλβανό, ο οποίος είχε εισβάλει νωρίτερα στο σπίτι του. Πώς ερμηνεύετε εσείς τέτοια φαινόμενα;
«Τέτοια γεγονότα αντανακλούν τη γενικότερη κατάσταση της ελληνικής κοινωνίας. Οι άνθρωποι είναι απελπισμένοι, τα νεύρα τους σπασμένα. Και αυτό το εκμεταλλεύονται στο έπακρο οι οργανωμένοι φασίστες. Αλλά και η πλειονότητα του πληθυσμού μεταχειρίζεται τους πρόσφυγες σαν αποδιοπομπαίους τράγους. Στην κρίση πολλοί χάνουν ολοκληρωτικά το αίσθημα δικαίου».
Πριν από δέκα ημέρες επιτεθήκατε με οργή στην ελληνική Αριστερά. Γιατί;
«Είπα μόνο ότι έχει λάθος στρατηγική. Η θέση μου βρίσκεται ανάμεσα σε αυτούς που υποστηρίζουν τυφλά το μνημόνιο και εκείνους που το απορρίπτουν πλήρως. Πρόκειται για έναν τρίτο δρόμο, που θα έπρεπε να ακολουθήσουν και οι έλληνες Πράσινοι, και αποβλέπει στο να απαλύνει το κοινωνικό σοκ που προκάλεσε το μνημόνιο. Το μέσο γι’ αυτό είναι ένα «ταμείο κατά των αγριοτήτων», το οποίο θα χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ενωση και θα διαθέτει τα χρήματά του σε οικογένειες που ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας. Τα παιδιά τους, για παράδειγμα, θα μπορούσαν να παίρνουν από αυτό 50 ευρώ μηνιαίως. Ετσι θα αντισταθμιστούν κάπως οι μειώσεις των μισθών. Παράλληλα πρέπει να επιμηκυνθεί ο χρόνος για την εφαρμογή των όρων του μνημονίου. Τέτοια στοιχεία αποτελούν για μένα μια έξυπνη βάση για διαπραγματεύσεις».
Κατηγορήσατε τον ΣΥΡΙΖΑ ότι απαιτεί κατώτατο μισθό ύψους 1.300 ευρώ. Στο πρόγραμμά του δεν αναφέρεται κάτι τέτοιο.
«Το είδα σε μια συνέντευξη στελέχους του σε μια γαλλική εφημερίδα. Αυτό όμως δεν είναι βασικό. Το βασικό είναι ότι η μονομερής καταγγελία του μνημονίου δεν αποτελεί λύση».
Πρόσφατα εκφράσατε τον φόβο ότι τυχόν χρεοκοπία θα μπορούσε να οδηγήσει σε δικτατορία.
«Οι δημοκρατικές αντοχές μιας χώρας που διέρχεται κρίση είναι μικρές. Και θα γίνουν ακόμη μικρότερες σε περίπτωση χρεοκοπίας ή αν η Ευρώπη σταματήσει να δίνει λεφτά στην Ελλάδα – κάτι που εγώ φυσικά δεν επικροτώ. Εξίσου λάθος βρίσκω και την απειλή της Ευρωπαϊκής Ενωσης ότι θα κόψει τη χρηματοδότηση σε περίπτωση σχηματισμού κυβέρνησης της Αριστεράς. Σε τέτοιες καταστάσεις όμως το φασιστικό δυναμικό αυξάνεται και μέσα στον πληθυσμό. Και αυτό ενισχύει εκείνους που προβάλλουν ως σταθεροποιητικό παράγοντα τον στρατό. Τέτοιο ενδεχόμενο δεν είναι υποχρεωτικό, το φοβάμαι όμως πολύ».
Από πού προέρχεται ο φόβος σας, από πολιτικές αναλύσεις ή από συγκεκριμένες πληροφορίες;
«Από την ανάλυση της σημερινής κατάστασης. Φανταστείτε τι θα προκύψει αν μια κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ επιμένει στη μονομερή καταγγελία του μνημονίου. Το αποτέλεσμα θα ήταν το χάος. Μια δυνατή διέξοδος από αυτό θα ήταν η επιβολή στρατιωτικής δικτατορίας».
Νομίζετε ότι η τρόικα θα έκανε πράξη την απειλή της για διακοπή πληρωμών αν η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ προχωρούσε όντως στη μονομερή καταγγελία;
«Δεν μπορώ να ξέρω. Εχω όμως την αίσθηση ότι πρόκειται για δύο υπερταχείες αμαξοστοιχίες, που οδεύουν αναπόφευκτα προς σύγκρουση».
Υπάρχουν ενδείξεις ότι οι ιθύνοντες κύκλοι της Ευρώπης θέλουν να βγάλουν την Ελλάδα από την ευρωζώνη;
«Είναι ολοφάνερο ότι οι Ευρωπαίοι δεν ξέρουν τι κάνουν. Πετούν στην ομίχλη με ένα αεροπλάνο που έχει χαλασμένο αυτόματο πιλότο».
Πιστεύετε…
«Δεν πιστεύω τίποτε. Είμαι άθρησκος, βέρος αθεϊστής...».
Υπολογίζετε λοιπόν, για να ρωτήσω διαφορετικά, ότι η εκλογή του Ολάντ βελτιώνει τη διαπραγματευτική θέση οποιασδήποτε ελληνικής κυβέρνησης;
«Ο Ολάντ δεν μπορεί να τα σηκώσει όλα. Κατ’ αρχάς έχει δυσκολίες να βγάλει τη Γαλλία από το δημοσιονομικό σύμφωνο και να προωθήσει την ανάπτυξη και τον φόρο για τις διεθνείς χρηματοπιστωτικές συναλλαγές. Ο Ολάντ μπορεί να σώσει τόσο λίγο την Ελλάδα όσο και ο Κον-Μπεντίτ».
Ωστόσο το τρίγωνο Ολάντ – Μόντι – Ραχόι υπόσχεται αλλαγές στην Ευρώπη ενάντια στην πολιτική της Μέρκελ…
«Θα υπάρξει σίγουρα ανάπτυξη. Αλλά και σε περίπτωση ισχυροποίησής του αυτό το τρίο θα επιβάλει το πολύ κοσμητικές επιδιορθώσεις στο μνημόνιο, όχι την κατάργησή του. Οι αλλαγές αυτές είναι βέβαια αναγκαίες, θα έλεγα απολύτως ζωτικές για την Ελλάδα. Η μονομερής καταγγελία όμως θα μετέτρεπε την αντιπαράθεση σε παρτίδα πόκερ, στην οποία ο ένας δεν θα ήξερε τα χαρτιά του άλλου».
Γιατί δεν έρχεστε, όπως είχατε προγραμματίσει, την ερχόμενη εβδομάδα στην Αθήνα; Ορισμένες εφημερίδες έγραψαν ότι είχατε διαφωνίες με τους έλληνες Πράσινους…
«Δεν μπορώ να αφήσω εύκολα τον προεκλογικό αγώνα στη Γαλλία (σ.σ.: οι Γάλλοι εκλέγουν επίσης στις 17 Ιουνίου νέο Κοινοβούλιο). Εξάλλου δεν μπορώ να επηρεάσω τις ελληνικές εκλογές. Οι θέσεις μου για την Ελλάδα είναι πάντως γνωστές. Αν τις εισακούουν ή όχι οι έλληνες Πράσινοι, αυτό είναι δικό τους πρόβλημα. Εγώ όμως δεν μπορώ να κάνω προεκλογικό αγώνα για αυτούς».
Ποντάρετε και σε άλλες πολιτικές δυνάμεις στην Ελλάδα, εκτός από τους Πράσινους;
«Στις εκλογές υποστηρίζω φυσικά τους Πράσινους για να μπουν στη Βουλή. Μετά τις εκλογές όμως θα γίνω διαμεσολαβητής μεταξύ όλων των κομμάτων, από τη Δεξιά ως την Αριστερά».
Εχετε ιδιαίτερη επαφή με τον ΣΥΡΙΖΑ;
«Οχι. Οι ηγέτες του προτίμησαν να κάνουν ένα μεγάλο σόου με τον Μελανσόν στο Παρίσι, που είναι κομμουνιστής, και με τους Λαφοντέν και Γκίζι στο Βερολίνο. Στα μάτια τους δεν είμαι καν αριστερός. Πρέπει να πω όμως ότι οι σχέσεις μου με την ελληνική Αριστερά ήταν από καιρό τεταμένες. Εγώ ήμουν κατά του Μιλόσεβιτς και της Σερβίας, οι έλληνες αριστεροί υπέρ. Τότε τουλάχιστον ήταν πολύ εθνικιστές».